17.12.2024 Ubezpieczenia

Zasady zwolnienia ze składek w przypadku spółek cywilnych - Wyrok NSA z dnia 17 grudnia 2024 r., sygn. I GSK 1699/21

Wspólnicy prowadzący działalność w formie spółki cywilnej, podczas składania wniosków o zwolnienie z obowiązku opłacania składek na podstawie ustawy COVID, muszą uwzględniać już istniejące zgłoszenie spółki cywilnej jako płatnika, co jest determinantem stosowania odpowiednich przepisów ustawy.

Teza od Redakcji

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Henryk Wach Sędzia NSA Joanna Salachna (spr.) Sędzia del. WSA Jacek Boratyn Protokolant asystent sędziego Maja Wiercińska po rozpoznaniu w dniu 17 grudnia 2024 r. na rozprawie w Izbie Gospodarczej skargi kasacyjnej J. P. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 16 kwietnia 2021 r. sygn. akt V SA/Wa 2603/20 w sprawie ze skargi J. P. na decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia 28 października 2020 r. nr 180000/71/596349/2020/RDZ/4 w przedmiocie zwolnienia z obowiązku opłacania należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne 1. oddala skargę kasacyjną; 2. zasądza od J. P. na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych 240 (dwieście czterdzieści) złotych tytułem kosztów postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie (dalej: Sąd I instancji lub WSA) wyrokiem z 16 kwietnia 2021 r., sygn. akt V SA/Wa 2603/20 oddalił skargę J. P. (dalej: skarżąca/kasacyjnie) na decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (dalej: organ) z dnia 28 października 2020 r. nr 180000/71/596349/2020/RDZ/4 w przedmiocie odmowy zwolnienia z opłacania należności z tytułu składek.

Skargę kasacyjną od powyższego wyroku wniosła skarżąca, w której zaskarżyła orzeczenie w całości. Zaskarżonemu wyrokowi na podstawie art. 174 pkt 1 i 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2024 r., poz. 935; dalej: p.p.s.a.), zarzucono:

1. Naruszenie przepisów prawa materialnego, które miało wpływ na wynik sprawy, tj.:

a) art. 3 kodeksu pracy w zw. z art. 4 pkt 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (dalej: u.s.u.s.) w zw. z art. 860 k.c. oraz w zw. z art. 32 Konstytucji RP poprzez ich niezastosowanie i tym samym brak uznania, iż skarżąca jest pracodawcą oraz płatnikiem składek zatrudnionych pracowników solidarnie wraz z pozostałymi wspólnikami spółki cywilnej (dokonała zgłoszenia pracowników do ubezpieczeń), w sytuacji, gdy spółka cywilna nie może być pracodawcą w rozumieniu Kodeksu pracy, a jedynie jej wspólnicy (przedsiębiorcy prowadzący działalność gospodarczą w formie spółki cywilnej), co miało wpływ na wynik sprawy z uwagi na brak stwierdzenia, iż niezastosowanie art. 31zo ust. 1 Ustawy i brak udzielenia skarżącej prawa do zwolnienia z opłacenia należności z tytułu składek na własne obowiązkowe ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz wypadkowe, dobrowolne ubezpieczenie chorobowe, ubezpieczenie zdrowotne. Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy, za okres od marca 2020 r. do maja 2020 r. było działaniem wadliwym - w szczególności uwzględniając fakt, iż wbrew wskazaniom w treści uzasadnienia wyroku, skarżąca prowadzi działalność gospodarczą wyłącznie w formie spółki cywilnej, a organ (i następczo Sąd I instancji potwierdza) – niewłaściwie, naruszając przy tym zasadę równości – rozróżnia podmioty prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą od prowadzenia działalności gospodarczej wyłącznie w formie spółki cywilnej (i zatrudniających pracowników), wskazując, iż ta druga osoba nie zatrudnia pracowników osobiście i nie jest płatnikiem ich składek - co jest wypaczeniem art. 860 k.c. i uznaniem, iż zawarcie umowy spółki cywilnej prowadzi do stworzenia quasi podmiotu prawnego (lub tzw. ułomnej osoby prawnej), a taka sytuacja na gruncie obecnie obowiązujących przepisów nie zachodzi - a co ma kluczowe znaczenie w przedmiotowej sprawie, z uwagi na fakt, iż określenie tego płatnika różnicuje sytuację osoby prowadzącej działalność gospodarczą w formie jednoosobowej działalności od takiej, która prowadzi działalność gospodarczą w formie spółki cywilnej, gdyż dochodzi do nierównego traktowania podmiotów: osoba, która zatrudnia pracowników a nie prowadzi działalności w formie spółki cywilnej nie musi spełniać kryterium przychodowego/dochodowego w celu uzyskania zwolnienia z obowiązku opłacania składek, a osoba, która prowadzi działalność wyłącznie w formie spółki cywilnej w ocenie organu i Sądu I instancji już tak - a co wedle oceny skarżącej jest wypaczeniem instytucji zwolnienia oraz zamierzenia ustawodawcy wprowadzającego takie rozwiązanie;

ikona kłódki
Treści dostępne dla abonentów IFK Platformy Księgowych i Kadrowych

Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych

  • Codzienne aktualności prawne
  • Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
  • Bogatą bibliotekę materiałów wideo
  • Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
Kup dostęp
Powiązane dokumenty
ikona zobacz najnowsze Dokumenty podobne