20.09.2024 15:24

Szczególne rozwiązania związane z usuwaniem skutków powodzi z września 2024 r.

Na terenie gmin poszkodowanych powodzią we wrześniu 2024 r. stosuje się rozwiązania określone w art. 5, art. 7–12, art. 14–24, art. 27–31,art. 33–36, art. 39 i art. 40 ustawy z dnia 16 września 2011 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z usuwaniem skutków powodzi, zwanej dalej „ustawą”. Listę tych rozwiązań przedstawiamy w tabeli.

Stan klęski żywiołowej objął powiaty:

1)w województwie dolnośląskim – kamiennogórski, karkonoski, kłodzki, lwówecki, wałbrzyski i ząbkowicki oraz miasta na prawach powiatu Wałbrzych i Jelenią Górę; 

1a) w województwie dolnośląskim – dzierżoniowski, lubański i świdnicki

1b) w województwie dolnośląskim – powiaty bolesławiecki, jaworski, legnicki i złotoryjski;

2) w województwie opolskim – nyski i prudnicki oraz gminę Strzeleczki w powiecie krapkowickim; 

2a) w województwie opolskim – kędzierzyńsko-kozielski, opolski oraz powiat krapkowicki w zakresie innym niż określony w pkt 2;

3) w województwie śląskim – bielski, cieszyński, pszczyński i raciborski oraz miasto na prawach powiatu Bielsko-Białą, dzierżoniowski, lubański i świdnicki brzeski.

 

Tabela. Lista szczególnych rozwiązań prawnych, które mają zastosowanie w związku z usuwaniem skutków powodzi z września 2024 r.

Przepis ustawy

Szczególne rozwiązanie prawne obowiązujące w związku z powodzią z września 2024 r.

 

Art. 5 

Jednorazowy zasiłek powodziowy

Rodzina lub osoba samotnie gospodarująca w rozumieniu ustawy o pomocy społecznej poszkodowana w wyniku wystąpienia powodzi, w celu zaspokojenia niezbędnej potrzeby bytowej może otrzymać jednorazowy zasiłek powodziowy w kwocie do 2000 zł.

Zasiłek jest przyznawany niezależnie od dochodów rodziny lub osoby samotnie gospodarującej i nie podlega zwrotowi.

Zasiłek jest przyznawany na wniosek złożony w terminie do dnia 15 marca 2025 r. do wójta (burmistrza, prezydenta miasta) gminy, na terenie której wnioskodawca poniósł szkodę w wyniku powodzi, albo gminy sąsiadującej, na terenie której przebywa w wyniku przeprowadzenia ewakuacji albo konieczności opuszczenia zagrożonego miejsca zamieszkania.

Do wniosku wnioskodawca dołącza oświadczenie, że w wyniku powodzi doznał szkody majątkowej wraz z określeniem jej wartości, nie ubiegał się o zasiłek na terenie innej gminy oraz że wyraża zgodę na weryfikację danych zawartych we wniosku. Oświadczenie jest składane pod rygorem poniesienia odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywych zeznań.

 

Art. 7. 

Zbycie nieruchomości na rzecz poszkodowanych w trybie bezprzetargowym

Do 15 września 2025 r. gminy będą mogły złożyć wniosek o zbycie w trybie bezprzetargowym nieruchomości wchodzących w skład Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa przeznaczonych na cele mieszkaniowe na rzecz poszkodowanych

Art. 8. 

Usprawiedliwiona nieobecność w pracy i prawo do wynagrodzenia

Faktyczna niemożność świadczenia pracy w związku z powodzią stanowi podstawę usprawiedliwienia nieobecności pracownika w pracy.

Za czas usprawiedliwionej nieobecności w pracy z powodu powodzi pracownikowi przysługuje prawo do odpowiedniej części minimalnego wynagrodzenia za pracę przez okres nie dłuższy niż 10 dni roboczych wynikających z rozkładu czasu pracy pracownika. Wynagrodzenie to wypłaca pracodawca.

Opisane prawo do minimalnego wynagrodzenia za czas usprawiedliwionej nieobecności nie ma zastosowania do pracowników, których uprawnienie do wynagrodzenia za czas usprawiedliwionej nieobecności w pracy z powodu powodzi lub do innej formy rekompensaty utraconego wynagrodzenia z tego tytułu wynika z odrębnych przepisów.

Powierzenie wykonywania innej pracy

Pracodawca może powierzyć pracownikowi wykonywanie pracy innego rodzaju niż wynikająca z nawiązanego stosunku pracy, jeżeli jest to konieczne w związku z usuwaniem skutków powodzi u tego pracodawcy. 

W takim przypadku pracownik zachowuje prawo do dotychczasowego wynagrodzenia, obliczonego według zasad obowiązujących przy obliczaniu wynagrodzenia za czas urlopu wypoczynkowego.

Opisane reguły usprawiedliwiania nieobecności oraz powierzania innej pracy mają zastosowanie odpowiednio do osób wykonujących pracę na podstawie stosunku służbowego.

 

Art. 9. 

Zniszczenie dokumentów niezbędnych do ustalenia świadczenia z tytułu ubezpieczenia społecznego lub zaopatrzenia emerytalnego 

W przypadku zniszczenia na skutek powodzi dokumentów niezbędnych do ustalenia świadczeń z tytułu ubezpieczeń społecznych lub zaopatrzenia emerytalnego przyjmuje się:

1) wszelkie dokumenty oraz zeznania świadków pozwalające na udowodnienie okresów zatrudnienia (ubezpieczenia) oraz czasowej niezdolności do pracy z powodu choroby, macierzyństwa lub sprawowania opieki;

2) wszelkie dokumenty pozwalające na udowodnienie wysokości ich podstawy wymiaru.

 

Art. 10. 

Przeznaczenie środków z ZFŚS na pomoc poszkodowanym 

Środki z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych mogą być przeznaczone na cele związane z pomocą dla poszkodowanych:

  • zatrudnionych u pracodawcy, który utworzył fundusz, a także
  • zatrudnionych u innego pracodawcy (w okresie do dnia 31 grudnia 2024 r.)

 

Art. 11

Pomoc z PFRON na usuwanie skutków powodzi 

Środki Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych mogą być przeznaczone na:

1) utrzymanie zagrożonych likwidacją na skutek powodzi miejsc pracy osób niepełnosprawnych;

2) odtworzenie zniszczonej lub utraconej na skutek powodzi infrastruktury i wyposażenia warsztatów terapii zajęciowej, zakładów aktywności zawodowej oraz przedsiębiorstw osób niepełnosprawnych prowadzących działalność gospodarczą;

3) pomoc dla osób niepełnosprawnych na zakup sprzętu rehabilitacyjnego, środków pomocniczych i przedmiotów ortopedycznych utraconych lub zniszczonych na skutek powodzi;

4) usunięcie powstałych na skutek powodzi szkód w obrębie zlikwidowanych uprzednio barier technicznych i architektonicznych w związku z indywidualnymi potrzebami osób niepełnosprawnych (finansowanie remontów, readaptacja oraz zakup sprzętu);

5) dofinansowanie do oprocentowania kredytów bankowych zaciągniętych na likwidację skutków powodzi w związku z zatrudnianiem i rehabilitacją osób niepełnosprawnych.

Opisane cele mogą zostać dofinansowane ze środków PFRON maksymalnie do kwoty, która nie może być sfinansowana z innych źródeł.

Szczegółowe warunki i tryb przyznawania środków z PFRON są określane w rozporządzeniu.

Z wnioskiem o pomoc do PFRON będzie można wystąpić w terminie do dnia 15 września 2025 r.

 

Art. 12. 

Pomoc z zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych 

Środki zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych mogą być przeznaczone na odtworzenie infrastruktury i wyposażenia, utraconych lub zniszczonych na skutek powodzi miejsc pracy oraz rehabilitacji osób niepełnosprawnych u dysponenta tego funduszu.

Dysponent funduszu rehabilitacji może przeznaczyć środki tego funduszu przeznaczone na indywidualne programy rehabilitacji, na pomoc indywidualną dla osób niepełnosprawnych, przeznaczoną na usuwanie skutków powodzi dotyczących tych osób, w szczególności na zakup utraconego lub zniszczonego sprzętu rehabilitacyjnego, środków pomocniczych i przedmiotów ortopedycznych lub na ograniczenie barier technicznych i architektonicznych powstałych na skutek powodzi.

Pozostałe środki funduszu rehabilitacji mogą być przeznaczone na ratowanie zagrożonych likwidacją na skutek powodzi warsztatów terapii zajęciowej prowadzonych przez dysponenta tego funduszu.

Dysponent funduszu rehabilitacji może przeznaczyć do 10 % środków tego funduszu, z wyłączeniem środków przeznaczonych na pomoc indywidualną, na przedsięwzięcia wspólne lub na bezzwrotną pomoc na usuwanie skutków powodzi u innego dysponenta funduszu rehabilitacji, który poniósł szkody na skutek powodzi.

Warunkiem przeznaczenia środków funduszu rehabilitacji na pomoc inną niż pomoc indywidualna jest uzyskanie zgody dysponenta Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. W przypadku nieuzyskania takiej zgody, dysponent funduszu rehabilitacji jest obowiązany do dokonania wpłat na zasadach analogicznych, jak w przypadku niezgodnego z prawem wykorzystania środków funduszu (zob. art. 33 ust. 4a ustawy o rehabilitacji)

O zgodę należy wystąpić w terminie do dnia 15 września 2025 r.

Opisane reguły mają zastosowanie odpowiednio do dysponentów zakładowego funduszu aktywności.

 

Art. 14. 

Odroczenie terminu zwrotu pomocy udzielonej na podstawie ustawy o rehabilitacji osób niepełnosprawnych

Organ udzielający:

  • pomocy, o której mowa w:

art. 12a ustawy o rehabilitacji (chodzi o zwrot jednorazowej pomocy na podjęcie działalności gospodarczej, rolniczej lub na podjęcie działalności w formie spółdzielni socjalnej z powodu naruszenia warunków umowy)

- art. 26, ustawy o rehabilitacji (zwrot pomocy związanej z dofinansowaniem do wynagrodzeń)

- art. 26d, ustawy o rehabilitacji (zwrot pomocy na zatrudnienie i szkolenie pracowników pomagających pracownikom niepełnosprawnym)

- art. 26e ustawy o rehabilitacji (zwrot pomocy na wyposażenie stanowiska pracy)lub 

- art. 32 ustawy o rehabilitacji, (zwrot dofinansowań otrzymanych przez zakłady pracy chronionej lub przedsiębiorstwa społeczne)

 albo

  • pomocy, o której mowa w art. 12 ustawy o rehabilitacji w brzmieniu obowiązującym do dnia 29 lipca 2007 r. (zwrot pomocy w formie pożyczki zaciągniętej na rozpoczęcie działalności gospodarczej lub rolniczej) 

- może odroczyć termin płatności należności z tytułu zwrotu udzielonej pomocy, jeżeli niemożność terminowego zwrotu pomocy jest skutkiem powodzi.

Jeżeli naruszenie warunków umowy, na podstawie której udzielono pomocy nastąpiło na skutek powodzi, to organ udzielający pomocy może nie żądać zwrotu pomocy, pod warunkiem niezwłocznego usunięcia nieprawidłowości, i kontynuować realizację umowy lub odroczyć termin płatności należności z tytułu zwrotu pomocy.

Z wnioskiem o odroczenie należy wystąpić w terminie do dnia 15 września 2025 r.

 

Art. 15. 

[Wymogi formalne związane z uzyskaniem pomocy przez poszkodowanych] 

Podmioty zamierzające:

1) wystąpić o pomoc, o której mowa w art. 11 ust. 1 (zob. „Pomoc z PFRON na usuwanie skutków powodzi”)

2) wykorzystać fundusz rehabilitacji w sposób określony w art. 12 ust. 1, 3 i 4, (zob. „Pomoc z zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych”) 

 

3) wystąpić o odroczenie, o którym mowa w art. 14 ust. 1 (zob. Odroczenie terminu zwrotu pomocy udzielonej na podstawie ustawy o rehabilitacji osób niepełnosprawnych”)

- są obowiązane odpowiednio złożyć wniosek albo wystąpić o zgodę do dysponenta Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych w terminie do dnia 15 września 2025 r.

 

Art. 16. 

[Refundacja w przypadku nieterminowego opłacania składek] 

Do 15 września 2025 r. refundacja składek przez PFRON, o której mowa w art. 25a ust. 1 ustawy o rehabilitacji, może być dokonywana w przypadku nieterminowego opłacenia składek podlegających refundacji, jeżeli uchybienie terminu płatności składek było skutkiem powodzi.

 

Art. 17.

Umorzenie pożyczki udzielonej na sfinansowanie kosztów szkolenia  

1. Pożyczka udzielona przez starostę na sfinansowanie kosztów szkolenia osoby bezrobotnej, o której mowa w art. 42 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2024 r. poz. 475) może zostać umorzona w całości lub w części wraz odsetkami, jeżeli na skutek powodzi:

1) nastąpiła trwała lub czasowa przeszkoda w funkcjonowaniu instytucji szkoleniowej;

2) poszkodowany bezrobotny w okresie trwania powodzi nie mógł podjąć lub ukończyć szkolenia.

Umorzenia pożyczki dokonuje, w drodze decyzji, starosta na wniosek pożyczkobiorcy złożony w terminie do 31 grudnia 2024 r. lub z urzędu w wypadku śmierci pożyczkobiorcy bez konieczności uzyskania opinii powiatowej rady rynku pracy.

 

Art. 18. 

Umorzenie przyznanych refundacji na wyposażenie lub doposażenie stanowisk pracy 

Przyznane refundacje na wyposażenie lub doposażenie stanowisk pracy, lub środki na podjęcie działalności gospodarczej przyznawane przez starostę ze środków Funduszu Pracy (zob. art. 46 ust. 1 ustawy o promocji zatrudnienia), mogą zostać umorzone w całości lub w części wraz z odsetkami, jeżeli miejsca pracy uległy zniszczeniu na skutek powodzi.

Osobom bezrobotnym, którym umorzono środki przyznane na podjęcie działalności gospodarczej, w związku z utratą miejsca pracy na skutek powodzi, przysługuje prawo ponownego złożenia wniosku o przyznanie środków na podjęcie działalności gospodarczej.

Umorzenia dokonuje starosta na wniosek poszkodowanego złożony w terminie do dnia 31 grudnia 2024 r.

 

Art. 19. 

Prawo do świadczenia w wysokości zasiłku dla bezrobotnych 

Starosta, na wniosek poszkodowanego bezrobotnego, przyznaje prawo do świadczenia w wysokości zasiłku dla bezrobotnych, finansowanego z Funduszu Pracy, za okres poprzedzający dzień zarejestrowania się poszkodowanego bezrobotnego w powiatowym urzędzie pracy, przypadający w okresie do dnia 31 października 2024 r., nie dłuższy jednak niż 30 dni, jeżeli opóźnienie w rejestracji było spowodowane powodzią, a poszkodowany bezrobotny spełnia warunki otrzymania zasiłku dla bezrobotnych.

W przypadku gdy świadczenie przysługuje bezrobotnemu za okres krótszy niż 30 dni, jest wypłacane w kwocie 1/30 wysokości zasiłku dla bezrobotnych za każdy dzień przysługiwania.

Od świadczenia nie są odprowadzane składki na ubezpieczenia społeczne i na ubezpieczenie zdrowotne.

Poszkodowanym bezrobotnym, którzy utracili prawo do zasiłku dla bezrobotnych w terminie do dnia 31 października 2024 r. z powodu upływu okresu jego pobierania, przysługuje od dnia 1 listopada 2024 r. prawo do zasiłku dla bezrobotnych przez okres 30 dni w wysokości zasiłku otrzymywanego w ostatnim miesiącu przysługiwania prawa, pod warunkiem niezaistnienia zawartych w ustawie o promocji zatrudnienia ustawowych przyczyn utraty statusu bezrobotnego.

Poszkodowany bezrobotny nie utraci tego statusu, jeżeli z powodu powodzi:

  • nie stawi się w powiatowym urzędzie pracy w wyznaczonym terminie lub
  • nie powiadomi o uzasadnionej przyczynie tego niestawiennictwa w terminie 7 dni. 
Art. 20. 

Zwrot kosztów poniesionych przez pracodawcę na wynagrodzenia, nagrody oraz składki na ubezpieczenia społeczne

Starosta może, w trybie określonym dla prac interwencyjnych, o których mowa w przepisach ustawy o promocji zatrudnienia, biorąc pod uwagę zakres i skalę zniszczeń u pracodawcy spowodowanych powodzią oraz możliwości utrzymania przez pracodawcę miejsc pracy, dokonywać ze środków Funduszu Pracy zwrotu, przez okres do 12 miesięcy, poniesionych przez pracodawcę kosztów na wynagrodzenia, nagrody oraz składki na ubezpieczenia społeczne z tytułu zatrudnienia skierowanych bezrobotnych zamieszkałych na obszarze gmin lub miejscowości poszkodowanych w wyniku wystąpienia powodzi we wrześniu 2024 r.

Zwrot przysługuje w wysokości nieprzekraczającej miesięcznie iloczynu dwukrotnego minimalnego wynagrodzenia za pracę i liczby zatrudnionych bezrobotnych w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy, pod warunkiem że pracodawca nie zmniejszy w tym okresie liczby zatrudnionych pracowników w stosunku do stanu na dzień podpisania umowy o refundację - jednak nie dłużej niż do dnia 31 grudnia roku następującego po roku, w którym wystąpiła powódź.

W przypadku gdy pracodawca nie dotrzyma ww. warunku zatrudnienia, pomoc podlega wstrzymaniu od miesiąca, w którym nastąpiło niedotrzymanie warunku, w wysokości stanowiącej iloczyn przyznanej refundacji na jedną osobę i liczby zwolnionych pracowników.

 

Art. 21. 

Zwrot kosztów na wynagrodzenia, nagrody i składki na ubezpieczenie społeczne poniesionych przez pracodawcę, którego zakład został zniszczony wskutek powodzi

Starosta może, w trybie określonym dla prac interwencyjnych, o których mowa w przepisach ustawy o promocji zatrudnienia, biorąc pod uwagę zakres i skalę zniszczeń u pracodawcy spowodowanych powodzią oraz możliwości utrzymania przez pracodawcę miejsc pracy, dokonywać ze środków Funduszu Pracy zwrotu, przez okres do 12 miesięcy, poniesionych przez pracodawcę, którego zakład został zniszczony na skutek powodzi, kosztów na wynagrodzenia, nagrody oraz składki na ubezpieczenia społeczne zatrudnianych pracowników.

Zwrot przysługuje w wysokości nieprzekraczającej miesięcznie iloczynu dwukrotnego minimalnego wynagrodzenia za pracę i liczby zatrudnionych pracowników, w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy, pod warunkiem że pracodawca nie zmniejszy w tym okresie liczby zatrudnionych pracowników w stosunku do stanu na dzień podpisania umowy o refundację - jednak nie dłużej niż do dnia 31 grudnia roku następującego po roku, w którym wystąpiła powódź. 

W przypadku gdy pracodawca nie dotrzyma ww. warunku zatrudnienia, pomoc podlega wstrzymaniu od miesiąca, w którym nastąpiło niedotrzymanie warunku, w wysokości stanowiącej iloczyn przyznanej refundacji na jedną osobę i liczby zwolnionych pracowników.

Zwrot kosztów na wynagrodzenia, nagrody i składki na ubezpieczenie społeczne poniesionych przez organizatora robót publicznych

Starosta może zwracać organizatorowi robót publicznych poniesione przez niego koszty na wynagrodzenia oraz składki na ubezpieczenia społeczne, jeżeli zatrudnił on skierowane poszkodowane osoby fizyczne, które osobiście i na własny rachunek prowadzą działalność w zakresie produkcji rolnej, w pozostającym w ich posiadaniu gospodarstwie rolnym obejmującym obszar użytków rolnych o powierzchni przekraczającej 2 ha przeliczeniowe lub prowadzące dział specjalny produkcji rolnej, o którym mowa w przepisach o ubezpieczeniu społecznym rolników, oraz ich małżonków i pełnoletnich domowników.

Zwrot przysługuje przez okres do 12 miesięcy, jednak nie dłużej niż do dnia 31 grudnia roku następującego po roku, w którym wystąpiła powódź, w wysokości nieprzekraczającej miesięcznie iloczynu dwukrotnego minimalnego wynagrodzenia za pracę i liczby zatrudnionych skierowanych osób w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy.

Skierowanie do prac w tym trybie odbywa się pod warunkiem, że zniszczeniu na skutek powodzi uległo co najmniej 30 % gospodarstwa rolnego lub upraw działu specjalnego produkcji rolnej albo straty w hodowli prowadzonej w dziale specjalnym produkcji rolnej powstałe na skutek powodzi przekroczyły 30 % hodowanych zwierząt.

Osoby, które podlegały ubezpieczeniu społecznemu rolników z mocy ustawy w pełnym zakresie bezpośrednio przed zatrudnieniem przy wykonywaniu robót publicznych, mogą podlegać nadal temu ubezpieczeniu w okresie podlegania ubezpieczeniom społecznym z tytułu zatrudnienia przy wykonywaniu robót publicznych, jeżeli złożą w Kasie Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego oświadczenie o kontynuowaniu ubezpieczenia społecznego rolników z mocy ustawy w pełnym zakresie.

 

Art. 23.

Nieoprocentowana pożyczka z FGŚP na wynagrodzenia dla pracowników

W przypadku braku środków na wypłatę pracownikom wynagrodzenia przysługującego za:

1) czas usprawiedliwionej nieobecności w pracy w przypadku, o którym mowa w art. 8 (zob. „Usprawiedliwiona nieobecność w pracy i prawo do wynagrodzenia” oraz „Powierzenie innej pracy”)

2) czas niewykonywania pracy, jeżeli pracownik był gotów do jej wykonywania, a doznał przeszkód z przyczyn dotyczących pracodawcy, które zostały bezpośrednio spowodowane powodzią,

3) wykonaną pracę, polegającą na ochronie zakładu pracy przed powodzią lub na usuwaniu skutków powodzi, mającą na celu utrzymanie lub przywrócenie prowadzenia przez pracodawcę działalności gospodarczej

- pracodawca, który na skutek powodzi przejściowo zaprzestał prowadzenia działalności gospodarczej lub istotnie ograniczył jej prowadzenie, może złożyć do właściwego marszałka województwa wniosek o udzielenie nieoprocentowanej pożyczki z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.

Zaspokojeniu ze środków Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych może podlegać wynagrodzenie miesięcznie do wysokości przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce narodowej z poprzedniego kwartału ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego na podstawie przepisów o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych za okres do dnia 31 października 2024 r. wraz ze składkami na ubezpieczenia społeczne należnymi od pracodawcy.

Przeciętne wynagrodzenie w drugim kwartale 2024 r. wyniosło 8038,41 zł.

Wniosek powinien zawierać:

  • oświadczenie o braku własnych środków na wypłatę wynagrodzenia, 
  • określenie okresu, za który przysługuje wynagrodzenie podlegające zaspokojeniu z FGŚP oraz
  • kwoty tego wynagrodzenia. 

Do wniosku załącza się wykaz pracowników, których wynagrodzenie będzie podlegało zaspokojeniu w ramach pożyczki z FGŚP.

Po dokonaniu wypłaty wynagrodzenia pracownikom, pracodawca przekazuje na rachunek bankowy Funduszu różnicę między kwotą otrzymaną z Funduszu a kwotą wypłaconą pracownikom w terminie nieprzekraczającym 30 dni od dnia otrzymania środków w ramach nieoprocentowanej pożyczki.

Zwrot pożyczki następuje w dowolnym terminie, jednak nie później niż do dnia 31 grudnia roku następującego po roku wystąpienia powodzi na rachunek bankowy FGŚP. Termin pracodawca określa we wniosku. 

Pracodawca może ubiegać się po dniu 31 grudnia roku następującego po roku wystąpienia powodzi o umorzenie pożyczki w całości lub w części na wniosek złożony do marszałka województwa. Pożyczka może zostać umorzona przez ministra właściwego do spraw pracy będącego dysponentem Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, jeżeli:

1) pracodawca wykaże, że na skutek powodzi nastąpiło u niego pogorszenie warunków prowadzenia działalności gospodarczej, a w szczególności:

a) spadek obrotów gospodarczych, rozumianych jako sprzedaż lub zmniejszenie zamówień na usługi lub dostawy wytwarzanych towarów, w ciągu kolejnych 6 miesięcy w okresie od dnia otrzymania pożyczki do dnia złożenia wniosku o umorzenie w porównaniu z analogicznymi kolejnymi miesiącami w ciągu ostatnich dwóch lat lub

b) straty w środkach trwałych, które ograniczyły możliwość prowadzenia działalności gospodarczej w porównaniu z okresem sprzed powodzi;

2) w postępowaniu egzekucyjnym stwierdzono, że przedsiębiorca, który pobrał pożyczkę, nie posiada majątku, z którego można dochodzić należności;

3) zachodzi uzasadnione przypuszczenie, że w postępowaniu egzekucyjnym nie odzyska się kwoty spłaty pożyczki przewyższającej wydatki egzekucyjne.

Dysponent Funduszu umarza pożyczkę z urzędu, jeżeli pracodawca, będący osobą fizyczną prowadzącą działalność gospodarczą, który pobrał pożyczkę, zmarł.

Na terenie gmin poszkodowanych w przypadku zastosowania art. 23 ustawy – okres, o którym mowa w art. 23 ust. 2, ustala się do dnia 31 października 2024 r.

Art. 29. 

Czynności urzędowe zwolnione z opłat 

W okresie do 15 września 2025 r. zwalnia się od:

1) opłaty skarbowej dokonanie czynności urzędowej, wydanie zaświadczenia lub zezwolenia (pozwolenia, koncesji) oraz złożenie dokumentu stwierdzającego udzielenie pełnomocnictwa lub prokury albo jego odpisu, wypisu lub kopii, w sprawach związanych z usuwaniem skutków powodzi;

2) opłaty za wydanie dokumentu paszportowego osoby, które przedstawią wydane przez właściwy organ gminy zaświadczenie potwierdzające, że dokumenty zostały utracone w związku z powodzią;

3) opłaty za udostępnianie danych i informacji zgromadzonych w bazach danych, o których mowa w art. 4 ust. 1a ustawy z dnia 17 maja 1989 r. - Prawo geodezyjne i kartograficzne (Dz. U. z 2023 r. poz. 1752, 1615, 1688 i 1762), standardowych opracowań kartograficznych, o których mowa w art. 4 ust. 1e tej ustawy, oraz innych materiałów państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego, a także wykonywanie czynności związanych z udostępnianiem tych informacji, opracowań i materiałów zgromadzonych w państwowym zasobie geodezyjnym i kartograficznym oraz wyrysów i wypisów z operatu ewidencyjnego - w przypadku konieczności uzyskania tych danych i informacji w związku z usuwaniem przez poszkodowanych skutków powodzi.

 

Art. 30. 

Dochody zwolnione z podatku dochodowego 

Zwalnia się od podatku dochodowego:

1) dochody (przychody) poszkodowanego otrzymane na usuwanie skutków powodzi z tytułu:

a) nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych świadczeń,

b) darowizn, do których nie ma zastosowania ustawa z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2023 r. poz. 1774 i 1843);

2) przychody poszkodowanego otrzymane na podstawie art. 10-13 i art. 17-19 ustawy (zob. pkt-y Przeznaczenie środków z ZFŚS na pomoc poszkodowanym”, „Pomoc z PFRON na usuwanie skutków powodzi”, „Pomoc z zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych”, „Odroczenie terminu zwrotu pomocy udzielonej na podstawie ustawy o rehabilitacji osób niepełnosprawnych”, „Umorzenie pożyczki udzielonej na sfinansowanie kosztów szkolenia”, „Umorzenie przyznanych refundacji na wyposażenie lub doposażenie stanowisk pracy”, „Prawo do świadczenia w wysokości zasiłku dla bezrobotnych”)

Wydatków i kosztów bezpośrednio sfinansowanych z tych przychodów nie uważa się za koszty uzyskania przychodów;

3) przychody otrzymane na podstawie art. 23 zob. „Nieoprocentowana pożyczka z FGŚP na wynagrodzenia dla pracowników”

Zwolnienia stosuje się do dnia 31 grudnia roku następującego po roku, w którym wystąpiła powódź.

Do zwolnienia stosuje się odpowiednio art. 8 updof oraz art. 5 updop odnoszące się do udziałów w spółce, wspólnej własności , wspólnego przedsięwzięcia, wspólnego użytkowania, wspólnego posiadania. 

Zwolnienie od podatku od spadków i darowizn

Zwalnia się od podatku od spadków i darowizn darowizny, jeżeli do dnia 31 grudnia roku następującego po roku, w którym wystąpiła powódź, zostaną przeznaczone przez obdarowanego na usunięcie skutków powodzi.

Zwolnienia stosuje się do dnia 31 grudnia roku następującego po roku, w którym wystąpiła powódź.

Amortyzacja środków trwałych

Do środków trwałych otrzymanych nieodpłatnie lub sfinansowanych w całości w związku z powodzią w ramach świadczeń zwolnionych z podatku dochodowego lub podatku od spadków i darowizn, o których była mowa, nie stosuje się wyłączeń z kosztów podatkowych, o których mowa:

  • w art. 23 ust. 1 pkt 45 i pkt 45a lit. a updof, oraz
  • art. 16 ust. 1 pkt 48 i pkt 63 lit. a updop.

 

Przerwa w działalności

W przypadku gdy przerwa w prowadzeniu działalności gospodarczej opodatkowanej w formie karty podatkowej została spowodowana powodzią, podatnik zawiadamia właściwego naczelnika urzędu skarbowego o okresie przerwy, w dniu rozpoczęcia działalności po tej przerwie.

 

Art. 31. 

Wyłączenie stosowania niektórych przepisów ustaw o podatku dochodowym

W przypadku oddania poszkodowanemu do nieodpłatnego używania środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych, do dnia 31 grudnia roku następującego po roku, w którym wystąpiła powódź, nie stosuje się wyłączeń z kosztów podatkowych zawartych w:

  • art. 23 ust. 1 pkt 45a lit. c updof
  • art. 16 ust. 1 pkt 63 lit. c updop.

Dzięki temu poszkodowani w powodzi nie będą wyłączali z kosztów podatkowych odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych oddanych do nieodpłatnego używania - za miesiące, w których składniki te były oddane do nieodpłatnego używania.

 

Art. 33. 

Prawo do świadczeń socjalnych

Świadczeń uzyskanych w związku z powodzią nie wlicza się do dochodu, od wysokości którego odrębne przepisy uzależniają uzyskanie świadczeń o charakterze socjalnym, ulg, dodatków i zwolnień, w tym z zakresu:

1) pomocy społecznej;

2) świadczeń rodzinnych;

3) dodatków mieszkaniowych;

4) stypendiów i pomocy materialnej dla uczniów;

4a) stypendiów i zapomóg otrzymywanych przez studentów na podstawie przepisów ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz. U. z 2023 r. poz. 742, z późn. zm.);

5) świadczeń z funduszu alimentacyjnego.

Świadczeń uzyskanych w związku z powodzią nie wlicza się do przychodu w rozumieniu ustawy o promocji zatrudnienia, od wysokości którego uzależniona jest możliwość uzyskania statusu bezrobotnego.

Jeżeli zalaniu na skutek powodzi uległo co najmniej 30 % powierzchni gospodarstwa rolnego poszkodowanego ubiegającego się o świadczenia z pomocy społecznej albo świadczenia rodzinne w okresie do 15 września 2025 r. przy ustalaniu prawa do świadczeń z pomocy społecznej albo prawa do świadczeń rodzinnych do dochodu z gospodarstwa rolnego nie wlicza się powierzchni, która uległa zalaniu na skutek powodzi.

 

Art. 36. 

Uznanie składek wpłacanych do ZUS za opłacone w terminie

Składki na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne oraz inne składki, do poboru których jest obowiązany Zakład Ubezpieczeń Społecznych, należne za okres począwszy od składek należnych od dnia 1 sierpnia 2024 r. do

dnia 31 grudnia 2024 r., opłacone przez poszkodowanego będącego płatnikiem tych składek w terminie do 15 września 2025 r., uważa się za opłacone w terminie.

W przypadku niedotrzymania tego terminu odsetki za zwłokę będą naliczane, poczynając od dnia następującego po jego upływie.

 

Art. 40. 

Powierzanie wypłat zasiłku OPP

W uzasadnionych przypadkach, w celu przyspieszenia realizacji wypłaty zasiłku wojewoda może powierzyć to zadanie organizacjom pozarządowym prowadzącym działalność pożytku publicznego z pominięciem otwartego konkursu ofert. 

Wojewoda podpisuje z OPP umowę przyznając jednocześnie dotację celową na realizację zadań.

 

 

Ewa Sławińska

prawnik, redaktor naczelna "MONITORA księgowego"

ikona kłódki
Treści dostępne dla abonentów IFK Platformy Księgowych i Kadrowych

Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych

  • Codzienne aktualności prawne
  • Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
  • Bogatą bibliotekę materiałów wideo
  • Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
Kup dostęp
Powiązane dokumenty
ikona zobacz najnowsze Najnowsze dokumenty
19.09.2024 14:55 Obrót gospodarczy
Czytaj więcej
19.09.2024 13:54 Podatki
Czytaj więcej
19.09.2024 13:36 Kadry i płace
Czytaj więcej