Wyrok NSA z dnia 28 lutego 2024 r., sygn. I GSK 176/23
Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Joanna Salachna Sędzia NSA Piotr Piszczek Sędzia del. WSA Krzysztof Sobieralski (spr.) po rozpoznaniu w dniu 28 lutego 2024 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Gospodarczej skargi kasacyjnej Zakładu Ubezpieczeń Społecznych od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wielkopolskim z dnia 30 listopada 2022 r. sygn. akt II SA/Go 537/22 w sprawie ze skargi L. W. na decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia 23 czerwca 2022 r. nr 110000/71/216226/2022 w przedmiocie zwolnienia z obowiązku opłacania należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne 1. uchyla zaskarżony wyrok i oddala skargę; 2. zasądza od L. W. na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych 240 (dwieście czterdzieści) złotych tytułem kosztów postępowania kasacyjnego.
Uzasadnienie
Wyrokiem z dnia 30 listopada 2022 r., sygn. akt II SA/Go 537/22, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gorzowie Wielkopolskim, zwany dalej także "Sądem I instancji", po rozpoznaniu skargi L. W., zwanego dalej "skarżącym", na decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia 23 czerwca 2022 r., nr [...], zwanego dalej "ZUS" lub "organem", w przedmiocie odmowy prawa do zwolnienia z opłacania należności z tytułu składek, uchylił zaskarżoną decyzję oraz postanowienie ZUS z dnia 29 kwietnia 2022 r.
Sąd orzekał w następującym stanie faktycznym i prawnym:
Decyzją z dnia 11 września 2020 r. ZUS odmówił skarżącemu prawa do zwolnienia z opłacenia należności z tytułu składek należnych za miesiąc maj 2020 r. Na tę decyzję L. W. wniósł skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wielkopolskim., który wyrokiem z dnia 16 grudnia 2021 r., sygn. akt II SA/Go 915/21, uchylił zaskarżoną decyzję. W uzasadnieniu wyroku wskazano, że z akt sprawy nie wynika, aby przed wydaniem decyzji odmownej organ wyjaśnił stronie przesłanki, które nie zostały spełnione lub wykazane, co mogło skutkować wydaniem decyzji niezgodnej z żądaniem strony. Jeżeli ZUS na podstawie posiadanych dokumentów ubezpieczeniowych miał wiedzę, że strona nie złożyła wymaganej deklaracji rozliczeniowej, a nie jest zwolniona z obowiązku jej złożenia, powinien był zakomunikować to stronie przed upływem ustawowego terminu określonego przepisem art. 31zq ust. 3 ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz. U. z 2021 r. poz. 2095 ze zm.), zwanej dalej "ustawą o COVID-19", tj. przed dniem 30 czerwca 2020 r. Gdyby organ udzielił tej informacji przed tą datą, to skarżący miałby szansę przed upływem ustawowego terminu przedstawić wymaganą dokumentację rozliczeniową. W konsekwencji, jak stwierdził Sąd, naruszenie przez organ przepisów art. 10 § 1, art. 79a § 1 i art. 77 § 4 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2020 r. poz. 256 ze zm.), zwanej dalej "K.p.a.", mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy. W wytycznych tego wyroku wskazano, że organ uwzględni powyższą ocenę prawną i zastosuje przepisy art. 15zzzzzn2 ust. 1 pkt 2 i ust. 2 ustawy o COVlD-19. Po ponownym rozpatrzeniu sprawy organ pouczył stronę o możliwości złożenia wniosku o przywrócenie terminu do złożenia deklaracji za miesiąc maj 2020 r., wskazując, iż wniosek powinien być uzasadniony okolicznościami powiązanymi ze stanem epidemii wywołanym COVID-19. Po jego złożeniu przez skarżącego ZUS, postanowieniem z dnia 29 kwietnia 2022. r., odmówił przywrócenia terminu, powołując się na przepis art. 58 § 1 K.p.a. oraz na to, że wnioskodawca nie wykazał podnoszonych twierdzeń dotyczących przyczyn uchybienia terminu, czyli problemów informatycznych związanych z wysyłką dokumentów oraz pandemią COVID-19. Następnie ZUS opisaną na wstępie decyzją z dnia 23 czerwca 2022 r., działając na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 K.p.a. oraz art. 31zq ust. 8 ustawy o COVID19, ponownie utrzymał w mocy własną decyzję odmowną z dnia 4 sierpnia 2020 r.
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
