09.01.2024

Wyrok NSA z dnia 9 stycznia 2024 r., sygn. II OSK 699/21

Stacja bazowa telefonii komórkowej, zaliczana do budowli w rozumieniu prawa budowlanego, stanowi całość techniczno-użytkową składającą się z szeregu urządzeń technicznych, w tym anten sektorowych, emitujących pole elektromagnetyczne. Uznanie takiej stacji za jeden obiekt budowlany, obejmujący wszelkie jego składowe elementy, jest zgodne z przepisami prawa budowlanego.

Teza od Redakcji

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący sędzia NSA Grzegorz Czerwiński Sędziowie: sędzia NSA Paweł Miładowski (spr.) sędzia del. WSA Piotr Broda Protokolant starszy asystent sędziego Tomasz Muszyński po rozpoznaniu w dniu 9 stycznia 2024 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej P. z o.o. z siedzibą w W. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie z dnia 25 czerwca 2020 r. sygn. akt II SA/Sz 345/19 w sprawie ze skargi Z. K. na decyzję Wojewody Zachodniopomorskiego z dnia 10 stycznia 2019 r. nr K-AP-2.7840.38.2018.AN w przedmiocie zatwierdzenia projektu budowlanego i udzielenia pozwolenia na budowę 1. uchyla zaskarżony wyrok i oddala skargę, 2. odstępuje od zasądzenia zwrotu kosztów postępowania sądowego w całości.

Uzasadnienie

Wyrokiem z dnia 25 czerwca 2020 r., sygn. akt II SA/Sz 345/19, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie, uwzględniając skargę Z. K., zaskarżoną decyzję Wojewody Zachodniopomorskiego z dnia 10 stycznia 2019 r., nr K-AP-2.7840.38.2018.AN, i utrzymaną nią w mocy decyzję Starosty Świdwińskiego z dnia 29 marca 2018 r., nr 81/2018, o zatwierdzeniu projektu budowlanego i udzieleniu P. sp. z o.o. w W. pozwolenia na budowę, obejmującego budowę stacji bazowej telefonii komórkowej – wieża typu BOT-E3 60 m o wysokości całkowitej 61,95 m n.p.t., na działce numer [...], położonej w miejscowości B., gm. P..

Sąd wskazał na treść wniosku i sentencji decyzji, i na tej podstawie stwierdził, że sugerowałyby one, iż przedmiotem pozwolenia na budowę jest sama wieża bez towarzyszących jej urządzeń. Na potwierdzenie swojego stanowiska Sąd I instancji oparł się na treści art. 3 pkt 3, art. 33 ust. 1 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (Dz. U. z 2017 r. poz. 1332 ze zm.), zwanej dalej "P.b.", art. 3 pkt 4 i pkt 6 lit. b ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2019 r. poz. 1396), zwanej dalej "p.o.ś". Ponadto powołał się na orzecznictwo sądowe, w którym najczęściej przyjmuje się, że stacja bazowa telefonii komórkowej jest budowlą stanowiącą całość techniczno-użytkową wraz z instalacjami i urządzeniami wymagającą pozwolenia na budowę (por. wyroki NSA: z 11 kwietnia 2013 r., II OSK 2400/11; z 4 lutego 2014 r., II OSK 1793/13; z 21 stycznia 2016 r., II OSK 1224/14; z 15 lutego 2017 r., II OSK 596/17). Dlatego decyzja o pozwoleniu na budowę powinna obejmować całość zamierzenia inwestycyjnego, a więc nie tylko budowę wieży, lecz także przewidzianą w projekcie budowlanym instalację anten sektorowych i innych urządzeń na stację bazową telefonii komórkowej się składających.

Ponadto Sąd wskazał, że art. 35 ust. 1 pkt 1 P.b. przewiduje konieczność zbadania przez organ administracji architektoniczno-budowlanej zgodności planowanej inwestycji z wymaganiami ochrony środowiska. W tej sprawie organ odwoławczy starał się uzupełnić materiał dowodowy i przeprowadzić ocenę planowanej inwestycji w zakresie, w jakim nie została ona dokonana na etapie postępowania przez organem I instancji, to jednak starania te należy uznać za niewystarczające. Sąd zwrócił uwagę, że badanie oddziaływania stacji bazowej na środowisko obejmuje konieczność badania oddziaływania na otoczenie nie tylko samej stacji bazowej, ale również kumulatywnego oddziaływania zamontowanych na niej anten i wzajemnego oddziaływania z już istniejącymi instalacjami tego typu, przesądza bogate i ugruntowane orzecznictwo sądów administracyjnych. W badanej sprawie, z uwagi na specyfikę planowanej inwestycji, w zainteresowaniu organu przy kwalifikacji przedsięwzięcia, powinny się znaleźć parametry, o których mowa w § 3 ust. 1 pkt 8 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2010 r. w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko (Dz. U. z 2016 r. poz. 71). Rzeczą organu było ustalenie mocy poszczególnych anten, a następnie rozważenie, czy wystąpi zjawisko kumulacji, o którym mowa w art. 63 ust. 1 pkt 2 lit. f ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. z 2017 r. poz. 1405 ze zm.), zwanej dalej "u.i.o.ś.", a także określenie, czy w zasięgu ich oddziaływania znajdują się miejsca dostępne dla ludności. W tym celu organ powinien poczynić ustalenia w zakresie tego, czy w najbliższym sąsiedztwie znajdują się już zrealizowane inwestycje o podobnym charakterze, a jeżeli tak, to czy istnieje prawdopodobieństwo takiego wzajemnego oddziaływania istniejących stacji bazowych telefonii komórkowej i planowanej stacji, które doprowadzi do przekroczenia dopuszczalnej mocy promieniowania. W postępowaniu przed organem I instancji okoliczności te zostały ustalone jedynie częściowo, bowiem dopiero na etapie postępowania odwoławczego ujawniono, iż w bliskim sąsiedztwie planowanej inwestycji znajduje się już zrealizowana i działająca stacja bazowa telefonii komórkowej innego operatora. Wzajemne oddziaływanie tych stacji przedstawiono w kolejnych analizach, przy czym zjawisko kumulacji zobrazowano na załączonych do pisma inwestora z dnia 4 grudnia 2018 r. rysunkach, oznaczonych nr [...] i [...]. Na rysunkach tych zobrazowano kumulację oddziaływania anten obu stacji przy ich maksymalnym i minimalnym pochyleniu. Uznano, za inwestorem, że nakładanie się pola elektromagnetycznego uwidocznione na rysunku nr [...] znajduje się na wysokości niedostępnej dla ludności i nie wpływa na powiększenie się obszarów pól elektromagnetycznych uwidocznionych na rysunku. Brak jest jednak przy tym szczegółowego objaśnienia tego stanowiska zarówno w piśmie, do którego załączono rysunki, jak też w rozszerzonej analizie. Jej autor, dla uzasadnienia tezy, iż na skutek nakładania się pól elektromagnetycznych różnych anten nie dojdzie do powiększenia ich obszaru, powołał się na różne źródła, odwołujące się do rozważań teoretycznych, które, w ocenie Sądu, nie znalazły przełożenia na ustalony w sprawie stan faktyczny. Jeżeli bowiem autor analizy wywodzi, że nakładające się pola elektromagnetyczne z różnych anten, jak ma to miejsce w niniejszej sprawie nie prowadzą do kumulacji ich oddziaływania, to powinien to szczegółowo uzasadnić nie za pomocą odwołania się do teoretycznych rozważań, ale odniesienia ich do realiów sprawy i powinien to uczynić w taki sposób, aby jego tok rozumowania poddawał się kontroli. Podkreślenia bowiem w tym miejscu wymaga, że analiza – jakkolwiek zawiera wiadomości specjalne, jest dowodem, który podlega krytycznej ocenie organu. Inaczej mówiąc, jeżeli inwestor twierdzi, że nakładanie się pól elektromagnetycznych nie doprowadzi do zwiększenia oddziaływania anten, to powinien w jasny sposób wyjaśnić z jakich względów tak uważa. Niezależnie od powyższego wskazać należy, że rysunki, o których mowa wyżej nie obrazują wszystkich możliwych kombinacji pochylenia anten. Brak jest na przykład takiej symulacji, w której anteny operatora Orange znajdowałyby się w pochyleniu minimalnym, a anteny planowanej stacji w pochyleniu maksymalnym. Uzupełnienie materiału dowodowego w tym zakresie i wyjaśnienie wskazanych wątpliwości jest zatem niezbędne dla dokonania prawidłowej oceny materiału dowodowego. Prawidłowe ustalenie stanu faktycznego jest istotne również z punktu widzenia skarżącego, którego nieruchomość znajduje się w zasięgu oddziaływania obu instalacji (planowanej i istniejącej) i ochrony jego praw.

ikona kłódki
Treści dostępne dla abonentów IFK Platformy Księgowych i Kadrowych

Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych

  • Codzienne aktualności prawne
  • Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
  • Bogatą bibliotekę materiałów wideo
  • Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
Kup dostęp
Powiązane dokumenty
ikona zobacz najnowsze Dokumenty podobne