Wyrok NSA z dnia 14 lutego 2024 r., sygn. III OSK 3516/21
Uzasadnienie wyroku sądu administracyjnego powinno spełniać wymogi określone w art. 141 § 4 p.p.s.a., umożliwiając kontrolę instancyjną przez szczegółowe przedstawienie stanu sprawy, zarzutów skargi, stanowisk stron, podstawy prawnej i wyjaśnienie rozstrzygnięcia, w tym wskazówek dla dalszego postępowania.
Dnia 14 lutego 2024 r. Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Rafał Stasikowski sędzia NSA Mirosław Wincenciak (spr.) sędzia del. WSA Kazimierz Bandarzewski Protokolant: starszy asystent sędziego Łukasz Sielanko po rozpoznaniu w dniu 14 lutego 2024 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Fundacji [...] od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 29 maja 2020 r. sygn. akt II SA/Wa 528/20 w sprawie ze skargi Fundacji [...] na postanowienie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 19 grudnia 2019 r. nr DSKKZ-WKD.0281.7.2019.DI w przedmiocie negatywnej opinii w sprawie założenia szkoły publicznej 1) uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Warszawie do ponownego rozpoznania; 2) odstępuje od zasądzenia zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego w całości.
Uzasadnienie
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z dnia 29 maja 2020 r. sygn. akt II SA/Wa 528/20 oddalił skargę Fundacji [...] na postanowienie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 19 grudnia 2019 r. nr DSKKZ-WKD.0281.7.2019.DI w przedmiocie negatywnej opinii w sprawie założenia szkoły publicznej.
U podstaw rozstrzygnięcia Sądu pierwszej instancji legły następujące ustalenia oraz ocena prawna.
W związku z wnioskiem Fundacji [...] z dnia 27 września 2019 r. o udzielenie zezwolenia na założenie szkoły publicznej o nazwie Publiczne Liceum [...], Wydział Oświaty Urzędu Miasta [...] pismem z dnia 18 października 2019 r. zwrócił się do [...] Kuratora Oświaty o wydanie opinii na podstawie art. 88 ust. 4 pkt 1 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe (t.j.: Dz. U. z 2019 r., poz. 1148 ze zm., dalej w skrócie "ustawa"). Postanowieniem z dnia 31 października 2019 r., działając na art. 88 ust. 1 i ust. 4 pkt 1 ustawy, [...] Kurator Oświaty negatywnie zaopiniował wniosek o założenie w/w szkoły publicznej. Wskazał, że szczegółowe zasady i warunki udzielania zezwolenia na założenie szkoły publicznej przez osobę prawną i osobę fizyczną określają przepisy rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 18 sierpnia 2017 r. w sprawie szczegółowych zasad i warunków udzielania i cofania zezwolenia na założenie przez osobę prawną lub osobę fizyczną szkoły lub placówki publicznej (Dz. U. z 2017 r., poz. 1625 ze zm., dalej w skrócie "rozporządzenie". Analiza przedłożonej dokumentacji wskazuje, że wiele z warunków wynikających z rozporządzenia nie zostało spełnionych. W wyniku wniesionego przez stronę zażalenia, Minister Edukacji Narodowej postanowieniem z dnia z dnia 19 grudnia 2019 r. nr DSKKZ-WKD.0281.7.2019.DI utrzymał zaskarżone postanowienie w mocy. Organ drugiej instancji przywołał treść art. 51 ust. 1 pkt 1, art. 55 ust. 2 pkt 1 i 3 oraz art. 56 ust. 1 i 7 ustawy, wskazując zakres uprawnień i zadania kuratora oświaty. Stwierdził, że organ pierwszej instancji prawidłowo ustalił zakres przedmiotowy opinii, obejmującej zgodność przedłożonego projektu aktu założycielskiego i projektu statutu szkoły publicznej z przepisami ustawy i aktów prawnych wydanych na jej podstawie. Według Ministra, Kurator zasadnie wskazał sprzeczność postanowień przedłożonego przez stronę projektu statutu z przepisami ustawy, tj. brak określenia: celów i zadań Szkoły oraz sposobu ich wykonywania w zakresie udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej (art. 98 ust. 1 pkt 4); brak określenia szczegółowych warunków współdziałania organów szkoły oraz sposobu rozwiązywania sporów między nimi (art. 98 ust. 1 pkt 5); brak określenia zakresu zadań nauczyciela wychowawcy/opiekuna oddziału i nauczyciela bibliotekarza (art. 98 ust. 1 pkt 7); rodzajów nagród i warunków ich przyznawania uczniom/słuchaczom oraz tryb wnoszenia zastrzeżeń do przyznanej nagrody (art. 98 ust. 1 pkt 18); rodzajów kar stosowanych wobec uczniów oraz trybu odwoływania się od kary (art. 98 ust. 1 pkt 19); form opieki i pomocy uczniom/słuchaczom, którym z przyczyn rozwojowych, rodzinnych lub losowych jest potrzebna pomoc i wsparcie (art. 98 ust. 1 pkt 22); organizacji biblioteki szkolnej oraz warunków i zakresu współpracy biblioteki szkolnej z uczniami, nauczycielami i rodzicami oraz innymi bibliotekami (art. 98 ust. 1 pkt 23). Ponadto, według art. 14 ust. 1 pkt 2 ustawy, szkoła publiczna obowiązana jest przeprowadzać rekrutację uczniów/słuchaczy w oparciu o zasadę powszechnej dostępności, na zasadach określonych w rozdziale 6 ustawy. Wszelkie odstępstwa od tych zasad należy zatem uznać za sprzeczne z przepisami ustawy. W szczególności dotyczy to § 7 ust. 3 i 4 oraz § 19 ust. 2 pkt 3 i ust. 3 projektu statutu, w których przyznano dyrektorowi szkoły szczególne uprawnienia do podejmowania rozstrzygnięć w sprawie przyjęcia ucznia/słuchacza do szkoły oraz wprowadzono obowiązek przeprowadzenia rozmowy kwalifikacyjnej, niezgodnie z procedurą postępowania rekrutacyjnego, o którym mowa w art. 130, art. 141 i art. 157 ustawy. Minister wskazał, że nieprawidłowości zawierają także kolejne postanowienia statutu, określające zadania dyrektora szkoły, obowiązki rady pedagogicznej oraz organizację szkoły: treść § 8 ust. 1 projektu statutu jest sprzeczna z art. 71 ust. 1 ustawy, który przyznaje dyrektorowi szkoły prawo wstrzymania wykonania uchwał niezgodnych z przepisami prawa, podjętych przez radę pedagogiczną w ramach jej kompetencji stanowiących; treść § 12 ust. 1 pkt 6 projektu statutu jest sprzeczna z art. 70 ust. 1 pkt 6 ustawy, który nakłada na radę pedagogiczną obowiązek ustalenia sposobu wykorzystania wyników nadzoru pedagogicznego sprawowanego nie tylko przez organ sprawujący nadzór pedagogiczny, ale również przez dyrektora szkoły; treść § 15 ust. 2 i 3 projektu statutu jest sprzeczna z art. 4 pkt 29c ustawy oraz § 19 pkt 1 i 2 rozporządzenia w sprawie szczegółowej organizacji publicznych szkół i publicznych przedszkoli, wydanego na podstawie art. 111 ustawy. W świetle w/w przepisów, kształcenie zaoczne odbywa się co 2 tygodnie przez 2 dni, a w uzasadnionych przypadkach – co tydzień przez 2 dni. Konsultacje zbiorowe dla słuchaczy mogą odbywać się co tydzień przez 2 dni, w szczególności gdy dni wolne od pracy w danym roku kalendarzowym uniemożliwiają realizację tych zajęć co dwa tygodnie przez 2 dni, zaś konsultacje indywidualne mogą być organizowane w wymiarze 20% ogólnej liczby godzin zajęć w semestrze. Nie dopuszcza się przy tym możliwości organizowania zajęć edukacyjnych i konsultacji z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość. Zdaniem organu drugiej instancji, zastosowanie w przedłożonym projekcie aktu założycielskiego określenia "Liceum" z pominięciem wymaganego określenia "Ogólnokształcące" zasadnie zostało uznane przez [...] Kuratora Oświaty jako błędne wskazanie typu szkoły, pozostające w sprzeczności z przepisami rozporządzenia. Dopuszczalne jest natomiast użycie w nazwie szkoły określenia "Publiczne", jednak należy je dodać bezpośrednio po określeniu typu szkoły ("Liceum Ogólnokształcące"). Organ odwoławczy wskazał także, iż organ pierwszej instancji odniósł się do przedłożonego dokumentu "Wykaz kadry dydaktycznej przewidzianej do zatrudnienia w całym cyklu kształcenia w danym typie szkoły. Rok szkolny 2020/2021" – zwrócił uwagę, że w jednym przypadku nie podano informacji o posiadaniu przez nauczycielkę przygotowania pedagogicznego, wskazując równocześnie rodzaje dokumentów potwierdzających posiadanie takiego przygotowania. Trafnie podkreślono, że niepełna informacja o posiadaniu przez nauczycieli przygotowania pedagogicznego uniemożliwia ocenę spełnienia wymogu, o którym mowa w § 4 ust. 1 pkt 5 rozporządzenia, warunkującego wydanie zezwolenia na założenie szkoły.
Powyższe postanowienie Ministra Edukacji Narodowej stało się przedmiotem skargi Fundacji [...] do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, w której zarzuciła naruszenie przepisów prawa procesowego, tj. art. 7, art. 10, art. 11 i art. 77 § ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (t.j.: Dz. U. z 2018 r., poz. 2096 ze zm., dalej w skrócie "k.p.a.") oraz przepisów prawa materialnego, tj. art. 58 ust. 3 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (t.j.: Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 ze zm.) w związku z § 4 ust. 1 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 4 marca 2004 r. w sprawie szczegółowych zasad i warunków udzielenia i cofania zezwolenia na założenie szkoły lub placówki publicznej przez osobę prawną lub osobę fizyczną (Dz. U. z 2004 r. Nr 46, poz. 438).
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
