Wyrok NSA z dnia 23 lutego 2022 r., sygn. I OSK 1015/21
Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Jolanta Rudnicka Sędziowie sędzia NSA Iwona Bogucka (spr.) sędzia NSA Monika Nowicka po rozpoznaniu w dniu 23 lutego 2022 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Samorządowego Kolegium Odwoławczego w T. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie z dnia 18 marca 2021 r. sygn. akt II SA/Rz 186/21 w sprawie ze skargi B. W. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w T. z dnia [...] grudnia 2020 r. nr [...] w przedmiocie odmowy przyznania prawa do świadczenia pielęgnacyjnego 1. uchyla zaskarżony wyrok i oddala skargę; 2. odstępuje od zasądzenia zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.
Uzasadnienie
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie wyrokiem z 18 marca 2021 r., II SA/Rz 186/21, po rozpoznaniu sprawy ze skargi B. W. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w T. z [...] grudnia 2020 r. nr [...] w przedmiocie odmowy przyznania prawa do świadczenia pielęgnacyjnego uchylił zaskarżoną decyzję i decyzję Wójta Gminy B. z [...] grudnia 2020 r. nr [...].
Wyrok zapadł w następującym stanie faktycznym i prawnym sprawy:
Zaskarżoną decyzją, wydaną na podstawie art. 138 § 1 pkt 2 ustawy z 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2020 r., poz. 256; dalej: k.p.a.) oraz art. 17 ust. 1, ust. 1a ustawy z 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. z 2020 r., poz. 111; dalej: u.ś.r.), Samorządowe Kolegium Odwoławcze w T. (dalej: Kolegium) uchyliło decyzję Wójta Gminy B. (dalej: organ I instancji) z [...] grudnia 2020 r. o odmowie przyznania B. W. (dalej: skarżący) prawa do świadczenia pielęgnacyjnego w związku z opieką nad osobą niepełnosprawną i jednocześnie odmówiło przyznania prawa do tego świadczenia. Zdaniem Kolegium w sprawie została spełniona negatywna przesłanka, z powodu której nie można przyznać świadczenia pielęgnacyjnego, a mianowicie osoba wymagająca opieki pozostaje w związku małżeńskim, a jej małżonek nie legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności. Kolegium podkreśliło, że związane jest stanem prawnym, z którego wynika, że tylko orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności małżonka osoby wymagającej opieki zwalnia ją z obowiązku świadczenia tej opieki w pierwszej kolejności, przed innymi osobami. Zdaniem Kolegium ta bezsporna okoliczność oraz fakt, że w świetle przepisów Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, obowiązek alimentacyjny małżonka (w stosunku do współmałżonka) wyprzedza obowiązek alimentacyjny krewnych, co wynika z treści art. 23, art. 27 art. 60 § 1-3, art. 61, art. 130 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego wpływają na ocenę prawną kontrolowanej sprawy. Kolegium wyjaśniło, że między małżonkami istnieje obowiązek alimentacyjny, w którym mieści się również obowiązek opieki nad chorym, niepełnosprawnym małżonkiem. Małżonek jest zobowiązany do alimentacji w pierwszej kolejności. Dopiero w sytuacji, gdy nie może tego obowiązku wypełnić (w przypadku świadczenia pielęgnacyjnego ustawodawca określił tylko jeden przypadek: niepełnosprawność współmałżonka w stopniu znacznym) obowiązek ten przechodzi na osobę zobowiązaną w dalszej kolejności. Zdaniem Kolegium, ustawodawca regulując prawo do świadczenia pielęgnacyjnego w ten sposób wykluczył dowolność w wyborze osoby sprawującej opiekę. W świetle powyższego, pomimo tego, że skarżący jest osobą spokrewnioną z osobą wymagającą opieki w linii prostej, tj. jest jej zstępnym i ciąży na nim obowiązek alimentacyjny, nie jest osobą, na której ten obowiązek ciąży w pierwszym stopniu. Tą osobą jest małżonek. Z tych względów Kolegium stwierdziło, że skarżący nie spełnia wymaganych warunków do przyznania świadczenia pielęgnacyjnego.
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
