Wyrok NSA z dnia 23 listopada 2023 r., sygn. I GSK 1514/22
Działalność organów samorządu terytorialnego, w tym stanowienie aktów prawa miejscowego, musi opierać się na wyraźnych upoważnieniach ustawowych. Przekroczenie tych uprawnień, kręgu osób uprawnionych do udziału w głosowaniu nad budżetem obywatelskim poza ramami upoważnień określonych w art. 5a ust. 7 pkt 4 ustawy o samorządzie gminnym, stanowi istotne naruszenie prawa.
Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Hanna Kamińska Sędzia NSA Henryk Wach Sędzia del. NSA Anna Apollo (spr.) po rozpoznaniu w dniu 23 listopada 2023 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Gospodarczej skargi kasacyjnej Rady Miejskiej w Lesznie od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 5 maja 2022 r. sygn. akt III SA/Po 1728/21 w sprawie ze skargi Wojewody Wielkopolskiego na uchwałę Rady Miejskiej w Lesznie z dnia 13 maja 2021 r. nr XXXVIII/510/2021 w przedmiocie określenia wymogów jakie powinien spełniać projekt budżetu obywatelskiego miasta 1. oddala skargę kasacyjną, 2. zasądza od Miasta Leszna na rzecz Wojewody Wielkopolskiego 240 (dwieście czterdzieści) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.
Uzasadnienie
Wyrokiem z 5 maja 2022 r., sygn. akt III SA/Po 1728/21, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w pkt. I sentencji stwierdził nieważność § 7 ust. 6 uchwały Rady Miejskiej w Lesznie nr XXXVIII/510/2021 z 13 maja 2021 r. sprawie określenia wymagań jakie winien spełniać projekt Budżetu Obywatelskiego Miasta Leszna a w pozostałym zakresie skargę oddalił oraz w pkt. III zasądził zwrot kosztów zastępstwa procesowego na rzecz skarżącego organu.
Uzasadniając pkt 1 rozstrzygnięcia Sąd pierwszej instancji ustalił, że w § 7 ust. 6 uchwały Rada Miejska wobec określonej grupy mieszkańców Leszna zawarła dodatkowe wymogi, od których spełnienia uzależniła możliwość czynnego udziału w procesie głosowania nad projektami w budżecie obywatelskim. Jako regułę w § 7 ust. 2 uchwały przyjęto, że uprawniony do udziału w głosowaniu jest każdy mieszkaniec Leszna. Zaznaczono przy tym, że głosowanie jest równe i bezpośrednie, nie ma możliwości głosowania przez pełnomocnika (§ 7 ust. 3 uchwały). Jednocześnie w § 7 ust. 6 uchwały zastrzeżono, że mieszkaniec, który nie jest zameldowany na pobyt stały lub czasowy na terenie Miasta Leszna może zagłosować po wcześniejszym skontaktowaniu się z koordynatorem Budżetu Obywatelskiego lub inną osobą wyznaczoną przez Prezydenta i złożeniu oświadczenia o zamieszkaniu na terenie Leszna.
Sąd podziela stanowisko organu nadzoru, zgodnie z którym postanowienia § 7 ust. 6 uchwały wykraczają poza delegację ustawową zawartą w art. 5a ust. 2 w zw. z ust 7 pkt 4 ustawy z 8 marca 1190 r. o samorządzie gminnym (tekst jednolity Dz. U. z 2023 r. poz. 40, dalej określanej skrótem u.s.g.), ponieważ ustalając względem niezameldowanych na terenie Miasta Leszna mieszkańców dodatkowe warunki, od których spełnienia zależy ich udział w głosowaniu, w sposób niedopuszczalny ogranicza dostęp tejże grupy mieszkańców gminy do udziału w konsultacjach nad budżetem obywatelskim. Regulacja § 7 ust. 6 uchwały nie znajduje uzasadnienia prawnego w powołanych przepisach. Biorąc pod uwagę, że zasady przeprowadzania głosowania muszą zapewniać równość i bezpośredniość głosowania (art. 5a ust. 7 pkt 4 u.s.g.) przyznana radzie gminy kompetencja do określania w drodze uchwały zasad przeprowadzania głosowania, ustalania wyników i podawania ich do publicznej wiadomości nie upoważniała Rady Miejskiej Leszna do różnicowania określonego w ustawie kręgu osób uprawnionych do głosowania nad budżetem obywatelskim (mieszkańców) w zależności od okoliczności, czy są zameldowani na pobyt stały lub czasowy na terenie Miasta Leszna. takie rozróżnienie i wprowadzenie dodatkowego wymogu w procedurze głosowania wobec niezameldowanych mieszkańców Leszna polegającego na obowiązku skontaktowania się z koordynatorem Budżetu Obywatelskiego lub inną osobą wyznaczoną przez Prezydenta i złożenia oświadczenia o zamieszkiwaniu na terenie Leszna, nie zdaje testu zapewnienia równości w ustanowieniu zasad przeprowadzania głosowania.
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
