Wyrok SN z dnia 25 października 2023 r., sygn. II CSKP 1512/22
W przypadku umów kredytu denominowanego w walucie obcej, możliwość żądania przez bank spłaty kredytu bezpośrednio w tej walucie po jej wypowiedzeniu zależy od szczegółowych postanowień umowy oraz oceny, czy cel waloryzacyjny denominacji waluty obcej wyklucza taką możliwość, przy jednoczesnym uwzględnieniu konieczności analizy potencjalnej abuzywności klauzul umownych i ich wpływu na ważność całej umowy.
Sąd Najwyższy w Izbie Cywilnej w składzie:
SSN Władysław Pawlak (przewodniczący)
SSN Roman Trzaskowski (sprawozdawca)
SSN Dariusz Zawistowski
po rozpoznaniu na rozprawie 25 października 2023 r. w Warszawie
skargi kasacyjnej Bank Spółki Akcyjnej w G.
od wyroku Sądu Apelacyjnego w Szczecinie
z 15 października 2020 r., I ACa 264/19,
w sprawie z powództwa Bank Spółki Akcyjnej w G.
przeciwko M.S., B.S., D.S. i R.D.
o zapłatę,
uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę Sądowi Apelacyjnemu w Szczecinie do ponownego rozpoznania
i rozstrzygnięcia o kosztach postępowania kasacyjnego.
UZASADNIENIE
Powodowy Bank S.A. w W. ostatecznie domagał się zasądzenia od pozwanych M. i B. S., jako dłużników osobistych z tytułu umowy kredytu, oraz od D. i R. S., jako dłużniczek rzeczowych z tytułu hipoteki zabezpieczającej spłatę kredytu, solidarnie kwoty 39 556,95 CHF z odsetkami oraz umorzenia postępowania w zakresie kwoty 469,77 CHF.
Pozwani bronili się, wskazując, że postanowienia umowy kredytu regulujące oprocentowanie oraz dotyczące kursów są wadliwe, co powoduje nieważność umowy.
Sąd Okręgowy ustalił m.in., że w […] 2003 r. została zawarta między poprzednikiem powoda Bankiem S.A. w W. (dalej – „Bank”) a pozwanymi M. i B. S. („Kredytobiorcy”) Umowa Kredytu Budowlano-Hipotecznego („Umowa”), w której Bank zobowiązał się oddać do ich dyspozycji kwotę 50.797,00 CHF (co obejmowało kwotę kredytu w wysokości 49.801,00 CHF i kwotę należnej składki z tytułu ubezpieczenia w wysokości 996,00 CHF) na pokrycie części kosztów budowy domu mieszkalnego, która miała zostać spłacona w 240 równych miesięcznych ratach kapitałowo-odsetkowych (§ 1).
Sąd Okręgowy szczegółowo ustalił treść Umowy, która co do zasady miała charakter typowy dla tzw. kredytu denominowanego. Kredyt ten miał być wypłacany w złotych polskich po przeliczeniu według kursu kupna waluty podanego w tabeli Banku; z kolei spłaty miały być przeliczane według podanego w tej tabeli kursu sprzedaży; kursy te były wyznaczane jako pochodna kursu średniego NBP i marży Banku. Stopa oprocentowania miała być zmienna i była pośrednio powiązana ze stopą LIBOR 3m właściwą dla CHF (na dzień zawarcia umowy wynosiła ona 3,2% w skali roku). Zmienna była również stopa odsetek za opóźnienie, a jej wysokość miała zależeć od poziomu podstawowych stóp procentowych właściwych dla danej waluty (CHF), poziomu rezerw obowiązkowych ustalanych dla banków przez NBP, poziomu oprocentowania lokat międzybankowych. Zabezpieczeniem kredytu była hipoteka kaucyjna w kwocie określonej w CHF, ustanowiona na nieruchomości D. i R. S. („Dłużniczki rzeczowe”). Ponadto Kredytobiorcy poddali się egzekucji do kwoty 101.594,00 CHF. Wystawili również weksel in blanco, upoważniając w deklaracji wekslowej Bank do jego uzupełnienia m.in. przez wpisanie sumy wekslowej stanowiącej równowartość w złotych kwoty zobowiązań Kredytobiorców wobec Banku, obliczaną według kursu sprzedaży CHF podanego w Tabeli kursów Banku. Zabezpieczeniem było także przystąpienie Kredytobiorców do ubezpieczenia od ryzyka utraty stałego źródła dochodu wskutek utraty pracy, w którym suma ubezpieczenia została określona w wysokości 3.948,15 CHF. W razie naruszenia obowiązku spłacania kredytu Bank mógł wypowiedzieć Umowę.
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
