05.09.2023 Kadry i płace

Wyrok SN z dnia 5 września 2023 r., sygn. II PSKP 27/23

Zaproponowanie funkcjonariuszowi stosunku pracy na podstawie umowy o pracę, zamiast stosunku służbowego, otwiera możliwość rozpatrzenia żądania jego przywrócenia do służby, gdy naruszone zostały kardynalne zasady ustawowej procedury prowadzącej de facto do zakończenia stosunku służbowego i powstania w jego miejsce stosunku pracy.

Teza od Redakcji

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Romuald Dalewski (przewodniczący, sprawozdawca)

‎SSN Robert Stefanicki

‎SSN Renata Żywicka

w sprawie z powództwa M. M. 
‎przeciwko Skarbowi Państwa - Izbie Administracji Skarbowej w B.
‎o ustalenie, przywrócenie do służby, odszkodowanie,
‎po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w dniu 5 września 2023 r.,
‎skargi kasacyjnej powoda od wyroku Sądu Okręgowego w Białymstoku
‎z dnia 27 maja 2022 r., sygn. akt V Pa 9/22,

1) oddala skargę kasacyjną,

2) nie obciąża powoda kosztami zastępstwa procesowego pozwanej w postępowaniu kasacyjnym.

UZASADNIENIE

M. M. w pozwie skierowanym przeciwko Skarbowi Państwa - Izbie Administracji Skarbowej w B. wniósł o ustalenie, że jego stosunek służby trwał nieprzerwanie w okresie od 1 czerwca 2017 r. do 31 lipca 2019 r. W razie uznania przez Sąd, iż stosunek służbowy został przerwany, wniósł o przywrócenie go do służby na ten okres, alternatywnie o zasądzenie odszkodowania w kwocie 15.183,12 zł. Jako podstawę prawną swoich roszczeń wskazał przepisy art. 45, 47 i 67 k.p. Podniósł, że bezpodstawnie i bezprawnie nie zaproponowano mu kontynuowania służby. Zmuszony został do przyjęcia propozycji umowy o pracę, gdyż inaczej pozbawiony byłby źródła utrzymania. Wniósł również o zasądzenie na swoją rzecz kosztów procesu.

Strona pozwana wniosła o jego oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Sąd Rejonowy w Białymstoku wyrokiem z 11 marca 2022 r. oddalił powództwo (pkt I) oraz orzekł o kosztach postępowania (pkt II).

Sąd pierwszej instancji ustalił, że powód był funkcjonariuszem zatrudnionym na podstawie administracyjnego stosunku służby w Referacie Procedur Celnych i Obsługi Przedsiębiorców. Od 1 marca 2017 r. pełnił służbę na stanowisku młodszego eksperta Służby Celnej. Dyrektor Izby Administracji Skarbowej w B. działając na podstawie art. 165 ust. 7 ustawy z dnia 16 listopada 2016 r. przepisy wprowadzające ustawę o Krajowej Administracji Skarbowej (Dz.U. z 2016 r., poz. 1948 ze zm.) złożył powodowi propozycję zatrudnienia od 1 czerwca 2017 r. na stanowisku pracowniczym, na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony jako ekspertowi skarbowemu w Dziale Postępowania Celnego, […] Referacie Postępowania Celnego w […] Urzędzie Celno-Skarbowym w B. Powód propozycję tę przyjął. Dyrektor pozwanej pismem z 23 lipca 2019 r. zwracał się do powoda o wskazanie, czy jest zainteresowany zmianą podstawy zatrudnienia na stosunek służby. Wobec zgody powoda, z dniem 1 sierpnia 2019 r. przywrócono powoda do służby.

Sąd Rejonowy uznał, że stosunek służbowy powoda przekształcił się w stosunek pracy. Taki skutek przewidywał wprost art. 171 ust. 1 pkt 2 p.w. KAS i bez podważenia tej normy nie można uznać, że stosunek służbowy trwał nadal nieprzerwanie. Powód powoływał się na niekonstytucyjność przepisów wprowadzających, nie wnioskował jednak o zwrócenie się przez Sąd z odpowiednim pytaniem prawnym do Trybunału Konstytucyjnego. Sąd z urzędu również nie widział potrzeby występowania z takim pytaniem. Ustawy zgodnie z utrwalonym orzecznictwem korzystają bowiem z domniemania konstytucyjności. Konstytucyjnej wadliwości stosowanych przepisów nie dostrzegł także NSA. Sąd pierwszej instancji dodał, że powołane przez powoda orzecznictwo TK mające potwierdzić niekonstytucyjność przepisów wprowadzających odnosiło się do sytuacji innej niż w niniejszej sprawie, a więc do kwestii wygaśnięcia stosunków zatrudnienia (ich całkowitego zakończenia), a nie jedynie przekształcenia (zmiany formy prawnej). Dodatkowo w sprawie niniejszej do przekształcenia stosunku służby w stosunek pracy doszło na skutek dwustronnego porozumienia, co tym bardziej pozbawia argumentów stanowisko o niekonstytucyjności przepisów prowadzących do tego przekształcenia.

ikona kłódki
Treści dostępne dla abonentów IFK Platformy Księgowych i Kadrowych

Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych

  • Codzienne aktualności prawne
  • Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
  • Bogatą bibliotekę materiałów wideo
  • Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
Kup dostęp
Powiązane dokumenty