Interpretacja indywidualna z dnia 9 listopada 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDIL2-1.4011.715.2023.1.MKA

Umorzenie części zadłużenia z tytułu pożyczki hipotecznej - zaniechanie poboru podatku

Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

2 października 2023 r. wpłynął Pani wniosek z 2 października 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy skutków podatkowych umorzenia części zadłużenia z tytułu pożyczki hipotecznej. Uzupełniła go Pani pismem z 2 października 2023 r. (wpływ 29 października 2023 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

24 lipca 2009 r. zawarli Państwo (Pani oraz Pani mąż) w (…) Banku (obecnie (…)) umowę nr (…) o pożyczkę hipoteczną dla osób fizycznych waloryzowaną kursem CHF w kwocie 250 000,00 zł. Na dzień przekazania środków na Państwa konto kwota pożyczki stanowiła równowartość 95 811,14 CHF. Pożyczkę zaciągnęli Państwo na okres 20 lat. W dniu zawarcia umowy z bankiem była Pani właścicielką działki budowlanej w (…), zabudowanej parterowym budynkiem niemieszkalnym. Budynek został przez Państwa zbudowany w latach 2003 - 2004 na podstawie pozwolenia na budowę budynku mieszkalnego z częścią usługową w parterze z możliwością etapowania budowy. W 2009 r. starali się Państwo o udzielenie kredytu budowlanego celem jego nadbudowy na cel mieszkalny (wybudowanie klatki schodowej, piętra i poddasza użytkowego). Z uwagi na fakt, że budynek mieszkalny miał powstać jako nadbudowa lokalu a nie bezpośrednio na fundamencie, by uprościć formalności bank zaproponował Państwu udzielenie pożyczki hipotecznej w CHF na warunkach zbliżonych do kredytu w ramach promocji „...", dzięki czemu całą kwotę pożyczki mieli Państwo otrzymać jednorazowo. Nie mając za bardzo możliwości negocjacji przystali Państwo na takie rozwiązanie nie sądząc, że kiedyś będzie miało to jakiekolwiek znaczenie. Za pożyczone pieniądze od podstaw została wybudowana klatka schodowa oraz mieszkanie o powierzchni około 180 m na pierwszym piętrze, zadaszone niewykończonym poddaszem. Część mieszkalna jest całkowicie odrębna od lokalu na parterze. Budowa była prowadzona tzw. systemem gospodarczym, z czego większość prac wykonał Pani mąż. W 2012 r. udało się doprowadzić budowę piętra do stanu użytkowego. Na budowę przeznaczyli Państwo całą kwotę pożyczoną z banku oraz dodatkowo wszelkie zaoszczędzone środki z bieżących wpływów. Nie gromadzili Państwo faktur ani rachunków dokumentujących ponoszone wydatki. Nie były do niczego potrzebne, a nie mogli Państwo przewidzieć, że kiedyś mogą się przydać. Pożyczkę zaciągnęli Państwo jako osoby prywatne. Nie prowadzili Państwo działalności gospodarczej. Poza tym było to kilkanaście lat temu więc wszelkie rachunki zostały wyrzucone. Dokumentem, który pozostał i zawiera informacje o budowie jest natomiast dziennik budowy z wpisami kierownika budowy, potwierdzającymi postęp prac budowlanych. Pożyczkę spłacali Państwo w równych ratach kapitałowo - odsetkowych, w kwotach ok. 600 - 630 CHF miesięcznie plus ubezpieczenia. Do końca 2022 r. spłacili Państwo około 400 tys. zł. W grudniu 2022 r. bank zaproponował Państwu zawarcie ugody, na mocy której zobowiązał się do umorzenia pozostałej kwoty zadłużenia. Z uwagi na Państwa stan zdrowia a zwłaszcza niepełnosprawność Pani męża, który od kilku lat cierpi na nieuleczalną i szybko postępującą chorobę neurodegeneracyjną z częściowym zanikiem mięśni, postanowili Państwo odstąpić od możliwości wywalczenia swoich praw na drodze sądowej i przystać na propozycję banku. W styczniu 2023 r. podpisali Państwo ugodę. Na dzień zawarcia ugody zadłużenie z tytułu niespłaconego kapitału wynosiło 41 599,59 CHF, co po zmianie waluty na PLN wg wyliczenia (…) wyniosło 195 355,83 zł plus odsetki w kwocie 172,85 CHF, po zmianie na PLN 811,72 zł. Podpisując ugodę musieli Państwo przyjąć do wiadomości, że w wyniku umorzenia bank wystawi informację PIT-11. Zgodnie z przepisami podatkowymi umorzenie długu wynikające z zawarcia ugody z bankiem, traktowane jest jako przychód, który należy opodatkować. Natomiast zgodnie z rozporządzeniem Ministra Finansów w sprawie zaniechania naliczania podatku dochodowego od dochodu związanego z kredytem hipotecznym na cele mieszkaniowe, jeśli kredytobiorca spełni określone warunki, może liczyć na ulgę podatkową. Odnosząc się do treści rozporządzenia oświadcza Pani, że pożyczka hipoteczna została zaciągnięta na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej. Całość uzyskanych w związku z pożyczką środków została przeznaczona na budowę budynku mieszkalnego. Ustalając z bankiem warunki pożyczki informowali Państwo, na jaki cel ją zaciągają, i mimo że w tytule umowy pożyczki nie ma wskazania przeznaczenia środków to jednak § 13 ust. 1 pkt 1 umowy mówi, że do podstawowych obowiązków pożyczkobiorcy należy wykorzystanie pożyczki zgodnie z przeznaczeniem. Ten warunek został przez Państwa spełniony. Oświadcza Pani też, że nigdy nie korzystali Państwo z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu innego kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na realizację innej inwestycji mieszkaniowej, o którym mowa w rozporządzeniu Ministra Finansów. Pożyczka została zabezpieczona w postaci hipoteki kaucyjnej do kwoty 375 000,00 zł. Spłacali ją Państwo solidarnie na zasadach wspólności małżeńskiej. Byli Państwo i nadal są Państwo właścicielami przedmiotowej nieruchomości.