Wyrok SN z dnia 30 września 2020 r., sygn. I CSK 663/18
Wyjątkowość rozwiązania przyjętego w art. 78 ust. 4 u.g.n. nakazuje restryktywną interpretacją tego przepisu. Nawet zatem jeżeli uznać, że w powiązaniu z art. 78 ust. 2 u.g.n. i pozostałymi przepisami regulującymi postępowanie przed samorządowym kolegium odwoławczym oraz sądem powszechnym wyłącza on - w pewnym zakresie - możliwość kwestionowania poza tym postępowaniem prawidłowości i skuteczności zawartej w ten sposób umowy aktualizującej, zakres ów musi być ujmowany wąsko. Stosownie do tego - i w zgodzie z wykładnią literalną art. 78 ust. 2 u.g.n. oraz art. 78 ust. 3 zd. 2 u.g.n. - wyłączenie to może dotyczyć jedynie kontroli „zasadności” aktualizacji opłaty rocznej z punktu widzenia przesłanki aktualizacji określonej w art. 77 ust. 1 u.g.n., a więc tego, czy aktualizacja ta znajduje uzasadnienie w zmianie wartości nieruchomości. Odpowiednio - sanujący skutek milczenia użytkownika wieczystego dotyczy w istocie tylko nieprawidłowości polegającej na wadliwym określeniu wartości nieruchomości w operacie szacunkowym. Związane z tym zagrożenie dla interesów użytkownika wieczystego może być uznane za akceptowalne, jeżeli uwzględnić, że chodzi tu o operat szacunkowy sporządzony przez rzeczoznawcę majątkowego na wniosek właściciela nieruchomości, którym jest podmiot zaufania publicznego, a ponadto wynikającą z art. 81 ust. 1 u.g.n. możliwość żądania kolejnej aktualizacji po upływie terminu określonego w art. 77 ust. 1 u.g.n. Przedmiotowe wyłączenie dopuszczalności kontroli (i związany z tym potencjalnie skutek sanujący) nie dotyczy natomiast innych nieprawidłowości, zwłaszcza polegających na naruszeniu norm bezwzględnie wiążących, a taki charakter mają co do zasady normy regulujące ustalanie i pobieranie opłat za użytkowanie wieczyste. O ile zatem można uznać, że przedmiotowe wyłączenie dotyczy nieprawidłowości polegającej na wadliwym oszacowaniu wartości nieruchomości przez rzeczoznawcę, o tyle nie obejmuje już np. dokonania aktualizacji na podstawie wartości nieruchomości gruntowej, która wbrew art. 77 ust. 3 u.g.n. nie została w ogóle określona przez rzeczoznawcę majątkowego. „Inne” nieprawidłowości mogą być ustalane i oceniane przez sąd w każdym postępowaniu, w którym kwestia ta ma znaczenie dla rozstrzygnięcia o zasadności żądania, przy czym w postępowaniach tych nie obowiązuje już reguła rozkładu ciężaru dowodu określona w art. 78 ust. 3 u.g.n.
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
