Nabycie nieodpłatnej służebności osobistej, przez osobę wymienioną w art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, w formie aktu notarialnego, zwalnia z obowiązku podatkowego i nie wymaga zgłoszenia na druku SD-Z2.

Nabycie nieodpłatnej służebności osobistej w formie aktu notarialnego nie rodzi obowiązku zgłoszenia tego nabycia do urzędu skarbowego na druku SD-Z2 w celu realizacji zwolnienia od podatku od spadków i darowizn, jak wynika z art. 4a ust. 4 pkt 2 ustawy.

Nieodpłatne ustanowienie służebności przesyłu na rzecz spółki użyteczności publicznej nie powoduje powstania przychodu podatkowego z tytułu nieodpłatnych świadczeń w myśl art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Czynność ta, będąca z zasady nieodpłatną, nie skutkuje przyrostem majątkowym po stronie beneficjenta służebności.

Odpłatne ustanowienie służebności gruntowej polegającej na prawie do wyłącznego korzystania z miejsca postojowego, niezależnie od terminu jego ustanowienia, jest odrębnym świadczeniem od dostawy lokalu i nie podlega opodatkowaniu na zasadach właściwych dla dostawy lokalu jako element świadczenia kompleksowego.

Ustanowienie służebności przesyłu na gruncie należącym do majątku wspólnego małżonków i stanowiącym część gospodarstwa rolnego, dokonywane przez czynnego podatnika VAT, który świadczy usługi w ramach swojej działalności gospodarczej, podlega opodatkowaniu VAT w odniesieniu do części wynagrodzenia przypadającej na tego małżonka.

Wynagrodzenie uzyskane z tytułu ustanowienia służebności przesyłu, niezależnie od formy własnościowej podmiotu, na rzecz którego ustanowiono służebność, objęte jest zwolnieniem z podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 120a ustawy o PDOF.

Wynagrodzenie za ustanowienie służebności przesyłu na rzecz przedsiębiorcy, przyznane w drodze orzeczenia sądu, jest zwolnione z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 120a ustawy o podatku dochodowym.

Wynagrodzenie za ustanowienie służebności przesyłu jest zwolnione z podatku dochodowego według art. 21 ust. 1 pkt 120a ustawy o PIT. Natomiast wynagrodzenie za bezumowne korzystanie oraz dodatkowe wynagrodzenie za przekroczenie ustalonego obszaru pozostają opodatkowane, chyba że dotyczą działalności rolniczej.

Odpłatne ustanowienie służebności przesyłu na działce nr 4, pochodzącej z działki używanej wcześniej w działalności gospodarczej, stanowi czynność podlegającą opodatkowaniu VAT, gdyż wszelkie czynności tego rodzaju wykonywane są w charakterze podatnika VAT, zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 i art. 8 ust. 1 ustawy o VAT.

Przeniesienie własności nieruchomości w ramach transakcji barterowej za niepieniężne świadczenie usług nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych; natomiast ustanowienie odpłatnej służebności gruntowej podlega opodatkowaniu tym podatkiem, gdyż jest czynnością cywilnoprawną wymienioną w ustawie.

Przeniesienie własności nieruchomości jako świadczenie wzajemne w formie barterowej nie podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych, natomiast odpłatne ustanowienie służebności gruntowej w ramach tej samej transakcji podlega takiemu opodatkowaniu, zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. i) ustawy o PCC.

Ustanowienie nieodpłatnej służebności przesyłu na rzecz Spółki bez świadczenia ekwiwalentnego prowadzi do uzyskania przychodu podlegającego opodatkowaniu na podstawie art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o CIT, gdyż Spółka uzyskuje jednostronną korzyść majątkową z wykorzystania cudzej nieruchomości.

Nabycie służebności mieszkania przez osobę będącą i uznaną za zstępnego w odniesieniu do osoby sprawującej nad nią pieczę zastępczą, kwalifikuje się do zwolnienia z opodatkowania na podstawie art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn, bez wymogu zgłoszenia czynności w urzędzie skarbowym.

Ustanowienie nieodpłatnej, osobistej służebności mieszkania na rzecz matki przez syna, z małżeńską wspólnotą majątkową, w formie aktu notarialnego, jest zwolnione od podatku od spadków i darowizn zgodnie z art. 4a ust. 1 ustawy, przy zapewnieniu zgody drugiego małżonka. Zgłoszenie nabycia nie jest wymagane.

Przeniesienie własności działki nr 1/14 i ustanowienie służebności gruntowej w ramach zamiany usług, jako czynności incydentalne i nieprofesjonalne, nie podlega opodatkowaniu VAT, gdy nie są wykonywane w ramach działalności gospodarczej definicja VAT.

Przeniesienie własności działki nr 1/13 oraz ustanowienie służebności gruntowej, jako elementy zamiany barterowej, nie stanowią czynności opodatkowanych podatkiem VAT, gdyż zbywca działa w sferze zarządu majątkiem prywatnym, a nie w ramach działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ustawy o VAT.

Wartość prawa użytkowania ustanowionego nieodpłatnie na nieruchomości obdarowanej stanowi ciężar darowizny, pomniejszający jej podstawę opodatkowania, zgodnie z art. 7 ust. 1 i 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn, jeśli użytkowanie jest wprowadzone w chwili darowizny.

Nieodpłatne ustanowienie służebności gruntowej nie podlega opodatkowaniu VAT, gdyż nie jest odpłatnym świadczeniem usług, a wykonywane jest przez osobę fizyczną niebędącą podatnikiem VAT, bez związku z działalnością gospodarczą.

Ustanowienie nieodpłatnej służebności przesyłu na rzecz spółki nie powoduje powstania przychodu z nieodpłatnych świadczeń w myśl art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o CIT, gdyż brak jest odpowiedniego przysporzenia majątkowego dla spółki, z uwagi na obopólne korzyści z tej operacji.

Przy ustalaniu daty nabycia nieruchomości dla celów podatkowych, pięcioletni okres liczony jest od daty nabycia nieruchomości do majątku wspólnego, a nie od daty późniejszej darowizny między małżonkami, co wyklucza opodatkowanie zbycia nieruchomości dokonane po upływie tego okresu.

Dochód z zamiany i ustanowienia służebności gruntowej może korzystać ze zwolnienia podatkowego, jeśli przeznaczony jest wyłącznie na cele statutowe organizacji pożytku publicznego, z wyłączeniem działalności gospodarczej.

Wynagrodzenie za ustanowienie służebności gruntowej, jakim jest służebność drogi koniecznej, stanowi przychód z innych źródeł podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, gdy grunt nie wchodzi w skład gospodarstwa rolnego, z uwagi na brak spełnienia warunków zwolnienia przewidzianego w art. 21 ustawy.

Nabycie nieodpłatnej służebności osobistej mieszkania przez matkę od córki, za zgodą jej małżonka wymaganą na mocy art. 37 k.r.o., korzysta ze zwolnienia podatkowego przewidzianego w art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn, gdyż zgoda ta nie czyni małżonka stroną umowy.

Nabycie prawa do nieodpłatnej służebności osobistej mieszkania na rzecz osoby zaliczanej do I grupy podatkowej przy ustanowieniu tegoż prawa w formie aktu notarialnego spełnia przesłanki zwolnienia od podatku od spadków i darowizn, zgodnie z art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn.