Samodzielność organów gminy w kształtowaniu ustroju jednostek pomocniczych musi być zgodna z przepisami ustaw, szczególnie w kwestii relacji między organami wykonawczymi a opiniodawczo-doradczymi, jak również dotyczącymi nadzoru nad działalnością tych organów.
Zgodnie z art. 138 § 2 K.p.a., organ odwoławczy może uchylić decyzję organu I instancji i przekazać sprawę do ponownego rozpatrzenia, gdy stwierdzi istotne braki w postępowaniu dowodowym oraz konieczność uzupełnienia dokumentacji, co ma istotny wpływ na rozstrzygnięcie sprawy.
Statut jednostki pomocniczej gminy powinien określać zakres zadań i uprawnień organów sołectwa w sposób precyzyjny, zgodny z ustawowymi przepisami i zapewniający przestrzeganie zasad samodzielności samorządu terytorialnego oraz odpowiedniego nadzoru nad działalnością organów jednostki pomocniczej.
Sołtys jako organ wykonawczy sołectwa nie może być przewodniczącym rady sołeckiej ani wchodzić w jej skład, a statut sołectwa nie może określać zadań organów pomocniczych niezgodnie z ustawowym podziałem kompetencji. Teza od Redakcji
Sąd odwoławczy nie jest uprawniony do wydania wyroku kasatoryjnego i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania sądowi pierwszej instancji, jeżeli dostrzeżone uchybienia dotyczą jedynie części postępowania dowodowego, które mogą zostać usunięte przez sąd odwoławczy w ramach jego kompetencji.