W art. 119a § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2018 r. poz. 800 ze zm.) sformułowano trzy przesłanki, które muszą być spełnione łącznie, aby doszło do unikania opodatkowania: po pierwsze czynność lub czynności podjęte zostały przede wszystkim w celu osiągnięcia korzyści podatkowej; po drugie czynności te są sprzeczne z „przedmiotem i celem” ustawy; po trzecie sposób
Art. 271 ust. 2 Prawa wodnego, w połączeniu z art. 561, do czasu wprowadzenia nowelizacji w 2023 r. nie wymagał uwzględnienia stosunku ilości pobranej wody do dostępnych zasobów wód podziemnych przy ustalaniu opłaty stałej, co oznacza, że brak uwzględnienia tego kryterium nie naruszał prawa.
Ustalanie wysokości opłaty stałej za pobór wód podziemnych według art. 271 ust. 2 Prawa wodnego dokonywane jest bez uwzględnienia stosunku ilości pobranej wody do dostępnych zasobów wód do końca 2023 roku, co zgodnie z art. 561 Prawa wodnego nie uzależnia wysokości opłaty od dostępnych zasobów, co zmieniono ustawą z 2023 roku eliminując to kryterium.
Do końca 2023 roku przy ustalaniu opłaty stałej za pobór wód podziemnych nie uwzględnia się stosunku ilości wody możliwej do pobrania do dostępnych zasobów wód podziemnych, zgodnie z przepisami przejściowymi ustawy Prawo wodne.
Przy ustalaniu wysokości opłaty stałej za pobór wód podziemnych, do końca 2023 r., nie istniał obowiązek uwzględnienia stosunku ilości możliwej do pobrania wody na podstawie pozwoleń wodnoprawnych do dostępnych zasobów wód podziemnych.