Przyznanie świadczenia pielęgnacyjnego zależy od rzeczywistego braku zatrudnienia spowodowanego rezygnacją lub niepodejmowaniem pracy zarobkowej, co wymaga szczegółowego ustalenia, czy zakres opieki nad osobą niepełnosprawną wyklucza możliwość podjęcia stałego zatrudnienia (art. 17 ust. 1 ustawy o świadczeniach rodzinnych).

Świadczenie pielęgnacyjne przysługuje osobie niepodejmującej zatrudnienia lub rezygnującej z niego w związku z koniecznością stałej opieki nad niepełnosprawnym członkiem rodziny, a zakresem opieki objęte są również codzienne czynności życiowe oraz gotowość do niesienia pomocy.

Aby przyznać świadczenie pielęgnacyjne na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o świadczeniach rodzinnych, konieczne jest wykazanie, że sprawowana opieka wyklucza całkowicie możliwość podjęcia jakiejkolwiek pracy zarobkowej.

Dla ustalenia prawa do świadczenia pielęgnacyjnego na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o świadczeniach rodzinnych nie ma znaczenia, od kiedy utrzymuje się rezygnacja z zatrudnienia, a istotne jest, czy na dzień złożenia wniosku opieka nad osobą niepełnosprawną uniemożliwia podjęcie zatrudnienia.

Prawo do świadczenia pielęgnacyjnego, zgodnie z art. 17 ust. 5 pkt 2 lit. a ustawy o świadczeniach rodzinnych, przysługuje od daty, w której wydano orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności małżonka osoby wymagającej opieki, a nie od daty stwierdzenia istnienia niepełnosprawności.

Związek między rezygnacją lub niepodejmowaniem zatrudnienia, a sprawowaną opieką nad osobą niepełnosprawną musi być bezpośredni i ścisły oraz stanowić przeszkodę do wykonywania pracy zawodowej, co może uzasadniać prawo do świadczenia pielęgnacyjnego. (art. 17 ust. 1 u.ś.r.) Teza od Redakcji

Warunkiem przyznania prawa do świadczenia pielęgnacyjnego osobie innej niż współmałżonek jest legitymowanie się przez współmałżonka osoby wymagającej opieki orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności, niezależnie od faktycznej możliwości sprawowania przez niego opieki. Teza od Redakcji

Warunkiem przyznania prawa do świadczenia pielęgnacyjnego w sytuacji, gdy osoba wymagająca opieki pozostaje w związku małżeńskim, jest legitymowanie się przez współmałżonka tej osoby orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności; faktyczna niemożliwość sprawowania opieki przez współmałżonka nie eliminuje negatywnej przesłanki uzyskania tego świadczenia.

Aby uzyskać świadczenie pielęgnacyjne zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 1 ustawy o świadczeniach rodzinnych, konieczne jest wykazanie, że zakres opieki nad osobą niepełnosprawną jest na tyle szeroki, iż obiektywnie uniemożliwia podjęcie jakiegokolwiek zatrudnienia. Samo wydanie orzeczenia o niepełnosprawności w stopniu znacznym nie jest wystarczające do przyznania tego świadczenia.

Aby usunąć negatywną przesłankę wykluczającą możliwość przysługiwania świadczenia pielęgnacyjnego, osoba posiadająca prawo do emerytury musi je zawiesić. Wyboru tego można dokonać przez złożenie do organu rentowego wniosku o zawieszenie prawa do emerytury.

Do odmowy przyznania świadczenia pielęgnacyjnego nie wystarcza sama obecność w rodzinie innych osób spokrewnionych, jeśli te osoby nie prowadzą wspólnego gospodarstwa domowego z wymagającym opieki.

Od 1 października 2024 r. ruszy program Aktywny Rodzic, który wprowadza nowe świadczenia pieniężne dla rodzin. Program ma ułatwić rodzicom pogodzenie zadań związanych z rodzicielstwem i aktywizacją zawodową. Wnioski o świadczenia można składać do ZUS od 1 października 2024 r.

Stwierdzenie nieważności aktu prawa miejscowego nie powoduje automatycznej nieważności aktu administracyjnego wydanego na jego podstawie; wymaga to odrębnej oceny zgodnie z art. 147 § 2 p.p.s.a., z uwzględnieniem zasad stabilności obrotu prawnego oraz ochrony praw nabytych.

Stwierdzenie nieważności aktu prawa miejscowego przez sąd administracyjny nie wywołuje automatycznie skutku nieważności aktów administracyjnych wydanych na jego podstawie; takie akty podlegają wzruszeniu w trybie właściwych postępowań administracyjnych.

Stwierdzenie nieważności aktu prawa miejscowego nie skutkuje automatycznym stwierdzeniem nieważności rozstrzygnięć administracyjnych wydanych na jego podstawie, które podlegają wzruszeniu w trybie przewidzianym przez postępowanie administracyjne lub postępowanie szczególne (art. 147 § 2 ppsa).

Stwierdzenie nieważności aktu prawa miejscowego przez sąd administracyjny nie powoduje automatycznie nieważności decyzji administracyjnych wydanych na jego podstawie; wymaga to uruchomienia odrębnego trybu wzruszenia tych rozstrzygnięć zgodnie z art. 147 § 2 PPSA.

Stwierdzenie nieważności aktu prawa miejscowego nie skutkuje automatycznie nieważnością decyzji administracyjnych wydanych na jego podstawie; konieczne jest ich wzruszenie w trybie określonym w postępowaniu administracyjnym.

Art. 15c ust. 3 oraz art. 22a ust. 3 ustawy zaopatrzeniowej są sprzeczne z Konstytucją RP, ponieważ obniżają wysokość świadczeń funkcjonariuszy pełniących służbę po 1990 r., co narusza zasady równości, ochrony praw majątkowych oraz zabezpieczenia społecznego, przez co sądy powszechne są zobowiązane do niezastosowania tych przepisów.

Przepis art. 15c ust. 3 ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy nie powinien być stosowany do osób, które mimo okresowej służby na rzecz totalitarnego państwa, znaczącą część swojego okresu zatrudnienia przepracowały w ramach demokratycznych struktur państwowych, gwarantując im w ten sposób ochronę konstytucyjnie chronionych praw do emerytury.

Stwierdzenie pełnienia służby na rzecz totalitarnego państwa nie może być dokonane wyłącznie w oparciu o formalną przynależność do wymienionych formacji, lecz wymaga zbadania wszystkich okoliczności sprawy, łącznie z czynami jednostkowymi funkcjonariusza.

Stwierdzenie nieważności aktu prawa miejscowego nie pociąga za sobą automatycznie nieważności aktów administracyjnych wydanych na jego podstawie; konieczne jest uruchomienie odpowiedniego trybu wzruszenia tych aktów zgodnie z art. 147 § 2 p.p.s.a.

Nieważność aktu prawa miejscowego nie skutkuje automatyczną nieważnością wydanych na jego podstawie decyzji administracyjnych; konieczne jest zbadanie wpływu nieważności tego aktu oraz zastosowanie odpowiednich trybów postępowania administracyjnego.