Świadczenie pielęgnacyjne przysługuje osobie rezygnującej z zatrudnienia w celu sprawowania opieki nad niepełnosprawnym członkiem rodziny, jeżeli czynności opiekuńcze wykluczają możliwość prowadzenia działalności zawodowej, nawet jeśli istnieją inne osoby zobowiązane do alimentacji podopiecznego. Decyzja o przyznaniu świadczenia pielęgnacyjnego powinna być podejmowana na podstawie aktualnej, indywidualnie

Świadczenie pielęgnacyjne nie przysługuje, jeśli osoba wymagająca opieki ma zobowiązanego do jej alimentacji w pierwszej kolejności, który nie legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności.

Dla przyznania świadczenia pielęgnacyjnego wystarczające jest, aby osoba ubiegająca się o to świadczenie nie podejmowała zatrudnienia z uwagi na konieczność sprawowania opieki nad osobą niepełnosprawną, niezależnie od tego, czy wcześniej była zatrudniona. Teza od Redakcji

Opieka nad osobą niepełnosprawną, w rozumieniu art. 17 ust. 1 ustawy o świadczeniach rodzinnych, obejmuje nie tylko czynności pielęgnacyjne sensu stricte, ale także szerszy zakres działań, które wynikają z niepełnosprawności osoby wymagającej opieki i uniemożliwiają podjęcie przez opiekuna zatrudnienia.

Osoba uprawniona do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy może ubiegać się o świadczenie pielęgnacyjne, jeżeli zaprzestanie pobierania renty, gdyż faktyczne pobieranie renty stanowi przeszkodę do przyznania świadczenia pielęgnacyjnego. Teza od Redakcji

Przy ocenie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego organy administracji i sądy muszą dokładnie zbadać, czy zakres sprawowanej opieki nad osobą niepełnosprawną rzeczywiście uniemożliwia podjęcie przez opiekuna jakiejkolwiek aktywności zawodowej (art. 17 ust. 1 ustawy o świadczeniach rodzinnych).

W przypadku wnoszenia skargi kasacyjnej, zarzuty naruszenia prawa materialnego muszą być konkretnie określone, wskazując konkretne jednostki redakcyjne aktu prawnego. Brak precyzji w tym zakresie uniemożliwia właściwe ustalenie granic zaskarżenia.

Zwołując się na obowiązującą ustawę oraz wyrok Trybunału Konstytucyjnego, wywiązywanie się z obowiązków alimentacyjnych poprzez sprawowanie opieki nad niepełnosprawnym członkiem rodziny, nie może być z góry wykluczone jedynie na podstawie osiągnięcia przez wnioskodawcę pewnego wieku (np. 75 lat) i pobieranej emerytury.

Sytuacja, w której strona musi definitywnie zrezygnować z przyznanego już świadczenia przed otrzymaniem decyzji przyznającej korzystniejsze świadczenie, stawia wnioskodawcę w trudnej sytuacji niepewności i obawy o uzyskanie nowego świadczenia. Organy administracji powinny podejmować takie działania, aby umożliwić stronie wybór korzystniejszego świadczenia, zapewniając, że nie dojdzie do kumulatywnego

W celu przyznania świadczenia pielęgnacyjnego konieczne jest wykazanie, że jedyną przyczyną rezygnacji z zatrudnienia była konieczność sprawowania opieki nad osobą niepełnosprawną, a organy administracyjne są zobowiązane do oceny faktycznego charakteru i zakresu sprawowanej opieki, co nie oznacza naruszania ustaleń stanu zdrowia wynikających z orzeczenia o niepełnosprawności.

Zgodnie z art. 17 ust. 5 pkt 1 lit. a ustawy o świadczeniach rodzinnych, osoba posiadająca ustalone prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy nie może pobierać świadczenia pielęgnacyjnego, chyba że zawiesi pobieranie renty. Teza od Redakcji

W przypadku osób wymagających opieki pozostających w związku małżeńskim, prawo do świadczenia pielęgnacyjnego może być przyznane jedynie wtedy, gdy współmałżonek legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności. Teza od Redakcji

Świadczenie pielęgnacyjne przysługuje wyłącznie w sytuacji, gdy zakres i charakter opieki nad niepełnosprawnym członkiem rodziny uniemożliwia podjęcie jakiejkolwiek pracy zarobkowej. Sam fakt opieki nad osobą niepełnosprawną nie stanowi podstawy do przyznania tego świadczenia, jeśli opieka nie wyklucza możliwości podjęcia zatrudnienia. Teza od Redakcji

Świadczenie pielęgnacyjne z tytułu rezygnacji z zatrudnienia wymaga ustalenia związku przyczynowo-skutkowego pomiędzy niepodejmowaniem pracy a koniecznością stałej opieki nad osobą niepełnosprawną; oceny tej należy dokonywać na datę składania wniosku o świadczenie, a nie na podstawie uprzedniej historii zawodowej. Teza od Redakcji

Prawo do świadczenia pielęgnacyjnego z tytułu rezygnacji z zatrudnienia przysługuje tylko osobom, na których ciąży obowiązek alimentacyjny wobec osoby wymagającej opieki, zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o świadczeniach rodzinnych. Sam fakt sprawowania opieki przez bliskiego krewnego, który nie ma obowiązku alimentacyjnego, nie jest wystarczający do przyznania tego świadczenia. Teza od Redakcji

Nie można uzależniać przyznania świadczenia pielęgnacyjnego od wykazania obiektywnej niemożliwości zapewnienia opieki przez innych zobowiązanych do alimentacji członków rodziny; przesłanką jest bezpośredni związek rezygnacji z pracy z koniecznością osobistego sprawowania opieki nad osobą niepełnosprawną. Teza od Redakcji

Dla przyznania świadczenia pielęgnacyjnego istotne jest istnienie rzeczywistej konieczności sprawowania opieki, uniemożliwiającej podjęcie zatrudnienia. W przypadku zbiegu uprawnień do świadczeń należy umożliwić wnioskodawcy dokonanie wyboru świadczenia, informując go o takiej możliwości, niezależnie od tego, czy jest reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika. Teza od Redakcji

Świadczenie pielęgnacyjne nie przysługuje, jeżeli osoba wymagająca opieki pozostaje w związku małżeńskim, chyba że współmałżonek legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności, niezależnie od faktycznej zdolności do opieki przez współmałżonka.

Przy przyznawaniu świadczenia pielęgnacyjnego kluczowe jest ustalenie bezpośredniego związku przyczynowo-skutkowego pomiędzy rezygnacją z zatrudnienia a sprawowaniem stałej opieki, niezależnie od potencjalnych możliwości wsparcia ze strony rodzeństwa, jeśli faktycznie to wnioskodawca sprawuje pełną opiekę nad osobą niepełnosprawną.

Pobieranie specjalnego zasiłku opiekuńczego przez osobę sprawującą opiekę uniemożliwia jednoczesne przyznanie tej osobie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego. Teza od Redakcji

Świadczenie pielęgnacyjne przysługuje opiekunowi osoby niepełnosprawnej, który zawiesił prawo do emerytury, ponieważ zawieszenie to eliminuje negatywną przesłankę uzyskania świadczenia przewidzianą w art. 17 ust. 5 pkt 1 lit. a ustawy o świadczeniach rodzinnych. Teza od Redakcji