W przypadku zbiegu uprawnień do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy oraz świadczenia pielęgnacyjnego, warunkiem przyznania świadczenia pielęgnacyjnego jest zawieszenie pobierania renty, co wyklucza jednoczesne korzystanie z obu świadczeń socjalnych.

Art. 26 ust. 1 pkt 1 ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy nie ogranicza prawa obywateli Ukrainy do uzyskania świadczeń pielęgnacyjnych, co nakazuje wykładnia zgodna z celem wspierania obywateli Ukrainy legalnie przebywających w Polsce w kontekście systemu świadczeń rodzinnych.

Świadczenie pielęgnacyjne nie przysługuje rolnikowi, który nie zaprzestał formalnie prowadzenia gospodarstwa rolnego, gdyż zaprzestanie takie wymaga konkretnych działań prawnych potwierdzających faktyczne nieprowadzenie działalności rolniczej.

W przypadku zbiegu praw do świadczenia pielęgnacyjnego i specjalnego zasiłku opiekuńczego, świadczenie pielęgnacyjne nie przysługuje przed ustaniem prawa do zasiłku opiekuńczego. Świadczenie można przyznać dopiero od daty następującej po ustaniu wcześniejszego uprawnienia.

Naczelny Sąd Administracyjny oddala skargę kasacyjną, uznając, że Wojewódzki Sąd Administracyjny słusznie uchylił decyzję odmowną Kolegium, podkreślając potrzebę dalszego ustalenia faktycznego zaprzestania prowadzenia gospodarstwa rolnego przez skarżącego.

Naczelny Sąd Administracyjny orzeka, że osoby faktycznie sprawujące opiekę nad niepełnosprawnymi bliskimi są uprawnione do świadczenia pielęgnacyjnego na podstawie art. 17 u.ś.r., niezależnie od obowiązku alimentacyjnego ciążącego na innych członkach rodziny, o ile spełniają przesłanki z ustawy.

Prawo do świadczenia pielęgnacyjnego musi powstać do 31 grudnia 2023 roku poprzez spełnienie wszystkich wymogów formalnych; ich niespełnienie do tej daty skutkuje brakiem możliwości rozpatrzenia wniosku na podstawie przepisów sprzed zmiany.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych, odmawiając umorzenia zaległości z tytułu składek, winien nie tylko ustalić istnienie należności, ale również prawidłowo ocenić przesłanki ich umorzenia, uwzględniając sytuację materialną dłużnika oraz przepisy dotyczące przedawnienia.

Naczelny Sąd Administracyjny stwierdza, że w przypadku wniosku o umorzenie należności z tytułu opłat dodatkowych, to na wnioskodawcy spoczywa ciężar wykazania istnienia przesłanek uzasadniających umorzenie, a brak wykazania prowadzi do odmowy przyznania ulgi w ramach uznania administracyjnego.

Przyznanie świadczenia w drodze wyjątku uzależnione jest od wykazania szczególnych okoliczności niezależnych od ubezpieczonego, które uniemożliwiłyby spełnienie warunków prawnych do uzyskania świadczeń na zasadach ogólnych, co w niniejszej sprawie nie zostało udowodnione.

Naczelny Sąd Administracyjny uznaje, że ponowne postępowanie musi uwzględnić właściwe adresy doręczeń oraz ocenić zasadność przedawnienia należności z tytułu składek, ponieważ uprzednie jego nieskuteczne rozpoczęcie zawieszało bieg przedawnienia.

Nie jest dopuszczalne odmówienie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego z powodu istnienia innych zobowiązanych alimentacyjnie członków rodziny, gdy wnioskodawca faktycznie sprawuje opiekę i z tego tytułu rezygnuje z zatrudnienia. Przy zbiegu uprawnień do świadczeń wymagane jest jednoznaczne oświadczenie o wyborze świadczenia.

Naczelny Sąd Administracyjny orzekł, iż naruszenie fundamentalnych zasad postępowania administracyjnego przy podejmowaniu uchwał dotyczących zawieszenia prawa wykonywania zawodu lekarza uzasadnia uchylenie tych uchwał, w związku z czym oddala skargę kasacyjną, podtrzymując wyrok WSA.

Świadczenie pielęgnacyjne może być przyznane tylko w przypadku, gdy wnioskodawca nie korzysta już z prawa do specjalnego zasiłku opiekuńczego, a ustalenie tegoż świadczenia powinno nastąpić począwszy od miesiąca, w którym wyeliminowano przeszkodę prawną w postaci zbieżności świadczeń.

Skarga kasacyjna T.W. jest niezasadna; żądanie uwierzytelnionych odpisów z akt administracyjnych musi być poparte wykazaniem ważnego interesu strony, co nie zostało zrealizowane przez skarżącą.

Odmowa wydania uwierzytelnionych odpisów akt administracyjnych jest zasadna, gdy strona nie wykazała ważnego interesu uzasadniającego takie żądanie zgodnie z art. 73 § 2 k.p.a. Rozstrzygnięcie sądów administracyjnych oraz organów w tej sprawie jest zgodne z prawem.

Zakres i charakter opieki nad osobą niepełnosprawną sprawowanej przez głównego opiekuna uniemożliwiający podjęcie zatrudnienia stanowi przesłankę do przyznania świadczenia pielęgnacyjnego niezależnie od posiadania rodzeństwa również zobowiązanego alimentacyjnie, o ile faktycznie opieka wyklucza możliwość pracy.

O zamieszkiwaniu osoby na terytorium RP decyduje łączne występowanie fizycznego przebywania w kraju i zamiaru stałego pobytu (corpus i animus). Brak odpowiedniego ustalenia miejsca zamieszkania R. K. przez organ skutkował uchyleniem decyzji odmawiającej świadczenia.

Stosowanie analogii legis w prawie administracyjnym jest dopuszczalne przy istniejącej luce prawnej; nieuprawnione było zastosowanie przepisów ustawy o pomocy społecznej do ustalania dochodu z gospodarstwa rolnego dla potrzeb świadczenia uzupełniającego.

Dla uzyskania świadczenia pielęgnacyjnego istotny jest rzeczywisty zakres i charakter opieki sprawowanej nad osobą niepełnosprawną, a istnienie innych osób zobowiązanych do alimentacji nie stanowi podstawy do odmowy przyznania świadczenia.

Dla przyznania świadczenia pielęgnacyjnego konieczny jest ścisły związek przyczynowy między rezygnacją z zatrudnienia a opieką nad osobą niepełnosprawną. Wymaga to wykazania, iż zakres opieki uniemożliwia podejmowanie pracy zarobkowej, nawet w niepełnym wymiarze czasu.

W sprawach o świadczenie pielęgnacyjne, gdzie wniosek o orzeczenie niepełnosprawności złożono przed 31 grudnia 2023 r., stosuje się przepisy obowiązujące przed tą datą, jeżeli wniosek o świadczenie złożono w terminie określonym w art. 24 ust. 2a ustawy o świadczeniach rodzinnych.

Świadczenie pielęgnacyjne nie może być odmówione z uwagi na istnienie innych osób alimentacyjnie zobowiązanych, a ocena związku przyczynowego nie może opierać się na braku wcześniejszej aktywności zawodowej. NSA uchylił zaskarżone wyroki, wskazując na konieczność uwzględnienia rzeczywistego zakresu opieki oraz zgodności z art. 17 ustawy o świadczeniach rodzinnych.

Skarga kasacyjna Samorządowego Kolegium Odwoławczego we Wrocławiu na uchylenie decyzji w przedmiocie odmowy przyznania świadczenia pielęgnacyjnego jest bezzasadna z uwagi na niepełne skompletowanie materiału dowodowego i niewłaściwą wykładnię art. 28 ust. 1 ustawy o świadczeniach rodzinnych.