Długotrwałe niezałatwienie sprawy przez organ administracyjny, pomimo obowiązku działania bez zbędnej zwłoki, może stanowić rażące naruszenie prawa, uzasadniające przyznanie stronie skarżącej sumy pieniężnej jako rekompensaty za wynikające z tego negatywne przeżycia psychiczne i moralne.

Sąd nie jest związany wnioskiem ani zakresem żądania strony skarżącej i ma prawo do przyznania sumy pieniężnej na rzecz tej strony jako formy zadośćuczynienia za przewlekłość lub bezczynność organu. Przy ocenie przesłanek do przyznania takiej sumy, Sąd bierze pod uwagę indywidualne okoliczności sprawy, a nie tylko przepisy prawne. Stosuje tu zasadę tempus regit actum, oceniając skutki zdarzeń prawnych

W przypadku umorzenia postępowania administracyjnego z mocy prawa na podstawie art. 2 ust. 2 nowelizacji kodeksu postępowania administracyjnego, wymagane jest wydanie przez organ administracji decyzji deklaratoryjnej potwierdzającej umorzenie, aby zapewnić stronie prawo do odwołania się i poddania ocenie sądowej. Samo pisemne poinformowanie o umorzeniu postępowania, bez wydania formalnej decyzji administracyjnej