Gdy osoba wnioskująca o świadczenie pielęgnacyjne na opiekę nad osobą niepełnosprawną spełnia ustawowe przesłanki, to fakt istnienia innych osób zobowiązanych do alimentacji nie stanowi przesłanki negatywnej do odmowy przyznania świadczenia. Decyzja o formie realizacji obowiązku alimentacyjnego należy do wnioskodawcy, a nie do organów administracyjnych czy sądów.

Do przyznania świadczenia pielęgnacyjnego wystarczy, że jedna z osób objętych obowiązkiem alimentacyjnym realnie sprawuje opiekę nad osobą niepełnosprawną i z tego powodu rezygnuje z zatrudnienia lub nie podejmuje pracy. Brak jest potrzeby wykazywania, że inne osoby zobowiązane alimentacyjnie są niezdolne do realizowania ciążących na nich obowiązków.

Przyznanie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego nie może być uzależnione od potencjalnej możliwości współudziału w opiece ze strony innych zobowiązanych członków rodziny. Jeżeli wnioskujący o świadczenie wypełnia przesłanki ustawowe, decyzja w tym zakresie pozostaje w jego gestii, a organ administracji publicznej nie jest uprawniony do narzucania innych form realizacji obowiązku alimentacyjnego.

Organ administracyjny jest zobowiązany do należytego i wyczerpującego informowania strony o wszelkich okolicznościach faktycznych i prawnych mogących mieć wpływ na ustalenie jej praw i obowiązków, w tym o konieczności zawieszenia pobierania emerytury w celu uzyskania świadczenia pielęgnacyjnego (art. 9 kpa oraz art. 79a § 1 kpa).

Osoba uprawniona do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy nie może równocześnie pobierać świadczenia pielęgnacyjnego. Ma jednak prawo do wyboru jednego ze świadczeń, mogąc zrezygnować z renty na rzecz świadczenia pielęgnacyjnego poprzez jej zawieszenie. Teza od Redakcji

Z art. 17 ust. 5 pkt 1 lit. b) i art. 27 ust. 5 ustawy o świadczeniach rodzinnych wynika, że w przypadku zbiegu uprawnień do świadczenia pielęgnacyjnego i zasiłku dla opiekuna, decyzja o przyznaniu świadczenia wymaga rezygnacji z przysługującego już świadczenia, a przyznanie obu jednocześnie jest niedopuszczalne.

Osoba sprawująca opiekę nad niepełnosprawnym członkiem rodziny może ubiegać się o świadczenie pielęgnacyjne, mimo posiadania prawa do emerytury, pod warunkiem rezygnacji z pobierania emerytury i spełnienia warunków przewidzianych w ustawie o świadczeniach rodzinnych. Teza od Redakcji

Osoba uprawniona do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy może ubiegać się o świadczenie pielęgnacyjne, jeżeli zaprzestanie pobierania renty, gdyż faktyczne pobieranie renty stanowi przeszkodę do przyznania świadczenia pielęgnacyjnego. Teza od Redakcji

Dla przyznania świadczenia pielęgnacyjnego wystarczające jest, aby osoba ubiegająca się o to świadczenie nie podejmowała zatrudnienia z uwagi na konieczność sprawowania opieki nad osobą niepełnosprawną, niezależnie od tego, czy wcześniej była zatrudniona. Teza od Redakcji

Osoba faktycznie sprawująca stałą i samodzielną opiekę nad niepełnosprawnym członkiem rodziny (nawet w obecności innych zobowiązanych do alimentacji) ma prawo do świadczenia pielęgnacyjnego, jeżeli spełnia warunki określone w art. 17 ust. 1 ustawy o świadczeniach rodzinnych. Teza od Redakcji

Na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o świadczeniach rodzinnych, świadczenie pielęgnacyjne może być przyznane jednej z kilku osób zobowiązanych do alimentacji, jeżeli spełnia ona wszystkie ustawowe przesłanki, niezależnie od istnienia innych zobowiązanych do alimentacji członków rodziny. Teza od Redakcji

W przypadku wnoszenia skargi kasacyjnej, zarzuty naruszenia prawa materialnego muszą być konkretnie określone, wskazując konkretne jednostki redakcyjne aktu prawnego. Brak precyzji w tym zakresie uniemożliwia właściwe ustalenie granic zaskarżenia.

Do przyznania świadczenia pielęgnacyjnego na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o świadczeniach rodzinnych, konieczne jest istnienie bezpośredniego związku przyczynowo-skutkowego pomiędzy rezygnacją z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej a sprawowaniem opieki nad osobą niepełnosprawną, wykluczającego możliwość pogodzenia tych obowiązków.

Opieka nad osobą niepełnosprawną, w rozumieniu art. 17 ust. 1 ustawy o świadczeniach rodzinnych, obejmuje nie tylko czynności pielęgnacyjne sensu stricte, ale także szerszy zakres działań, które wynikają z niepełnosprawności osoby wymagającej opieki i uniemożliwiają podjęcie przez opiekuna zatrudnienia.

Rezygnacja z zatrudnienia w celu sprawowania obowiązków codziennej opieki nad osobą legitymującą się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności, nawet jeśli osoba ta jest częściowo zdolna do samodzielnej egzystencji, uprawnia do świadczenia pielęgnacyjnego.

Prawo do świadczenia pielęgnacyjnego w przypadku opieki nad osobą pozostającą w związku małżeńskim przysługuje tylko, jeżeli współmałżonek legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności. Teza od Redakcji

W przypadku świadczenia pielęgnacyjnego niezbędne jest ustalenie bezpośredniego związku pomiędzy rezygnacją lub niepodjęciem zatrudnienia a koniecznością sprawowania opieki, która uniemożliwia wykonywanie pracy, a organ administracyjny ma prawo badać rzeczywisty zakres opieki, nawet jeśli osoba niepełnosprawna legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności. Teza od Redakcji

Nielegitymowanie się przez małżonka osoby niepełnosprawnej orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności wyklucza przyznanie świadczenia pielęgnacyjnego innym członkom rodziny zobowiązanym do świadczeń alimentacyjnych. Teza od Redakcji

Przy ocenie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego organy administracji i sądy muszą dokładnie zbadać, czy zakres sprawowanej opieki nad osobą niepełnosprawną rzeczywiście uniemożliwia podjęcie przez opiekuna jakiejkolwiek aktywności zawodowej (art. 17 ust. 1 ustawy o świadczeniach rodzinnych).

Świadczenie pielęgnacyjne przysługuje osobie rezygnującej z zatrudnienia w celu sprawowania opieki nad niepełnosprawnym członkiem rodziny, jeżeli czynności opiekuńcze wykluczają możliwość prowadzenia działalności zawodowej, nawet jeśli istnieją inne osoby zobowiązane do alimentacji podopiecznego. Decyzja o przyznaniu świadczenia pielęgnacyjnego powinna być podejmowana na podstawie aktualnej, indywidualnie

Świadczenie pielęgnacyjne nie przysługuje, jeśli osoba wymagająca opieki ma zobowiązanego do jej alimentacji w pierwszej kolejności, który nie legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności.