Postanowienie w sprawie interpretacji prawa podatkowego z dnia 17.08.2005, sygn. PP II 443/817/2005/PK, Izba Skarbowa we Wrocławiu, sygn. PP II 443/817/2005/PK
Czy podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT wykonywane usługi w zakresie nieodpłatnego świadczenia na rzecz swoich członków usługi określonej w PKWiU 63.21.25-00.10 "obsługa centrali wzywania radio taxi"?
W przedmiotowym wniosku zrzeszenie przedstawiając stan faktyczny wskazało, iż jest samorządną organizacją społeczno-zawodową członków wykonujących działalność taksówkową w zakresie przewozu osób i bagażu, działającą w oparciu o uchwalony statut. Podatnik wskazał jako podstawę prawną działania takich organizacji samorządu zawodowego - ustawę z 30 kwietnia 1989 r. o samorządzie zawodowym niektórych podmiotów gospodarczych (Dz. U. Nr 35, poz. 194). Zrzeszenie poinformowało, iż nie jest korporacją taksówkową a jedynie zrzesza członków (przedsiębiorców) na zasadzie całkowitej dobrowolności. Finansowanie działalności statutowej pokrywane jest ze składek członkowskich a statutowym obowiązkiem Zrzeszenia jest prowadzenie działalności organizacyjnej ukierunkowanej na podnoszenie dochodów członków. W ramach działalności zrzeszenia - jest organizowana sieć radiowa, poprzez którą drogą radiową są wydawane zlecenia kierowcom - członkom zrzeszenia. Zlecenia przyjmowane są telefonicznie poprzez pracowników zrzeszenia. Działalność zrzeszenia jest prowadzona na zasadzie "non profit", bez prowizji i nie przynosi żadnych korzyści a adresowana jest tylko do członków organizacji jako forma realizacji zadań statutowych. Wspomniane przyjmowanie i wydawanie zleceń zostało zakwalifikowane do grupowania PKWiU 63.21.25-00.10 "obsługa centrali wzywania radio taxi" i jest to bezpłatne świadczenie na rzecz członków, zgodnie z postanowieniami statutu. Podatnik nadmienił, iż członkowie zrzeszenia wnoszą na jego rzecz wyłącznie składki z tytułu członkostwa zgodnie z § 12 pkt 1 statutu.Naczelnik Urzędu Skarbowego po przeanalizowaniu wniosku zrzeszenia postanowieniem nr PP/443/71/4932/05 z 13 maja 2005 r. uznał, iż stanowisko podatnika jest prawidłowe.W uzasadnieniu przedmiotowego postanowienia organ podatkowy wskazał, iż na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.) opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Podatnik przedmiotową usługę zaklasyfikował dla potrzeb podatku od towarów i usług pod pozycją 63.21.25-00.10. Obsługa wzywania radio - taxi jest świadczeniem usług i co do zasady jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług w warunkach odpłatności za jej wykonanie. Naczelnik Urzędu Skarbowego stwierdził, iż odpłatność może przybierać różne formy i niekoniecznym jest aby przybrała formę pieniężną. Odpłatnością jest np. świadczenie zwrotne otrzymane od drugiej strony. Ważnym, zdaniem organu podatkowego jest aby odpłatność była związana ze świadczeniem, była bezpośrednią konsekwencją świadczenia i została wyrażona w sposób określony. Członkowie zrzeszenia (zgodnie ze statutem) opłacają składki członkowskie, których wysokość określa zarząd zrzeszenia. Zgodnie z art. 33 ust. 1 ustawy z 7 kwietnia 1989 r. prawo o stowarzyszeniach (tekst jedn. Dz. U. z 2001 r. Nr 79, poz. 855 ze zm.) majątek stowarzyszenia powstaje między innymi ze składek członkowskich, która to składka wynika z faktu przystąpienia do zrzeszenia i jest związana z pozostawaniem członkiem zrzeszenia. Z kolei art. 8 ust. 1 wyżej cytowanej ustawy o VAT stwierdza, iż świadczeniem usług jest każde świadczenie na rzecz odbiorcy które nie stanowi dostawy towarów a art. 8 ust. 2 ww. ustawy, jako odpłatne świadczenie usług traktuje nieodpłatne świadczenie usług niebędące dostawą towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenia usług, jeżeli nie są one związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa, a podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych z tymi usługami.Uwzględniając powyższe Naczelnik Urzędu Skarbowego stwierdził, iż uznanie nieodpłatnego przekazania pracownikom towarów lub świadczenia na ich rzecz usług za czynność opodatkowaną uzależnione jest od spełnienia łącznie dwóch przesłanek: braku związku przekazanych towarów lub świadczonych usług z prowadzonym przez podatnika przedsiębiorstwem oraz prawem podatnika do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych z tymi towarami/usługami w całości lub w części. Wskazano, iż nie będą podlegały opodatkowaniu czynności, których dotyczył wniosek Podatnika w kontekście art. 8 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług, z uwagi na to, iż przesłanka, aby świadczenie usług na rzecz członków zrzeszenia nie było związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa nie ma miejsca w przypadku świadczenia usług statutowych na rzecz członków zrzeszenia. Tak więc Naczelnik Urzędu Skarbowego postanowieniem nr PP/443/71/4932/05 orzekł, iż w indywidualnej sprawie zrzeszenia, usługa obsługi centrali wzywania radio - taxi świadczona przez zrzeszenie na rzecz członków nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, o ile świadczona jest nieodpłatnie, a więc gdy nie istnieje bezpośredni związek między świadczoną usługą a otrzymanym z tego tytułu wynagrodzeniem.Dokonując analizy przedstawionego w piśmie zrzeszenia stanu faktycznego, mających w sprawie zastosowanie przepisów prawa podatkowego oraz ich korelacji z udzieloną przez Naczelnika Urzędu Skarbowego odpowiedzią, Dyrektor Izby Skarbowej we Wrocławiu uznał za błędną interpretację zawartą w treści powołanego w sentencji postanowienia.W przedstawionym stanie faktycznym zrzeszenie jest organizacją społeczno-zawodową członków (przedsiębiorców), wykonujących działalność taksówkową w zakresie przewozu osób i bagażu. Zrzeszenie na rzecz swych członków wykonuje usługi w zakresie przyjmowania od klientów zleceń i przekazywania ich poszczególnym kierowcom - członkom zrzeszenia. Przyjmowanie zleceń odbywa się telefonicznie, natomiast przekazywanie na taksówki - drogą radiową. Zrzeszenie jest organizacją "non profit" a wspomniane usługi zdaniem Podatnika są kwalifikowane jako "obsługa centrali wzywania radio taxi" do grupowania PKWiU 63.21.25-00.10 (Usługi wspomagające transport pozostałe) i posiadają walor braku odpłatności (członkowie wpłacają jedynie składki członkowskie). Każdy z członków (przedsiębiorców) zrzeszenia jest właścicielem użytkowanych radiotelefonów.Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.) w zakresie przedmiotowym opodatkowania podatkiem od towarów i usług znajduje się odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Natomiast art. 8 ust. 1 ustawy o VAT wyjaśnia, iż świadczeniem usług jest każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:1) przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;2) zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;3) świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.W ocenie organu II instancji twierdzenie Pytającego, że usługi świadczone przez zrzeszenie w zakresie przyjmowania od klientów telefonicznych zleceń przewozu i przekazywania ich drogą radiową poszczególnym członkom, świadczącym usługę przewozu, są wykonywane bezpłatnie nie jest zasadne.Faktem jest, że członkowie zrzeszenia nie dokonują bezpośredniej odpłatności za wymienione usługi bowiem, jak wskazano we wniosku uiszczają oni jedynie określoną przez zrzeszenie składkę członkowską. Natomiast zarówno wykładnia przepisu art. 8 ust. 1 w związku z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r., jak i orzecznictwo Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości wyraźnie wskazuje, iż opodatkowaniu podlegają usługi świadczone odpłatnie. Przy czym związek pomiędzy otrzymana odpłatnością a świadczeniami na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje za to świadczenie. Na podstawie orzeczenia ETS 102/86 (Apple and Pear Development Council v. Comissioners of Customs and Excise) można stwierdzić, że co do zasady nie jest wynagrodzeniem, w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług, płatność (składki członkowskie), które dokonywane są w związku z przynależnością do określonej organizacji. Szczególnie gdy, jak w powołanym wyroku, organizacja miała dowolność co do przeznaczenia otrzymanych środków, zaś jej członkowie nie mieli bezpośredniego wpływu na ich spożytkowanie. Nie można było więc mówić, że składka członkowska miała charakter zapłaty za usługę. Brak było bowiem bezpośredniego związku pomiędzy płatnością a korzyścią jakie osiągali poszczególni jej członkowie.W ocenie organu II instancji powyższe rozważania nie mogą być jednak, co do zasady stosowane wobec wszystkiego rodzaju składek członkowskich. Jeżeli bowiem określona organizacja została utworzona w celu wykonywania na rzecz swoich członków jednego, czy też kilku konkretnych świadczeń - z czym mamy do czynienia w rozpatrywanym przypadku - to w tym przypadku składkę na jej rzecz można potraktować jako zapłatę za określone świadczenie (usługę). W ocenie organu II instancji świadczona przez zrzeszenie usługa w zakresie przyjmowania od klientów telefonicznych zleceń przewozu i przekazywania ich drogą radiową poszczególnym członkom, świadczącym usługę przewozu, jest wykonywana odpłatnie. Można bowiem uznać, że składka na rzecz zrzeszenia ma charakter zapłaty za tą usługę, ponieważ istnieje bezpośredni związek pomiędzy płaconą składką a otrzymywanym świadczeniem (przekazaniem zlecenia przewozu), które przynosi bezpośrednie korzyści otrzymującemu je członkowi zrzeszenia.Reasumując, Dyrektor Izby Skarbowej We Wrocławiu stwierdza, iż interpretację zawarta w postanowieniu Naczelnika Urzędu Skarbowego nr PP/443/71/4932/05 z 13.05.2005 r. należy uznać za błędną. Powyższe nie oznacza, iż cała składka członkowska jest co do zasady opodatkowana lecz tylko w takim zakresie, w jakim można jej przypisać cechy wynagrodzenia.
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
