Wyrok SN z dnia 9 września 2020 r., sygn. II CSK 757/18
Niewykonanie umowy może stanowić czyn niedozwolony w znaczeniu art. 415 k.c., wówczas, gdy sprawca szkody naruszył obowiązek powszechny, ciążący na każdym. Niewykonanie zatem zobowiązania samo przez się nie może być uznane za działanie bezprawne w rozumieniu art. 415 k.c. Taka jego kwalifikacja jest uzasadniona więc tylko wtedy, gdy jednocześnie następuje naruszenie obowiązku powszechnego. W odpowiedzialności deliktowej przymiot poszkodowanego ma bowiem ten, kogo chroniła naruszona norma prawa powszechnie obowiązującego. W realiach badanej sprawy naruszenie powinno być zatem tego rodzaju, iż doszłoby do niego także w braku więzi umownej. W badanej sprawie brak było podstaw do takiej oceny.
Teza od Redakcji
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Marian Kocon (przewodniczący)
?SSN Anna Kozłowska (sprawozdawca)
SSN Władysław Pawlak
w sprawie z powództwa B. M. przeciwko (...) o odszkodowanie, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 9 września 2020 r., skargi kasacyjnej powoda od wyroku Sądu Apelacyjnego w (...) z dnia 21 lutego 2018 r., sygn. akt I ACa (...),
1. oddala skargę kasacyjną,
2. przyznaje adwokatowi M. P. od Skarbu Państwa (Sądu Apelacyjnego w (...)) kwotę 3600 (trzy tysiące sześćset) zł, podwyższoną o stawkę podatku od towarów i usług, tytułem wynagrodzenia za pomoc prawną udzieloną powodowi z urzędu w postępowaniu kasacyjnym.
Uzasadnienie
B. M. w pozwie skierowanym przeciwko M. M. domagał się zasądzenia 100.000 zł, a następnie 120.000 zł, tytułem odszkodowania, z powołaniem się na art. 415 albo art. 405 k.c. jako podstawę prawną żądania. W toku postępowania do udziału w sprawie w charakterze pozwanego został wezwany syn M. M., A. M.. Pozwany M. M. zmarł 14 sierpnia 2014 r. i Sąd postępowanie kontynuował z udziałem jego spadkobierców, tj. żony T. M. i synów: A. M., G. M. i A. M.. Powód domagał się zasądzenia solidarnie dochodzonej kwoty.
Z ustaleń Sądu wynikało, że powód zamierzał kupić nieruchomość, nie chciał jednak czynić tego osobiście, uzgodnił więc ze szwagrem M. M., że to on, na swoje nazwisko, za pieniądze powoda i dla niego kupi nieruchomość. Umowa sprzedaży w formie aktu notarialnego, zawarta w dniu 27 grudnia 1995 r., wskazywała M. M. jako kupującego nieruchomość, do majątku odrębnego i za fundusze odrębne. W umowie zastrzeżono dla powoda prawo pierwokupu w razie sprzedaży i prawo wykupu przy darowiźnie. W roku 1999 M. M. oświadczył powodowi, że chce mu oddać nieruchomość, a ponieważ powód nadal nie był zainteresowany jej nabyciem, zdecydował, że wszelkie prawa do nieruchomości daruje synowi M. M. i swemu chrześniakowi, A. M., wówczas małoletniemu. Umową z dnia 29 listopada 1999 r. M. M. darował nieruchomość synowi A., reprezentowanemu przy tej umowie przez matkę T. M.. Obecny przy czynności notarialnej zawarcia umowy powód złożył oświadczenie, objęte § 3 umowy, że zrzeka się wynikających z umowy z dnia 27 grudnia 1995 r. praw: pierwokupu i wykupu. Jakiś czas potem A. M. uległ wypadkowi, potrzebował pieniędzy na leczenie, w związku z czym 28 lutego 2013 r. sprzedał nieruchomość za cenę 51.430 zł. Jej wartość rynkowa wynosi 69.400 zł. Po powzięciu wiadomości o sprzedaży, powód zażądał wydania nieruchomości, a następnie, w dniu 20 stycznia 2014 r., wystąpił z pozwem o zapłatę kwoty rekompensującej uszczerbek, jaki powstał w jego majątku na skutek utraty nieruchomości.
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
