Wyrok SN z dnia 10 września 2019 r., sygn. I NSK 46/18
Recepcjonista czy ochroniarz nie jest osobą czynną do dokonywania czynności prawnych zgodnie z art. 97 k.c. Okazanie tym osobom legitymacji kontrolera UOKiK nie rozpoczyna przeszukania, ale okazanie jej osobom upoważnionym do reprezentowania spółki w razie kontroli. Nie Wyklucza to jednak odpowiedzialności kontrolowanego podmiotu za wcześniejszy brak współpracy polegający na utrudnianiu rozpoczęcia kontroli poprzez uniemożliwianie kontaktu z osobą uprawnioną do reprezentowania.
Teza od Redakcji
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Ewa Stefańska (przewodniczący)
SSN Paweł Księżak (sprawozdawca)
SSN Jacek Widło
w sprawie z powództwa T. S.A. w W. przeciwko Prezesowi Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów o nałożenie kary pieniężnej po rozpoznaniu na rozprawie w Izbie Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych w dniu 10 września 2019 r. skarg kasacyjnych powoda i pozwanego od wyroku Sądu Apelacyjnego w (...) z dnia 1 marca 2017 r., sygn. akt VI ACa (...)
1) oddala obie skargi kasacyjne,
2) znosi między stronami koszty procesu w postępowaniu kasacyjnym.
Uzasadnienie
Decyzją nr DOK-(...) z dnia 4 listopada 2010 r. Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów (dalej: Prezes UOKiK, Prezes) nałożył na P. spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. (dalej: P.; poprzednika prawnego T. Spółki Akcyjnej z siedzibą w W., dalej: T.) karę pieniężną w wysokości 123.246.000 zł, co stanowi równowartość 30.000.000 euro, z tytułu braku współdziałania w toku kontroli prowadzonej przez Prezesa UOKiK w ramach postępowania wyjaśniającego nr DOK2-(...), polegającego na: a) uniemożliwianiu kontrolującym niezwłocznego rozpoczęcia w dniu 2 grudnia 2009 r. czynności kontrolnych poprzez opóźnienie kontaktu z osobą upoważnioną do reprezentacji ?., b) uniemożliwianiu kontrolującym w dniu 2 grudnia 2009 r. wejścia na teren pomieszczeń stanowiących siedzibę P.
Decyzję oparto na ustaleniu, że w dniu 25 listopada 2009 r. zostało wszczęte postępowanie wyjaśniające w sprawie wstępnego ustalenia, czy działania przedsiębiorców dotyczące usługi telewizji mobilnej mogą stanowić naruszenie ustawy antymonopolowej. W ramach postępowania została przeprowadzona -w dniach 2-3 grudnia 2009 r. - kontrola w siedzibach P. i innych przedsiębiorców telekomunikacyjnych. Do budynku zajmowanego przez P. inspektorzy wkroczyli o godz. 10:10, dysponując zgodą udzieloną przez Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów (dalej: SOKiK) postanowieniem z dnia 26 listopada 2009 r. (XVII Arno (...)) na przeszukanie wszelkich pomieszczeń i rzeczy, w tym oddziałów, zakładów i przedstawicielstw należących do ?., w celu pozyskania dowodów. Pomimo okazania recepcjonistce dokumentów uprawniających do przeprowadzenia kontroli, ta nie umożliwiła kontrolującym dostania się do pomieszczeń biurowych spółki. Pracownicy recepcji poinformowali kontrolujących, że nie są uprawnieni do podjęcia decyzji o umożliwieniu im przejścia przez bramki elektroniczne oddzielające recepcję spółki od właściwych pomieszczeń biurowych. Również pracownicy ochrony budynku odmówili inspektorom wpuszczenia do biur ?.. Po kilkunastu minutach w recepcji pojawił się Główny Specjalista Departamentu Bezpieczeństwa Korporacyjnego, pracownik ?., który poinformował kontrolujących, że nie mogą oni wejść na teren budynku bez zgody osoby upoważnionej do reprezentacji P. Następnie w pobliżu recepcji pojawili się pracownicy Departamentu Prawnego ?., a jeden z nich - pomimo sprzeciwu inspektorów Urzędu -przeprowadził rozmowę telefoniczną z nieustaloną osobą. Następnie poinformował, że polskojęzyczni członkowie zarządu są na spotkaniu w ważnych sprawach i trzeba zakończyć na ich zakończenie. O godz. 11:30 kontrolerzy wraz z pracownikiem Departamentu Prawnego udali się na czwarte piętro budynku, gdzie mieściły się gabinety członków zarządu. Z uwagi na fakt, że pracownik spółki, który uprzednio oddalił się w celu odszukania członków zarządu, nie wracał, o godz. 11:35 kontrolujący zaczęli samodzielnie szukać gabinetu jednego z członków zarządu. Po jego odnalezieniu o godz. 11:40 kontrolujący okazali dokumenty upoważniające do przeprowadzenia kontroli wraz z przeszukaniem oraz legitymacje służbowe.
Prezes UOKiK stwierdził, że P. nie współdziałała w toku kontroli, co miało charakter szczególnie uciążliwy, niweczący możliwość skutecznego zrealizowania celów założonych w związku z rozpatrywaną kontrolą. Prezes wskazał, że naruszono obowiązek umożliwienia kontrolującym wstępu na grunt oraz do budynków, lokali lub innych pomieszczeń. Podkreślił, że nawet gdyby przyjąć, że zachowanie pracowników spółki nie było intencjonalne, to bezsprzecznie utrudniło ono wykonywanie kontroli. Wskazał, że odpowiedzialność za niedopełnienie obowiązku współdziałania w toku kontroli spoczywa na przedsiębiorcy także wtedy, gdy działalność tej jednostki realizują pracownicy. W ocenie Prezesa UOKiK zachowanie pracowników P. cechowała daleko idąca opieszałość, mająca na celu opóźnienie rozpoczęcia czynności kontrolnych. Pomimo wielokrotnego wzywania pracowników kontrolowanego przedsiębiorcy do wpuszczenia na teren pomieszczeń biurowych, przez godzinę od momentu poinformowania osoby pracującej na recepcji o charakterze wizyty i przedstawienia dokumentów uprawniających do przeprowadzenia kontroli, inspektorzy byli zmuszeni do oczekiwania na recepcji na otwarcie elektrycznych bramek. Kolejni pracownicy P. nie wykazywali woli wpuszczenia kontrolujących do pomieszczeń biurowych bez decyzji przełożonych. Pracownicy Departamentu Prawnego przybyli na recepcję po godzinie, licząc od momentu zasygnalizowania obecności kontrolujących w budynku P. Nadto po wpuszczeniu kontrolujących za bramki, towarzyszący im pracownik spółki oznajmił, że mają poczekać na korytarzu aż sprawdzi, czy członkowie zarządu zakończyli już spotkanie.
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
