Wyrok SN z dnia 4 czerwca 2019 r., sygn. III UK 155/18
1. Decyzja organu rentowego o odmowie wydania zaświadczenia E 101 oznacza przesądzenie, że określona osoba (pracownik) w danym okresie nie podlega ustawodawstwu polskiemu, co powoduje brak obowiązku opłacenia za nią składek na Fundusz Ubezpieczeń Społecznych na podstawie przepisów ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (jednolity tekst: Dz. U. z 2019 r., poz. 300 ze zm.) oraz składek na inne fundusze, do poboru których obowiązany jest Zakład Ubezpieczeń Społecznych.
2. Opłacenie składek przez płatnika wbrew decyzji organu rentowego o odmowie wydania zaświadczenia E 101 oznacza, że powstaje stan nadpłaty składek, o którym mowa w art. 72 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (jednolity tekst: Dz. U. z 2018 r., poz. 800 ze zm.) w związku z art. 31 ustawy o systemie ubezpieczeń nawet wtedy, gdy nie potwierdzają go deklaracje rozliczeniowe składane przez płatnika składek na podstawie art. 46 ust. 3 i 4 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.
3. Organ rentowy nie może odmówić zwrotu nadpłaty składek, powołując się wyłącznie na stan konta płatnika, bowiem ma on charakter wyłącznie ewidencyjny, a nie prawotwórczy.
4. Jeśli we wniosku o zwrot składek płatnik powołuje się na zapłacenie nienależnych składek (z braku tytułu do ubezpieczenia) w danym okresie, to obowiązkiem organu rentowego jest, po pierwsze, zajęcie stanowiska, czy składki te były opłacone nienależnie, a w przypadku podzielenia takiej kwalifikacji, po drugie, konieczne jest wyjaśnienie, czy zostały one rozliczone w myśl zasad wynikających z przepisów dotyczących rozliczania składek, wypłaconych zasiłków z ubezpieczeń chorobowego i wypadkowego, zasiłków rodzinnych, pielęgnacyjnych i wychowawczych oraz kolejności zaliczania wpłat składek na poszczególne fundusze i w konsekwencji, czy na dzień wniosku nadpłata składek nadal istnieje.
Biuletyn SN Izby Pracy i Ubezpieczeń Społecznych nr 6-7/2019
Gdy płatnik składa wniosek o zwrot nienależnie pobranych składek, ZUS powinien rzetelnie sprawdzić, czy i w jakiej kwocie doszło do nadpłaty oraz czy została ona później rozliczona. Nie może zbywać wnioskodawcy stwierdzeniem, że stan konta płatnika wyklucza zwrot nienależnych składek.
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
