Wyrok SN z dnia 14 marca 2019 r., sygn. I PK 260/17
1. "Przyczynieniem się" jest każde zachowanie się poszkodowanego pozostające w normalnym związku przyczynowym ze szkodą, za którą ponosi odpowiedzialność inna osoba. Uznanie "przyczynienia się" za kategorię obiektywną oznacza zaś, że nie należą do jej treści elementy podmiotowe. Dotyczy to zarówno czynników subiektywnych po stronie poszkodowanego (wina lub brak winy, a nawet nieprawidłowość niezawiniona), jak i po stronie odpowiedzialnego za szkodę (wina albo brak winy i odpowiedzialność na zasadzie ryzyka lub słuszności). Uznanie, że "przyczynienie się" jest kategorią obiektywną, nie pozbawia jednak doniosłości prawnej przy stosowaniu art. 362 k.c. czynników podmiotowych, a jedynie - rozdzielając sferę przyczynienia od sfery miarkowania - przesuwa je do etapu miarkowania. Niezależnie bowiem od zapatrywań doktryny i judykatury na temat wymogu winy w działaniu lub zaniechaniu poszkodowanego, samo przyczynienie się jest jedynie warunkiem miarkowania odszkodowania i nie prowadzi do niego automatycznie, a jego konsekwencją jest powinność badania przez sąd okoliczności decydujących o tym, czy zmniejszenie odszkodowania powinno w ogóle nastąpić. Miarkowanie jest bowiem uprawnieniem sądu, a nie jego obowiązkiem. Art. 362 k.c. daje sądowi, co do zasady, możliwość miarkowania świadczeń odszkodowawczych, a także możliwość zasądzenia pełnego odszkodowania mimo przyczynienia się poszkodowanego do szkody.
2. W przypadku, gdy poszkodowany otrzymuje świadczenie odszkodowawcze od innego niż sprawca szkody podmiotu (w tej sprawie jednorazowe odszkodowanie od organu rentowego z tytułu stałego uszczerbku na zdrowiu), to miarkując należne zadośćuczynienie, rentę z tytułu zwiększonych potrzeb czy odszkodowanie z uwagi na przyjęty stopień przyczynienia się świadczenie oblicza się w ten sposób, że obliczone według prawa cywilnego należności zmniejsza się o sumy wypłacone na podstawie przepisów o wypadkach przy pracy; od kwoty w taki sposób określonej odejmuje się kwotę odpowiadającą stopniowi przyczynienia się poszkodowanego do powstania szkody. Ten sposób obliczenia szkody jest korzystniejszy dla poszkodowanego.
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
