03.10.2019 Obrót gospodarczy

Wyrok SN z dnia 3 października 2019 r., sygn. I CSK 122/16

Przyjęta w art. 406 k.c. zasada surogacji nie dotyczy tego, jaką wartość może odzyskać zubożony, lecz jaką ma ona przybrać postać, a więc jaki będzie przedmiot roszczenia restytucyjnego. Zbycie pierwotnej korzyści prowadzi zazwyczaj do otrzymania w zamian określonej kwoty pieniężnej. W takich wypadkach wzbogacony powinien zwrócić kwotę otrzymaną w drodze surogacji. Z chwilą zbycia przez bezpodstawnie wzbogaconego korzyści bezpośrednio uzyskanej zubożony traci zarówno roszczenie o jej wydanie w naturze, jak i o zwrot wartości (art. 405 k.c.), lecz może domagać się jedynie wydania mu tego, co wzbogacony w zamian za tę korzyść uzyskał (art. 406 k.c.).

Teza od Redakcji

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Tomasz Szanciło (przewodniczący, sprawozdawca)

SSN Joanna Misztal-Konecka

SSN Kamil Zaradkiewicz

w sprawie z powództwa H. sp. z o.o. w P. przeciwko kuratorowi spadku po zmarłym J. M. i A. K. o zapłatę, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 3 października 2019 r., skargi kasacyjnej pozwanych od wyroku Sądu Apelacyjnego w (...) z dnia 2 września 2015 r., sygn. akt VI ACa (...),

I. oddala skargę kasacyjną;

II. zasądza od A. K. i kuratora spadku po zmarłym J. M. na rzecz H. sp. z o.o. w P. solidarnie kwotę 1.800 zł (jeden tysiąc osiemset złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Powód H. sp. z o.o. w P. (dalej: H.) wniósł o zasądzenie solidarnie od pozwanych J. M. oraz A. K. kwoty 146.400 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 13 sierpnia 2009 r. do dnia zapłaty oraz kosztami procesu.

Wyrokiem z dnia 27 czerwca 2012 r. Sąd Okręgowy w W. zasądził solidarnie od pozwanych na rzecz powoda ww. kwotę z ustawowymi odsetkami od dnia 9 września 2011 r. do dnia zapłaty i kwotę 10.937 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania, oddalając powództwo w pozostałym zakresie.

Sąd Okręgowy ustalił, że powodową spółkę od momentu jej rejestracji w Krajowym Rejestrze Sądowym (4 października 2002 r.) do dnia 16 lipca 2009 r. reprezentowało - w przypadku zarządu wieloosobowego - dwóch członków zarządu łącznie lub członek zarządu łącznie z prokurentem. Pozwani byli członkami zarządu spółki w okresie 4 października 2002 r. - 1 marca 2010 r., J. M. był do dnia 16 lipca 2009 r. prezesem zarządu, a w okresie 4 października 2002 r. - 1 marca 2010 r. również wspólnikiem spółki, zaś A. K. był do dnia 16 lipca 2009 r. wiceprezesem zarządu. Pozwani w okresie pełnienia funkcji członków zarządu powodowej spółki zawiązali spółkę cywilną H. . W dniu 22 maja 2009 r. pomiędzy H., reprezentowanym przez prezesa zarządu J. M. i wiceprezesa zarządu A. K., a W. M., który od dnia 16 lipca 2009 r. był prezesem spółki, została zawarta umowa na dostawę agregatu kogeneracyjnego prądowo-cieplnego AKH 50/100 wraz z montażem i uruchomieniem w miejscu przeznaczenia. W. M. wpłacił zadatek w łącznej kwocie 146.400 zł (100.000 zł w dniu 9 czerwca 2009 r. i 46.400 zł w dniu 25 czerwca 2009 r.). Termin wykonania umowy został określony na 8 tygodni od dnia wpłaty zadatku. W tym samym dniu pozwani, jako wspólnicy spółki cywilnej H. , zawarli umowę z podwykonawcą "M." sp. z o.o. w M. na wykonanie podzespołów i części dla jednostki wysokosprawnej kogeneracji na bazie silnika 6 C 107. W dniu 1 czerwca 2009 r. pomiędzy powodem, reprezentowanym przez pozwanych jako prezesa i wiceprezesa zarządu, jako cedentem, a H. s.c., jako cesjonariuszem, reprezentowanym przez współwłaściciela J. M., została zawarta umowa cesji praw z umowy z dnia 22 maja 2009 r. zawartej pomiędzy powodem i W. M. Umowa została potwierdzona już po jej podpisaniu przez pełnomocnika powodowej spółki R. W., powołanego uchwałą wspólników w 2005 r. W. M. nie był oficjalnie informowany o zawarciu umowy cesji. W związku z tym w dniu 15 czerwca 2009 r. pozwani dokonali przelewu kwoty 100.000 zł, którą wcześniej wpłacił W. M., na rachunek H. s.c., a w dniu 26 czerwca 2009 r. kwoty 46.400 zł. W dniu 31 lipca 2009 r. pomiędzy H. a W. M. zawarto porozumienie, na podstawie którego rozwiązana została umowa z dnia 22 maja 2009 r. W dniu 12 sierpnia 2009 r. pozwani przygotowali protokół w przedmiocie rozwiązania umowy z dnia 1 czerwca 2009 r., jednakże W. M., reprezentujący powoda, nie wyraził zgody na jego podpisanie. W dniu 31 grudnia 2009 r. H. s.c. wystawił fakturę VAT nr (...) na kwotę 146.400 zł tytułem częściowego wykonania agregatu kogeneracyjno prądowo-cieplnego AKH 50/100 do skompensowania z wpłaconą kaucją w wysokości 146.400 zł. Faktura nie została przyjęta przez powoda.

ikona kłódki
Treści dostępne dla abonentów IFK Platformy Księgowych i Kadrowych

Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych

  • Codzienne aktualności prawne
  • Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
  • Bogatą bibliotekę materiałów wideo
  • Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
Kup dostęp
Powiązane dokumenty