21.01.2015 Obrót gospodarczy

Wyrok SN z dnia 21 stycznia 2015 r., sygn. II PK 61/14

Zgodnie z art. 232 k.p.c. sąd może dopuścić dowód nie wskazany przez stronę. Z uprawnienia tego sąd powinien korzystać jedynie w wyjątkowych przypadkach z uwagi na zasadę równego traktowania stron. Z tego powodu zarzut naruszenia art. 232 k.p.c. może zostać uwzględniony w szczególnie uzasadnionych przypadkach nieskorzystania przez sąd z tego uprawnienia.

Teza od Redakcji

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Jerzy Kuźniar (przewodniczący)

SSN Bogusław Cudowski (sprawozdawca)

SSN Roman Kuczyński

w sprawie z powództwa Z. R. przeciwko Ż. P. S.A. z siedzibą w P. o przywrócenie do pracy, wynagrodzenie i zadośćuczynienie, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych w dniu 21 stycznia 2015 r., skargi kasacyjnej powoda od wyroku Sądu Okręgowego w P. z dnia 10 maja 2013 r.,

1. oddala skargę kasacyjną i nie obciąża powoda kosztami postępowania kasacyjnego,

2. przyznaje od Skarbu Państwa - Sądu Okręgowego w P. na rzecz adwokata W. W. (Kancelaria Adwokacka w P.) kwotę 900 zł (dziewięćset) powiększoną o stawkę podatku od towarów i usług tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu w postępowaniu kasacyjnym.

Uzasadnienie

Wyrokiem z dnia 10 października 2012 r. Sąd Rejonowy w P. oddalił powództwo Z. R. przeciwko Ż. P. S.A. i odstąpił od obciążenia powoda kosztami zastępstwa procesowego. Powód dochodził przywrócenia do pracy w związku z oświadczeniem o rozwiązaniu umowy o pracę na podstawie porozumienia stron, kwoty 5.000 zł za każdy rok pracy, tj. lata 2008, 2009 i 2010 tytułem wynagrodzenia za wykonywanie na rzecz pozwanej różnych prac dodatkowych, 3.600 zł za każdy rok pracy, tj. za 2009 i 2010 z tytułu wynagrodzenia za obsługiwanie maszyny zgniatającej oraz 10.000 zł tytułem zadośćuczynienia z tytułu mobbingu. Sąd ustalił, że powód był zatrudniony przez M. L. Sp. z o.o. w W. na podstawie umowy o pracę od dnia 1 maja 2008 r. do dnia 31 lipca 2008 r. na okres próbny, a następnie na podstawie umowy o pracę na czas określony zawartej na okres od dnia 1 sierpnia 2008 r. do dnia 31 lipca 2015 r., na stanowisku pracownika magazynowego. Pozwana stała się stroną stosunku pracy z powodem na podstawie art. 231 k.p. Powodowi zarzucono ciężkie naruszenie obowiązków pracowniczych polegające na systematycznym zabieraniu towarów spożywczych z magazynu i przenoszeniu ich do wskazanego miejsca, gdzie następnie były konsumowane przez grupę pracowników, w tym powoda. W przeciwieństwie do innych pracowników powód nie przyznał się do winy. W związku z tym zaproponowano mu rozwiązanie umowy o pracę za porozumieniem stron. Z uwagi że powód nie wyraził zgody na taki sposób rozwiązania umowy o pracę, rozwiązano z nim umowę o pracę bez wypowiedzenia z powodu ciężkiego naruszenia obowiązków pracowniczych. Ostatecznie na wniosek powoda, umotywowany niemożliwością otrzymania zasiłku dla bezrobotnych, pracodawca wycofał oświadczenie o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia i stosunek pracy został rozwiązany na podstawie porozumienia stron. Sąd stwierdził, że roszczenie powoda o wynagrodzenie za prace dodatkowe oraz za obsługiwanie maszyny zgniatającej okazało się nieuzasadnione. W ocenie Sądu powód nie wykazał, że strony dokonały zmiany umowy o pracę polegającej na zwiększeniu wysokości wynagrodzenia zasadniczego albo przyznaniu stosownej premii z tytułu obsługi maszyny zgniatającej. Sąd stwierdził, że brak było podstaw do przyznania dodatkowego wynagrodzenia z tytułu wykonywania nowego obowiązku pracowniczego, który był wykonywany w ramach zajmowanego stanowiska w godzinach pracy. Sąd nie uwzględnił roszczenia powoda o wynagrodzenie z tytułu prac dodatkowych, które jak twierdził były przez niego wykonywane za innych pracowników, a tym samym zwiększały jego zakres obowiązków. Sąd ustalił, że system wynagradzania u pozwanej opierał się na wynagrodzeniu zasadniczym, a zatem wysokość wynagrodzenia w każdym miesiącu pracy opierała się na wynagrodzeniu zasadniczym powiększonym o ewentualne premie. Wysokość wynagrodzenia nie była zatem zależna od ilości pracy wykonanej przez powoda w danym okresie rozliczeniowym, co ma miejsce w akordowym systemie wynagrodzenia. Odnosząc się do roszczenia powoda o zadośćuczynienie z tytułu mobbingu, Sąd stwierdził, że powództwo w tym zakresie okazało się nieuzasadnione. Powód nie wykazał, że czynności pracodawcy, w których upatrywał mobbingu, spowodowały u niego rozstrój zdrowia. Sąd ustalił, że powód rzadko chodził do lekarza pierwszego kontaktu. Jeżeli do tego dochodziło, to jedynie przy okazji wizyt związanych z innymi problemami zdrowotnymi, takimi jak ból kręgosłupa czy przeziębienie, podczas których powód otrzymywał od lekarza receptę na leki na bezsenność. Co do zasady, powód nie skarżył się lekarzowi na jakiekolwiek inne dolegliwości związane z problemami w pracy. Sąd pierwszej instancji oddalił także roszczenie powoda o ustalenie istnienia stosunku pracy. Stwierdził, że powód dochodził przywrócenia do pracy u pozwanego wywodząc, że oświadczenie o rozwiązaniu umowy o pracę za porozumieniem stron nastąpiło pod wpływem przymusu zastosowanego przez pozwanego. W ocenie Sądu, po stronie powoda zachodził interes prawny w ustaleniu istnienia stosunku pracy pomiędzy stronami ("przywróceniu do pracy"). Sąd rozważył następnie ewentualną możliwość uznania, że istnieje istotna wada oświadczenia woli powoda, poprzez którą można by upatrywać uchylenia się przez powoda od skutków złożonego oświadczenia woli. W ocenie Sądu postępowanie dowodowe nie wykazało jednak, aby powód pod przymusem złożył oświadczenie woli o rozwiązaniu umowy o prace na podstawie porozumienia stron. Sąd stwierdził, że nie można uznać za przymus chęci uzyskania przez powoda zasiłku dla bezrobotnych. Podkreślił przy tym, że to po stronie powoda leżała intencja co do sposobu rozwiązania umowy o pracę na mocy porozumienia stron w celu uzyskania możliwości otrzymania świadczeń w postaci zasiłku dla bezrobotnych. Ponadto wskazał, że trudno uznać za sytuację przymusu, kiedy to pracodawca proponuje rozwiązanie umowy o pracę na mocy porozumienia stron w przypadku, kiedy stosunek pracy rozwiązano bez wypowiedzenia na skutek naruszenia przez pracownika jego podstawowych obowiązków. Według Sądu, zaniechanie przez powoda odwołania się do sądu pracy w związku z rozwiązaniem umowy o pracę bez wypowiedzenia i zgodzenie się z rozwiązaniem umowy o pracę za porozumieniem stron nie może być uznane za działanie pod wpływem przymusu, w szczególności w okolicznościach, w których powód sam zabiegał o zmianę sposobu rozwiązania stosunku pracy kierując się własnym interesem.

ikona kłódki
Treści dostępne dla abonentów IFK Platformy Księgowych i Kadrowych

Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych

  • Codzienne aktualności prawne
  • Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
  • Bogatą bibliotekę materiałów wideo
  • Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
Kup dostęp
Powiązane dokumenty