Wyrok SN z dnia 9 września 2015 r., sygn. IV CSK 726/14
Granice mocy wiążącej prawomocnego wyroku zakreśla jego sentencja, zaś motywy zawarte w uzasadnieniu tylko w takim zakresie, w jakim stanowią konieczne uzupełnienie rozstrzygnięcia i są konieczne dla wyjaśnienia jego zakresu. Nie są w takim wypadku wiążące dla sądu orzekającego w późniejszej sprawie zarówno ustalenia faktyczne, jak i ocena prawna dokonane w sprawie rozpoznawanej uprzednio, chyba że stanowią kwestię prejudycjalną w rozumieniu wyżej wskazanym.
Teza od Redakcji
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Mirosława Wysocka (przewodniczący)
SSN Marian Kocon
SSN Maria Szulc (sprawozdawca)
Protokolant Izabela Czapowska
w sprawie z powództwa S. J. i R. J. przeciwko Miastu S. o uzgodnienie treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym, po rozpoznaniu na rozprawie w Izbie Cywilnej w dniu 9 września 2015 r., skargi kasacyjnej powodów od wyroku Sądu Okręgowego w S. z dnia 27 czerwca 2014 r.,
uchyla zaskarżony wyrok i sprawę przekazuje Sądowi Okręgowemu w S. do ponownego rozpoznania i rozstrzygnięcia o kosztach postępowania kasacyjnego.
Uzasadnienie
Zaskarżonym wyrokiem Sąd Okręgowy oddalił apelację powodów od wyroku Sądu Rejonowego w S., którym Sąd ten oddalił powództwo o uzgodnienie treści księgi wieczystej [...] z rzeczywistym stanem prawnym poprzez wykreślenie w dziale II "Własność" Gminy Miejskiej S. i wpisanie powodów na zasadach wspólności ustawowej małżeńskiej. Podstawę rozstrzygnięcia Sądu drugiej instancji stanowiły zaakceptowane ustalenia dokonane przez Sąd Rejonowy. W dniu 2 maja 2007 r. powodowie i K. M. zawarli w formie aktu notarialnego umowę sprzedaży nieruchomości położonej w S. o pow. 5,2939 ha za kwotę 1.200.000 zł pod warunkiem, że zarówno Agencja Nieruchomości Rolnych jak i Gmina Miejska S. nie wykonają prawa pierwokupu na podstawie ustawy z dnia 11 kwietnia 2003 r. o kształtowaniu ustroju rolnego oraz na podstawie ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami. Gmina Miejska S. z zachowaniem ustawowego terminu, w dniu 5 czerwca 2007 r., złożyła przed notariuszem oświadczenie o wykonaniu prawa pierwokupu, nabyła prawo własności nieruchomości, zapłaciła cenę umowną i została wpisana w księdze wieczystej jako właściciel. Dla nieruchomości w dacie sprzedaży nie był uchwalony plan zagospodarowania przestrzennego, a w ewidencji gruntów jest wpisana jako przeznaczona pod pastwiska trwałe i grunty orne. W 2011 r. Gmina Miejska S. oświadczyła, że nie przysługiwało jej prawo pierwokupu, zawarta umowa jest nieważna i wezwała powodów do zwrotu ceny. Prawomocnym wyrokiem z dnia 31 października 2012 r. Sąd Okręgowy w S. oddalił powództwo Gminy Miejskiej S. skierowane przeciwko powodom o zapłatę kwoty 1.200.000 zł tytułem zwrotu ceny, uznając że wskutek skorzystania przez pozwaną z prawa pierwokupu doszło do zawarcia ważnej umowy sprzedaży nieruchomości. Sąd pierwszej instancji uznał, że pozwanej nie przysługiwało w oparciu o art. 109 u.g.n. prawo pierwokupu, natomiast żaden przepis nie przewiduje sankcji nieważności umowy zawartej wskutek złożonego oświadczenia woli o wykonaniu prawa pierwokupu, które kupującemu nie przysługuje. Naruszenie "prawa pierwszeństwa" nie spowodowało nieważności umowy nabycia nieruchomości.
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
