Wyrok SN z dnia 14 maja 2014 r., sygn. II UK 456/13
Dla celów ustalania prawa do świadczeń na podstawie przepisów unijnej koordynacji posiadanie dwóch miejsc zamieszkania nie jest możliwe.
Teza od Redakcji
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Jerzy Kuźniar (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Krzysztof Staryk
SSN Jolanta Strusińska-Żukowska
w sprawie z wniosku Z. Ł. przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych o wypłatę renty z tytułu niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych w dniu 14 maja 2014 r., skargi kasacyjnej organu rentowego od wyroku Sądu Apelacyjnego w [...] z dnia 5 lutego 2013 r.,
uchyla zaskarżony wyrok i sprawę przekazuje Sądowi Apelacyjnemu do ponownego rozpoznania i orzeczenia o kosztach postępowania kasacyjnego.
Uzasadnienie
Wyrokiem z dnia 5 lutego 2013 r., Sąd Apelacyjny oddalił apelacje wnioskodawcy Z. Ł. oraz pozwanego organu rentowego - Zakładu Ubezpieczeń Społecznych od wyroku Sądu Okręgowego - Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w O. z dnia 29 sierpnia 2011 r. w sprawie o wypłatę renty z tytułu niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy.
W stanie faktycznym sprawy wnioskodawca odwołał się od decyzji organu rentowego z dnia 18 października 2011 r., odmawiającej wypłacenia renty z tytułu niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy. Wyrokiem z dnia 29 sierpnia 2012 r., Sąd Okręgowy zmienił zaskarżoną decyzję i przyznał wnioskodawcy prawo do wznowienia wypłaty renty począwszy od dnia 1 stycznia 2010 r., oddalając dalej idące odwołanie. Sąd ustalił, że wnioskodawca w dniu 13 września 1978 r. uległ wypadkowi przy pracy, doznając urazu kręgosłupa, który spowodował u niego inwalidztwo drugiej a następnie pierwszej grupy. Z tytułu tego wypadku wnioskodawcy przyznano prawo do renty wypadkowej od dnia 1 stycznia 1980 r., wypłacając to świadczenie do dnia 31 marca 1989 r., tj. do wyjazdu ubezpieczonego do Niemiec. Tam od dnia 1 lutego 1993 r. otrzymywał on rentę z tytułu niezdolności do wykonywania zawodu, która nie była rentą wypadkową, gdyż zdarzenia nie uznano za wypadek przy pracy według prawa niemieckiego. W okresie od lutego 1990 r. do listopada 2006 r. wnioskodawca występował wielokrotnie o wznowienie wypłaty renty wypadkowej i w tym zakresie jednostki organu rentowego wydawały decyzje bądź też udzielały informacji o braku podstaw do wznowienia wypłaty. Także niemiecka instytucja ubezpieczeniowa nie uwzględniła wniosków ubezpieczonego zgłoszonych w 1994 r. i w 1999 r. o rentę wypadkową, podnosząc, że zdarzenie z dnia 13 września 1978 r. nie stanowiło wypadku przy pracy z uwagi "na brak sprawczego zdarzenia wypadkowego". W dniu 28 września 1999 r. ubezpieczony wystąpił w Polsce o wypłacenie renty wypadkowej w związku z wypadkiem przy pracy. Biuro Rent Zagranicznych ZUS decyzją z dnia 14 kwietnia 2000 r. odmówiło rozpatrzenia wniosku, wskazując że właściwą jest niemiecka instytucja ubezpieczeniowa, na podstawie umowy z dnia 9 października 1975 r. między Polską Rzecząpospolitą Ludową a Republiką Federalną Niemiec o zaopatrzeniu emerytalnym i wypadkowym (Dz.U. z 1976 r. Nr 16, poz. 101 ze zm. - dalej umowa z 1975 r.), bowiem ubezpieczony w 1989 r. przesiedlił się i zamieszkuje w Niemczech. Sąd Okręgowy - Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w W. wyrokiem z dnia 5 lipca 2000 r. oddalił odwołanie ubezpieczonego od tej decyzji. W kolejnej sprawie Sąd Okręgowy w K. wyrokiem z dnia 6 grudnia 2000 r. oddalił odwołanie ubezpieczonego o nakazanie organowi rentowemu wydania decyzji przyznającej rentę wypadkową (wniosek z dnia 28 września 1999 r.). Wobec ponownego wniosku ubezpieczonego o wypłatę renty wypadkowej z dnia 31 marca 2001 r., pozwany organ rentowy wskazał na brak podstaw do wszczęcia ponownego postępowania. Oddalając odwołanie w tej sprawie wyrokiem z dnia 22 października 2002 r., IX U .../01, Sąd Okręgowy w G. uznał, że wobec zamieszkiwania ubezpieczonego w Niemczech właściwe do rozpoznania wniosku było Biuro Rent Zagranicznych ZUS, któremu jednak nie przekazał sprawy do rozpoznania, wobec nie wskazania przez ubezpieczonego nowych dowodów. Jednocześnie ocenił, że pogorszenie stanu zdrowia ubezpieczonego w następstwie wypadku przy pracy z dnia 13 września 1978 r. było bez znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy, wobec treści art. 7 ust. 1 i 2 umowy z 1975 r. Wyrokiem z dnia 21 lipca 2004 r., III AUa .../03, Sąd Apelacyjny zmienił wyrok Sądu pierwszej instancji i orzekł, że należna wnioskodawcy renta z tytułu wypadku przy pracy podlega wypłacie od dnia 13 maja 1998 r., a w pozostałej części oddalił jego apelację. Wyrokiem z dnia 7 marca 2006 r., I UK 349/04 (OSNP 2007, nr 3-4, poz. 53) Sąd Najwyższy uchylił wyrok Sądu drugiej instancji i przekazał sprawę temu Sądowi do ponownego rozpoznania. Rozpoznając sprawę ponownie, wyrokiem z dnia 12 września 2006 r. Sąd Apelacyjny uchylił wyrok Sądu Okręgowego w G. i poprzedzającą go decyzję organu rentowego (ZUS) z dnia 24 lipca 2001 r. i sprawę przekazał do rozpoznania Biuru Rent Zagranicznych ZUS w Warszawie. Następnie wniosek o wypłatę renty został przekazany do ZUS - Wydział Realizacji Umów Międzynarodowych, który decyzją z dnia 5 stycznia 2007 r. odmówił wnioskodawcy prawa do wznowienia wypłaty renty wypadkowej. Rozpoznając odwołanie wnioskodawcy od tej decyzji Sąd Okręgowy w O. wyrokiem z dnia 15 maja 2007 r., w sprawie V U .../07, oddalił odwołanie wnioskodawcy. Wyrok uprawomocnił się wobec braku skutecznie wniesionej apelacji. W trakcie postępowania sądowego, wykonując wyrok Sądu Okręgowego - Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 21 lipca 2004 r., ZUS decyzją z dnia 3 stycznia 2005 r. przyznał wnioskodawcy prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy od dnia 13 lipca 1998 r. oraz wypłacił należność za okres od dnia 13 maja 1998 r. do dnia 31 stycznia 2004 r. zaś, w uwzględnieniu wyroku Sądu Najwyższego z dnia 7 marca 2006 r., wstrzymał od dnia 1 czerwca 2006 r. wypłatę renty dla wnioskodawcy na podstawie umowy z 1975 r. i art. 84 ustawy z dnia 14 grudnia 1982 r. o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin (Dz.U. Nr 40, poz. 267 ze zm.). W decyzji wskazano jednocześnie, że wznowienie wypłaty świadczenia może nastąpić po ponownej zmianie miejsca pobytu i zamieszkania.
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
