Postanowienie SN z dnia 27 października 2010 r., sygn. V CSK 96/10
Ograniczone prawo rzeczowe, w tym hipoteka może przysługiwać jedynie podmiotowi mającemu zdolność prawną, a więc bankowi zagranicznemu albo instytucji kredytowej, a nie oddziałowi tych podmiotów, jako ich jednostki organizacyjnej.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Antoni Górski (przewodniczący)
SSN Dariusz Dończyk (sprawozdawca)
SSA Jan Kremer
Protokolant Izabella Janke
w sprawie z wniosku Jacka K. i Anety K.
przy uczestnictwie E. S.A. Spółki Akcyjnej w A. Oddziału w Polsce w W.
o wpis hipoteki,
po rozpoznaniu na rozprawie w Izbie Cywilnej w dniu 27 października 2010 r.,
skargi kasacyjnej uczestniczki postępowania od postanowienia Sądu Okręgowego w C.
z dnia 22 października 2009 r.,
uchyla zaskarżone postanowienie i przekazuje sprawę do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu w C., pozostawiając temu Sądowi rozstrzygnięcie o kosztach postępowania kasacyjnego.
Uzasadnienie
Postanowieniem z dnia 24 sierpnia 2009 r. Sąd Rejonowy w C. Wydział Zamiejscowy Ksiąg Wieczystych w K. oddalił wniosek Jacka i Anety małżonków K. o wpis w dziale czwartym księgi wieczystej hipoteki umownej kaucyjnej w kwocie 91.000 zł na rzecz E. S.A. Spółki Akcyjnej Oddział w Polsce w W. W ocenie Sądu pierwszej instancji oddział banku zagranicznego utworzony w Polsce działa w imieniu i na rzecz tego banku i nie posiada osobowości prawej. Takiemu oddziałowi nie przysługuje ograniczone prawo rzeczowe, jakim jest hipoteka. Istniała więc przeszkoda do wpisu w rozumieniu art. 6269 k.p.c.
Apelacja od tego orzeczenia wniesiona przez uczestnika postępowania E. S.A. Spółka Akcyjna w A. Oddział w Polsce z siedzibą w W. została oddalona postanowieniem Sądu Okręgowego w C. z dnia 22 października 2009 r., który uznał za prawidłową ocenę prawną Sądu Rejonowego.
Powyższe postanowienie Sądu Okręgowego w C. zostało zaskarżone w całości skargą kasacyjną przez uczestnika postępowania E. S.A. Spółka Akcyjna w A. Oddział w Polsce z siedzibą w W. Skarga została oparta na obu podstawach kasacyjnych wymienionych w art. 398 § 1 k.p.c. W ramach naruszenia prawa materialnego zarzucono naruszenie art. 48i w zw. z art. 4 pkt 21 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (t.j. z 2002 r. Nr 72, poz. 665 ze zm.) oraz art. 4 ust. 1 pkt 18, art. 48j, art. 5 ust. 1 pkt 3, art. 93 ust. 1, art. 95 ust. 1, 2 i 3, art. 40a ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 48k ust. 2 Prawa bankowego poprzez niezastosowanie art. 48i w zw. z art. 4 ust. 1 pkt 21 Prawa bankowego przy ocenie prawidłowości oznaczenia uczestnika postępowania: „E. S.A. Spółka Akcyjna Oddział w Polsce” jako wierzyciela hipotecznego i nieuwzględnienie zawartej w tym przepisie regulacji, zgodnie z którą instytucja kredytowa w rozumieniu art. 4 ust. 1 pkt 17 Prawa bankowego, jaką jest E. S.A. w A. posiadająca zarejestrowany zgodnie z prawem polskim oddział na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej może prowadzić działalność w zakresie Prawa bankowego wyłącznie poprzez ten oddział, a w konsekwencji nie może takiej działalności prowadzić na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej pod własną firmą (tj. E. S.A. w A.), a wyłącznie pod firmą której brzmienie odpowiada dyspozycji art. 40a ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 48k ust. 2 Prawa bankowego, tj. pod firmą E. S.A. Spółka Akcyjna Oddział w Polsce. Ponadto, zarzucono niewłaściwą interpretację art. 4 ust. 1 pkt 18 Prawa bankowego poprzez wadliwe przyjęcie, że oznaczenie we wniosku o wpis hipoteki jako wierzyciela hipotecznego uczestnika postępowania pod firmą E. S.A. Spółka Akcyjna Oddział w Polsce oznacza, że wskazanym wierzycielem hipotecznym jest oddział instytucji kredytowej jako odrębny od samej instytucji kredytowej podmiot prawny, nie zaś sama instytucja kredytowa.
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
