Wyrok SN z dnia 12 stycznia 2005 r., sygn. I UK 160/04
W postępowaniu odrębnym w sprawie z zakresu ubezpieczeń społecznych, toczącym się z odwołania od decyzji organu rentowego wydanej na wniosek o przyznanie emerytury lub renty, niedopuszczalne jest przedmiotowe przekształcenie roszczenia (art. 193 k.p.c.) przez żądanie ustalenia tylko niektórych przesłanek warunkujących prawo do świadczenia.
Przewodniczący SSN Jerzy Kwaśniewski,
Sędziowie: SN Maria Tyszel (sprawozdawca),SA Małgorzata Wrębiakowska-Marzec
Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 12 stycznia 2005 r. sprawy z wniosku Marii W. przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych-Oddziałowi w Z. o emeryturę, na skutek kasacji wnioskodawczyni od wyroku Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 6 kwietnia 2004 r. [...]
oddalił kasację.
Uzasadnienie
Wyrokiem z dnia 12 listopada 2003 r. [...] Sąd Okręgowy-Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Łomży, po rozpoznaniu odwołania Marii W. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych-Oddziału w Z. z dnia 17 września 2003 r., odmawiającej przyznania jej prawa do emerytury nauczycielskiej, zmienił tę decyzję w ten sposób, że „ustalił, iż Maria W. zachowała prawo do nabycia emerytury na zasadach określonych w art. 88 ust. 1 ustawy z 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela”, a oddalił odwołanie w części zawierającej żądanie przyznania emerytury.
Podstawę faktyczną tego rozstrzygnięcia stanowiły następujące okoliczności. Za bezsporne między stronami Sąd uznał okresy pracy wnioskodawczyni w gospodarstwie rolnym od 9 września 1972 r. do 28 lutego 1978 r. oraz od 1 września 1979 r. do 19 listopada 1979 r., w Wojewódzkim Przedsiębiorstwie Handlu Wewnętrznego w B. Zakładzie w Ł. od 1 lipca 1978 r. do 31 sierpnia 1979 r., oraz w PSS S. w Z. od 1 marca 1978 r. do 30 czerwca 1978 r. Od dnia 20 listopada 1979 r. jest ona pracownicą Zakładu Doskonalenia Zawodowego w B. Kwestią sporną było to, czy wnioskodawczyni może nabyć wcześniej prawo do emerytury na podstawie art. 88 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (jednolity tekst: Dz.U. z 2003 r. Nr 118, poz. 1112 ze zm.). Do dnia 5 kwietnia 2000 r. przepisom tej ustawy podlegali między innymi nauczyciele zatrudnieni w organizacjach społecznych na stanowiskach wymagających kwalifikacji pedagogicznych. Zgodnie z treścią art. 91a uprawnienia wynikające z Karty Nauczyciela przysługiwały nauczycielom mianowanym, przechodzącym do pracy w organizacji społecznej na stanowisko wymagające kwalifikacji pedagogicznych. W przypadku wnioskodawczyni nie było takiego przejścia, ponieważ po raz pierwszy jako nauczycielka zatrudniła się dopiero w Zakładzie Doskonalenia Zawodowego. Wniosek organu rentowego o nieprzysługiwaniu jej z tego powodu prawa do emerytury jest teoretycznie prawidłowy. Sąd Okręgowy zwrócił jednak uwagę na art. 6 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 18 lutego 2000 r., według którego nauczyciele zatrudnieni na stanowiskach nauczycieli w ośrodkach szkolenia i doskonalenia kadr, w ośrodkach szkolenia zawodowego oraz w prowadzonych przez organizacje spółdzielcze i społeczne placówkach kształcących i doskonalących w formacjach pozaszkolnych - na zasadach określonych w ustawie o systemie oświaty, zachowali do dnia rozwiązania lub wygaśnięcia stosunku pracy uprawnienia wynikające z art. 86-88 i 90 Karty Nauczyciela. Zdaniem Sądu, wnioskodawczyni jest nauczycielem (o którym mowa w tym przepisie) od dnia 20 listopada 1979 r. W latach 1980-90 zajmowała stanowisko instruktora do spraw szkolenia, a od dnia 1 października 1990 r. jest kierownikiem Ośrodka Kształcenia Zawodowego w Z., a ponadto od dnia 1 września 1998 r. pełni też funkcję zastępcy dyrektora szkoły niepublicznej o uprawnieniach szkoły publicznej. Z tych powodów może, na podstawie art. 88 Karty Nauczyciela, domagać się przyznania jej wcześniejszej emerytury. Ponieważ jednak nie rozwiązała do tej pory swego stosunku pracy takie żądanie jest przedwczesne. „Nabycie przez nią emerytury nie powinno zależeć od spełnienia tego warunku i dlatego Sąd uznał za wskazane ustalić, że ma do niej zastosowanie art. 88 ust. 1 Karty Nauczyciela”.
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty