Uchwała Składu 7 Sędziów SN z dnia 13 listopada 1992 r., sygn. III CZP 120/92
Sąd Najwyższy przy udziale Prokuratora rozpoznał wniosek Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego z dnia 4 września 1992 r. Nr Kw. Pr. 4120/19/92/C o udzielenie odpowiedzi na następujące pytanie prawne:
„Czy w sprawie o stwierdzenie nabycia spadku na podstawie testamentu ustnego możliwe jest prowadzenie postępowania dowodowego zawierającego rozrządzenia spadkobiercy, jeżeli upłynęły już terminy określone w § 2 i 3 art. 952 k.c.?”
i podjął następującą uchwałę:
W sprawie o stwierdzenie nabycia spadku dopuszczalne jest ustalenie treści pisma stwierdzającego treść zaginionego lub zniszczonego testamentu ustnego (art. 952 § 2 k.c.), także po upływie terminów określonych w art. 952 § 2 i § 3 k.c.
Uzasadnienie
Przedstawione powiększonemu składowi Sądu Najwyższego zagadnienie prawne dotyczy jednego z problemów wiążących się ze stosowaniem art. 952 k.c., a ściślej, z dowodzeniem treści testamentu ustnego, gdy pismo stwierdzające treść takiego testamentu, sporządzone zgodnie z art. 952 § 2 k.c., uległo zagubieniu, a upłynęły już terminy określone w paragrafach 2 i 3 tego przepisu. Brak w tym zakresie bogatego orzecznictwa, a w dodatku nieliczne orzeczenia Sądu Najwyższego prezentują rozbieżne stanowiska. Rozbieżność stanowisk występuje również w literaturze prawniczej. W tym stanie rzeczy poruszony problem wymaga ukazania na tle historycznym i porównawczym.
W obowiązujących przed wejściem w życie kodeksu cywilnego przepisach dekretu z 8.X.1946 r. Prawo spadkowe (Dz.U. nr 60, poz. 328) rozważanego w tej sprawie problemu dotyczył § 1 art. 94. Przepis ten stanowił, że „kto powołuje się na to, że testament pisemny albo pismo zawierające treść testamentu ustnego zostały zniszczone, pozbawione cech, od których zależy ich ważność lub zmienione w sposób wskazujący na ich odwołanie, nie przez spadkobiercę albo wprawdzie przez spadkodawcę, lecz nie w zamiarze odwołania testamentu, powinien swoje twierdzenie udowodnić. Ponadto na nim spoczywa ciężar dowodu co do treści zniszczonego dokumentu”. Paragraf drugi tego przepisu mówił, że przepis ten stosuje się odpowiednio w przypadku zagubienia dokumentu. Przytoczony przepis wskazywał, po pierwsze, na dopuszczalność pod rządem prawa spadkowego dowodzenia faktu zniszczenia lub zagubienia dokumentu obejmującego ostatnią wolę spadkobiercy i treść tego dokumentu, a po drugie zrównywał testament pisemny z pismem stwierdzającym treść testamentu ustnego, w sytuacjach w tym przepisie określonych.
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
