Wyrok NSA z dnia 13 czerwca 2023 r., sygn. II OSK 2064/20
W procesie tworzenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego organ planistyczny musi przestrzegać zasad proporcjonalności, uwzględniając zarówno interes publiczny, jak i prawa i interesy indywidualne właścicieli gruntów. Przekroczenie uprawnień przez organ planistyczny, takich jak wprowadzenie całkowitego zakazu zabudowy bez adekwatnej argumentacji, może naruszać prawo własności i stanowić podstawę do stwierdzenia nieważności planu.
Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący - Sędzia NSA Grzegorz Czerwiński (spr.), Sędzia NSA Tomasz Zbrojewski, Sędzia WSA (del.) Grzegorz Antas, Protokolant asystent sędziego Tomasz Muszyński, po rozpoznaniu w dniu 13 czerwca 2023 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Gminy Swarzędz od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 10 marca 2020 r. sygn. akt II SA/Po 259/19 w sprawie ze skargi C. sp. z o.o. z siedzibą w J. na uchwałę Rady Miejskiej w Swarzędzu z dnia 26 czerwca 2018 r. nr LII/561/2018 w przedmiocie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego 1. oddala skargę kasacyjną, 2. zasądza od Gminy Swarzędz na rzecz C. sp. z o.o. z siedzibą w J. kwotę 240 (dwieście czterdzieści) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.
Uzasadnienie
Wyrokiem z dnia 10 marca 2020 r., sygn. akt II SA/Po 259/19 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu po rozpoznaniu skargi C. sp. z o.o. z siedzibą w J. (dalej jako skarżąca lub Spółka) na uchwałę Rady Miejskiej w Swarzędzu z dnia 26 czerwca 2018 r., nr LII/561/2018 w przedmiocie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego w pkt I. stwierdził nieważność zaskarżonej uchwały w części tekstowej i graficznej dla obszaru oznaczonego symbolem 2R, w pkt 2 II. stwierdził nieważność § 23 ust. 2 części tekstowej zaskarżonej uchwały, w pkt III. w pozostałej części skargę oddalił, w pkt IV. orzekł o zwrocie kosztów postępowania sądowego.
Na wstępie Sąd ocenił dopuszczalność wniesionej na podstawie art. 101 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym skargi i stwierdził, że z całokształtu okoliczności sprawy jednoznacznie wynika, że Spółka wykazała istnienie i bezpośrednie naruszenie własnego interesu prawnego w rozumieniu art. 101 ust. 1 u.s.g. na skutek podjęcia kwestionowanej uchwały w przedmiocie planu miejscowego. Plan miejscowy w stosunku do terenu działek nr [...] i [...], a w gruncie rzeczy również do pozostałych działek skarżącej znajdujących się – w całości lub w części – na terenie oznaczonym w planie symbolem R lub na terenie oznaczonym symbolem P/U/UC, wprowadza odmienne sposoby zagospodarowania i determinuje sposób wykonywania prawa własności co do tych działek. Sąd zgodził się z Burmistrzem co do tego, że zaskarżona uchwała nie powoduje likwidacji istniejącej zabudowy na działkach skarżącej, jak również że treść art. 65 ust. 1 i 2 u.p.z.p. może sprzeciwiać się stwierdzeniu wygaśnięcia decyzji o warunkach zabudowy uzyskanej dla tego terenu, a strona, która uzyskała ostateczną decyzję o pozwoleniu na budowę może realizować swoje przedsięwzięcie niezależnie od postanowień planu. Tego rodzaju argumenty nie mogły jednak stanowić podstawy do uznania, że Spółka nie ma interesu prawnego w zaskarżeniu przedmiotowego planu miejscowego.
Dalej Sąd wskazał, że warunkiem niezbędnym do skutecznego wniesienia skargi na akt planistyczny jest, aby taki akt ingerował w prawo własności danego podmiotu. Tak też było w niniejszej sprawie. Plan miejscowy określił przeznaczenie gruntów należących do skarżącej. Uczynił to zaś w sposób zdecydowanie odmienny od sposobu zagospodarowania, na jaki wskazywały przedstawione przez stronę decyzje wydane w procesie budowlanym, tj. decyzja Burmistrza Miasta i Gminy Swarzędz z dnia 9 maja 2012 r. nr 111/2012 o warunkach zabudowy oraz wydane przez Starostę Poznańskiego decyzje w przedmiocie pozwolenia na budowę dla inwestycji obejmującej wyżej wymienione działki – decyzję z dnia 26 lutego 2013 r. nr 793/13 o pozwoleniu na budowę oraz decyzje zmieniające z dnia 5 grudnia 2014 r. nr 5749/14 i 10 lutego 2015 r. nr 519/15. Niewątpliwie zatem plan miejscowy narusza uprawnienia właścicielskie Spółki, wynikające z art. 140 k.c., czy szerzej z przepisów Konstytucji – art. 21 ust. 1 oraz art. 64. Sąd przypomniał, że zgodnie z art. 6 u.p.z.p. ustalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego kształtują, wraz z innymi przepisami, sposób wykonywania prawa własności nieruchomości (ust. 1) i każdy ma prawo, w granicach określonych ustawą, do zagospodarowania terenu, do którego ma tytuł prawny, zgodnie z warunkami ustalonymi w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego albo decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, jeżeli nie narusza to chronionego prawem interesu publicznego oraz osób trzecich, jak i do ochrony własnego interesu prawnego przy zagospodarowaniu terenów należących do innych osób lub jednostek organizacyjnych (ust. 2).
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
