Wyrok NSA z dnia 17 stycznia 2023 r., sygn. I OSK 224/21
Szkoła jako instytucja wymaga infrastruktury towarzyszącej, w tym terenów zielonych i rekreacyjnych, aby prawidłowo spełniać swoją funkcję podstawową. Korekta jednego z elementów inwestycji na terenie szkoły nie zmienia jakościowego charakteru wywłaszczenia, jeśli ma na celu lepsze dostosowanie infrastruktury do potrzeb szkoły.
Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Karol Kiczka Sędziowie: Sędzia NSA Piotr Niczyporuk (spr.) Sędzia del. WSA Maria Grzymisławska-Cybulska Protokolant starszy asystent sędziego Anna Kuklińska po rozpoznaniu w dniu 17 stycznia 2023 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Z. C., E. F., E. G., M. L. i D. B. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy z dnia 25 sierpnia 2020 r., sygn. akt II SA/Bd 287/20 w sprawie ze skargi H. R., Z. C., M. F., E. F., E. G., M. L. i D. B. na decyzję Wojewody [...] z dnia [...] stycznia 2020 r. nr [...] w przedmiocie zwrotu nieruchomości oddala skargę kasacyjną.
Uzasadnienie
Wyrokiem z 25 sierpnia 2020 r. sygn. akt II SA/Bd 287/20, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy (dalej również Sąd I instancji/Sąd Wojewódzki) oddalił skargę H. R., Z. C., M. F., E. F., E. G., M. L. i D. B. (dalej również: Skarżące) na decyzję Wojewody [...] (dalej również: Wojewoda) z [...] stycznia 2020 r. nr [...] w przedmiocie zwrotu nieruchomości.
Wyrok ten zapadł w następującym stanie faktycznym i prawnym:
Wnioskiem z 28 stycznia 2019 r. Skarżące wystąpiły o zwrot nieruchomości położonej w [...], stanowiącej w dacie wywłaszczenia parcelę nr [...], uregulowaną w księdze wieczystej KW nr [...], stanowiącą aktualnie część działki nr [...], obręb [...], zapisaną w księdze wieczystej [...].
Decyzją z [...] sierpnia 2018 r., nr [...], Prezydent Miasta [...] (dalej również: Prezydent) odmówił zwrotu ww. nieruchomości. W uzasadnieniu rozstrzygnięcia organ przedstawił historię następstwa prawnego wnioskodawców wobec H. T., I. T. i H. R., właścicieli spornej nieruchomości wywłaszczonych mocą orzeczenia Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej Urzędu Spraw Wewnętrznych w [...] z [...] czerwca 1959 r. sygn. Akt [...] z przeznaczeniem dla Prezydium Miejskiej Rady Narodowej Inspektoratu Oświaty w [...]. Organ przedstawił też historię podziałów wywłaszczonej nieruchomości, ustalając, że stanowiąca przedmiot postępowania działka zewidencjonowana jest aktualnie pod numerem [...], obręb [...], ma powierzchnię [...] ha, stanowi własność Skarbu Państwa i pozostaje pod zarządem Archiwum Państwowego w [...]. Przywoławszy treść art. 137 i 229 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. (t.j. Dz. U. z 2018 r., poz. 2204 ze zm. - dalej "u.g.n.") oraz wyroki Trybunału Konstytucyjnego z dnia 13 marca 2014 r., sygn. akt P 38/11 i Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 18 listopada 2018 r., sygn. akt I OSK 49/15, organ wskazał, że w związku z wnioskiem w stosunku do spornej nieruchomości należało przeprowadzić postępowanie wyjaśniające, czy na nieruchomości tej zrealizowany został cel wywłaszczenia. Stwierdził, że o ile decyzja wywłaszczeniowa nie precyzuje celu nabycia spornej nieruchomości na rzecz Skarbu Państwa, to pozyskana w toku postępowania dokumentacja archiwalna pozwoliła na ustalenie, iż wywłaszczenie nieruchomości nastąpiło pod budowę szkoły podstawowej - Szkoła [...] w [...] została oddana do użytku w 1959 r., bez urządzania terenu. Organ wskazał, że naniesienie map z aktualnymi granicami geodezyjnymi na projekt techniczny urządzenia terenu przy Szkole [...] w [...] z [...] stycznia 1966 r. umożliwiło doprecyzowanie, iż na nieruchomości objętej wnioskiem o zwrot, stanowiącej aktualnie część działki nr [...], znajdować się miały fragmenty rozbiegu do skoku w dal, boisk o nawierzchni klepiskowej oraz asfaltowej, rozbiegu do skoku wzwyż, placu gimnastycznego oraz bieżni. Ponadto, jak stwierdził, kroniki Szkoły [...] w [...] przy ul. [...], których kopie znajdują się w aktach sprawy, zawierają dokumentację fotograficzną z rozgrywek sportowych na boisku szkolnym, co należy uznać za potwierdzenie realizacji inwestycji, jaką było zagospodarowanie terenu na potrzeby szkoły. Przywołał, że w trakcie wizji lokalnej przeprowadzonej 26 kwietnia 2019 r. ustalono, iż nieruchomość stanowiąca działkę nr [...] ogrodzona jest płotem z siatki, jest niezagospodarowana, porośnięta w części trawą, znajdują się na niej pozostałości obiektów sportowych, takich jak boisko asfaltowe oraz prawdopodobnie pozostałości po rozbiegu do skoku w dal, a także odpady kostek asfaltowych, odpady komunalne; zgodnie z oświadczeniem przedstawicieli Archiwum Państwowego w [...], obecnych w trakcie oględzin nieruchomości, drzewa znajdujące się na przedmiotowej działce zostały nasadzone zgodnie z planem realizacyjnym. Odnosząc się do zgłoszonych przez strony postępowania uwag co do tego, że na części spornej nieruchomości nie zrealizowano celu wywłaszczenia w pełni (brak placu gimnastycznego i bieżni), organ wyjaśnił, że zeznania świadków oraz pozyskane materiały archiwalne z kronik szkolnych potwierdzają istnienie zaplecza sportowo - rekreacyjnego na spornej części nieruchomości. Organ zwrócił uwagę, że na podstawie decyzji o pozwoleniu na budowę z [...] stycznia 2001 r. zrealizowano wzdłuż południowej granicy działki nr [...] kanalizację telefoniczną do budynku projektowanego Archiwum Państwowego, na całej jej szerokości. Odnosząc się do zgłoszonych przez strony uwag co do tego, że na części spornej nieruchomości nie zrealizowano domu nauczyciela i ogródka pracowniczego, przewidzianego w projekcie urządzenia terenu z 1959 r., organ stwierdził, że na terenie kompleksu szkolnego mogły powstać inne urządzenia infrastruktury, uznane za bardziej potrzebne do realizacji zadań szkoły i nie można tego utożsamiać ze zmianą celu wywłaszczenia, ale z jego modyfikacją. Organ zauważył, że wykonanie kanalizacji telefonicznej na całej szerokości działki nr [...] doprowadziło do trwałego zniszczenia nakładów dokonanych w związku z budową bieżni, podobnie jak znaczny upływ czasu od zmiany sposobu wykorzystania nieruchomości po realizacji celu jej wywłaszczenia uniemożliwił odszukanie pozostałości tej bieżni i placu gimnastycznego. Zrealizowanie celu wywłaszczenia w ocenie organu potwierdza nadto protokół odbioru i przekazania do użytku boiska sportowego z [...] listopada 1967 r., przy czym termin "boisko sportowe" należy tu rozumieć szeroko jako kompleks urządzeń infrastruktury sportowo-rekreacyjnej.
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
