Wyrok NSA z dnia 24 kwietnia 2020 r., sygn. I OSK 2886/19
Pomoc społeczna
Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Olga Żurawska-Matusiak Sędziowie sędzia NSA Iwona Bogucka (spr.) sędzia del. WSA Agnieszka Miernik po rozpoznaniu w dniu 24 kwietnia 2020 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej S. M. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie z dnia 13 czerwca 2019 r. sygn. akt II SA/Sz 94/19 w sprawie ze skargi S. M. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Szczecinie z dnia [...] stycznia 2019 r. nr [...] w przedmiocie zasiłku celowego oddala skargę kasacyjną.
Uzasadnienie
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie wyrokiem z 13 czerwca 2019 r., sygn. akt II SA/Sz 94/19, oddalił skargę S. M. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Szczecinie z [...] stycznia 2019 r. nr [...] utrzymującą w mocy decyzję Prezydenta Miasta S. z [...] listopada 2018 r. nr [...] odmawiającą świadczenia pieniężnego w postaci zasiłku celowego na dofinansowanie do zakupu żywności.
W uzasadnieniu Sąd I instancji podał, że z akt sprawy wynika, że po złożeniu wniosku o przyznanie pomocy pracownicy socjalni udali się dwukrotnie do miejsca zamieszkania skarżącego w celu przeprowadzenia wywiadu środowiskowego. Nie zostali jednak wpuszczeni do mieszkania. Strona była informowana pisemnie o skutkach braku współpracy. Wprawdzie skarżący podał, że pracownik socjalny w czasie próby wejścia do jego mieszkania nie wykonała wszystkich procedur przewidzianych prawem, jednak nie sprecyzował jakich czynności i na czym miały polegać uchybienia. Nie można zatem stwierdzić czy rzeczywiście miały miejsce okoliczności uzasadniające nie wpuszczenie pracowników w celu przeprowadzenia wywiadu środowiskowego. Postawa strony świadczy o braku woli współpracy z organem pomocy społecznej.
Sąd I instancji podkreślił, że wywiad środowiskowy jest szczególnym i podstawowym dowodem w sprawie świadczeń z pomocy społecznej, który niewątpliwie jest sporządzany we współdziałaniu z osobą zainteresowaną i ma charakter obligatoryjny. Waga tego dowodu wyraża się w treści art. 11 ust. 2 oraz 107 ust. 4a ustawy z 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2018 r. poz. 1508 ze zm.; dalej jako: "u.p.s."), które zawierają sankcję w postaci odmowy udzielenia pomocy lub uchylenia decyzji przyznającej pomoc w przypadku braku wyrażenia zgody na przeprowadzenie wywiadu. Niemożność przeprowadzenia wywiadu środowiskowego uniemożliwia organowi dokonanie oceny rzeczywistej sytuacji majątkowej, rodzinnej i bytowej osoby ubiegającej się o świadczenie. Przeprowadzenie wywiadu środowiskowego wymaga zatem współpracy beneficjenta pomocy społecznej z organem, a odmowa tej współpracy z mocy u.p.s., jest traktowana jako naruszenie przez beneficjenta obowiązku współdziałania z organem pomocy społecznej w rozwiązywaniu swojej trudnej sytuacji życiowej. Uniemożliwienie przeprowadzenia wywiadu, czy to poprzez odmowę jego przeprowadzenia, czy odmowę odpowiedzi na poszczególne pytania pracownika socjalnego, względnie niewywiązywanie się z uzasadnionych żądań złożenia stosownych dokumentów, może zostać uznane za brak współdziałania osoby lub rodziny z pracownikiem socjalnym, co z kolei stanowi wyrażoną w art. 11 ust. 2 u.p.s. przesłankę do wydania decyzji odmawiającej przyznania świadczenia z pomocy społecznej. Organy pomocowe zobligowane są do wszechstronnej analizy i oceny postawy beneficjenta pomocy społecznej pod kątem istnienia woli współdziałania w rozwiązywaniu trudnej sytuacji życiowej, a także pozostałych przesłanek wymienionych w cytowanym przepisie, których wystąpienie pozwala na odmowę przyznania bądź wstrzymanie wypłaty świadczeń. Zgodnie zaś z art. 106 ust. 4 i art. 107 ust. 1 u.p.s., decyzję administracyjną o przyznaniu lub odmowie przyznania świadczenia wydaje się po przeprowadzeniu wywiadu środowiskowego, którego celem jest ustalenie sytuacji osobistej, rodzinnej, dochodowej i majątkowej osób bądź rodzin korzystających bądź ubiegających się o świadczenia z pomocy społecznej.
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
