Wyrok NSA z dnia 10 stycznia 2020 r., sygn. II OSK 3107/19
Administracyjne postępowanie
Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Roman Ciąglewicz Sędziowie Sędzia NSA Jerzy Stelmasiak (spr.) Sędzia del. WSA Tomasz Świstak Protokolant: starszy asystent sędziego Ewa Dubiel po rozpoznaniu w dniu 10 stycznia 2020 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej sprawy ze skarg kasacyjnych A. S.A. z siedzibą w W. oraz Ministra Środowiska od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 7 czerwca 2019 r. sygn. akt IV SA/Wa 1025/19 w sprawie ze skargi B. w K. na postanowienie Ministra Środowiska z dnia [...] marca 2018 r. nr [...] w przedmiocie odmowy wszczęcia postępowania w sprawie nieważności decyzji 1. uchyla zaskarżony wyrok i oddala skargę; 2. odstępuje od zasądzenia zwrotu kosztów postępowania sądowego.
Uzasadnienie
Wyrokiem z 7 czerwca 2019 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, po rozpoznaniu skargi Fundacji B. z siedzibą w K. (dalej: skarżąca) uchylił postanowienie Ministra Środowiska z [...] marca 2018 r. w przedmiocie odmowy wszczęcia postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji.
W uzasadnieniu Sąd I instancji wskazał, że wnioskiem z 15 lutego 2018 r. skarżąca wniosła do Ministra Środowiska o wszczęcie z urzędu postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji Marszałka Województwa Śląskiego z [...] listopada 2017 r. Decyzją tą zmieniono pozwolenie zintegrowane dla instalacji spalania paliw w Elektrowni [...], udzielone decyzją Wojewody Śląskiego z [...] czerwca 2006 r., zmienioną następnie wielokrotnie decyzjami Marszałka Województwa Śląskiego.
Postanowieniem z [...] marca 2018 r. Minister Środowiska odmówił wszczęcia postępowania z wniosku o stwierdzenie nieważności decyzji Marszałka Województwa Śląskiego z [...] listopada 2017 r.
Minister Środowiska stwierdził, że wniosek jest bezzasadny. Zdaniem Ministra Środowiska, wniosku o wszczęcie postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji w przedmiocie zmiany pozwolenia zintegrowanego nie można traktować w kategoriach wspierania, promowania i propagowania ochrony środowiska. Analogicznie jest w przypadku celu, jakim jest wspieranie szerokiego uczestnictwa społeczeństwa w postępowaniach dotyczących ochrony środowiska. To wspieranie, czyli ułatwianie, pomaganie, doradzanie społeczeństwu w kwestiach możliwości uczestniczenia w postępowaniach administracyjnych z zakresu ochrony środowiska, nie może mieć formy wystąpienia o stwierdzenie nieważności decyzji, nawet jeżeli kwestionuje się decyzję ze względu na naruszenie przez organ przepisów w zakresie udziału społeczeństwa w postępowaniu. Pierwszy z celów wskazanych we wniosku (ochrona przyrody, krajobrazu oraz środowiska) może świadczyć o statusie organizacji ekologicznej przysługującym skarżącej, co mogłoby uzasadniać jej udział w niektórych postępowaniach w sprawie ochrony środowiska. Analizując jednak żądanie w kontekście postępowania nieważnościowego, organ uznał, że ten cel działania sformułowany w statucie skarżącej Fundacji w sposób bardzo ogólny, nie jest wystarczający, żeby dopuścić możliwość wszczynania postępowań nadzorczych. Organ podkreślił, że działanie w trybie nadzoru wymaga innego podejścia do sprawy niż w postępowaniu zwykłym. W postępowaniu nadzwyczajnym badaniu podlega decyzja administracyjna wyłącznie pod kątem zaistnienia przesłanek skutkujących jej nieważnością. Cele statutowe powinny być określone precyzyjnie, żeby można było określić w sposób niebudzący wątpliwości, że działalność organizacji społecznej pozostaje w związku z przedmiotem sprawy administracyjnej, którym w omawianym przypadku jest stwierdzenie nieważności decyzji. Zasadą jest, że w postępowaniu administracyjnym mogą uczestniczyć wyłącznie podmioty mające w nim interes prawny. W przeciwnym razie skarżąca miałaby prawo żądać unieważnienia niemal wszystkich decyzji wydanych w indywidualnych sprawach dotyczących ochrony środowiska. Taka wykładnia podważałaby pewność obrotu prawnego i przyznawałaby prymat interesowi społecznemu nad interesem strony postępowania. Ponadto organ wskazał, że skarżąca nie skonkretyzowała interesu społecznego mogącego uzasadnić jej żądanie. Ze wstępnej analizy zarzutów wynika, że ich waga nie uzasadnia interesu społecznego we wszczęciu postępowania nadzorczego. Nie dotyczą bowiem wadliwości samej decyzji, ale zakwalifikowania zmiany w instalacji, której dotyczy zmiana pozwolenia, oraz związanego z tym udziału społeczeństwa w postępowaniu, a w jego ramach udziału organizacji społecznych.
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
