Wyrok NSA z dnia 29 sierpnia 2019 r., sygn. I OSK 1242/19
Przepis art. 91 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym stanowi samodzielną podstawę do wydania rozstrzygnięcia nadzorczego stwierdzającego nieważność zaskarżonej uchwały organu gminy sprzecznej z prawem. Przesłanką stwierdzenia nieważności uchwały jest jej istotna sprzeczność z prawem, tj. gdy uchwała pozostaje w wyraźnej sprzeczności z określonymi przepisami prawa i gdy wynika to wprost z treści danego przepisu bądź w przypadku braku stosownej normy prawnej do podjęcia uchwały, gdyż podstawy takiej nie można domniemywać.
Teza od Redakcji
Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Jan Paweł Tarno (spr.) Sędziowie sędzia NSA Małgorzata Borowiec sędzia del. WSA Jolanta Górska po rozpoznaniu w dniu 29 sierpnia 2019 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Wojewody Lubuskiego od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wielkopolskim z dnia 14 lutego 2019 r. sygn. akt II SA/Go 669/18 w sprawie ze skargi Gminy N. na rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody Lubuskiego z dnia [...] lipca 2018 r. nr [...] w sprawie stwierdzenia nieważności: 1. zarządzenia nr [...] Wójta Gminy N. z dnia [...] czerwca 2018 r. w sprawie zatwierdzenia konkursu na stanowisko dyrektora Szkoły Podstawowej w L.; 2. zarządzenia nr [...] Wójta Gminy N. z dnia [...] czerwca 2018 r. w sprawie powierzenia stanowiska dyrektora Szkoły Podstawowej w L. 1. uchyla zaskarżony wyrok i zaskarżone rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody Lubuskiego z dnia [...] lipca 2018 r. nr [...] w części dotyczącej stwierdzenia nieważności zarządzenia Wójta Gminy N. z dnia [...] czerwca 2018 r. nr [...] w sprawie zatwierdzenia konkursu na stanowisko dyrektora Szkoły Podstawowej w L.; 2. w pozostałym zakresie skargę oddala; 3. odstępuje od zasądzenia zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego w całości.
Uzasadnienie
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gorzowie Wielkopolskim wyrokiem z 14 lutego 2019 r., II SA/Go 669/18 uwzględnił skargę Gminy N. i uchylił rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody Lubuskiego z [...] lipca 2018 r., nr [...] w sprawie stwierdzenia nieważności: 1. zarządzenia nr [...] Wójta Gminy N. z [...] czerwca 2018 r. w sprawie zatwierdzenia konkursu na stanowisko dyrektora Szkoły Podstawowej w L.; 2. zarządzenia nr [...] Wójta Gminy N. z [...] czerwca 2018 r. w sprawie powierzenia stanowiska dyrektora Szkoły Podstawowej w L. i zasądził od Wojewody Lubuskiego na rzecz Gminy N. kwotę 480 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego. W uzasadnieniu Sąd podniósł, że wprawdzie wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wlkp. z 7 listopada 2018 r., II SA/Go 559/18 nie został wydany w aktualnie rozpatrywanej (organ nadzoru stwierdził bowiem nieważność zarządzenia o zatwierdzeniu konkursu na stanowisko dyrektora szkoły oraz zarządzenia powierzającego stanowisko dyrektora szkoły), a więc Sąd nie jest związany na mocy art. 153 p.p.s.a. stanowiskiem wyrażonym w tym orzeczeniu, to argumentacja zaprezentowana w tym orzeczeniu, z uwagi na etapowość procesu konkursowego, zachowuje aktualność także na gruncie obecnie rozważanej skargi. W orzeczeniu tym stwierdzono, że: "... w sytuacji, gdy rozstrzygnięciem nadzorczym z [...] stycznia 2017 r., nr [...] Wojewoda Lubuski stwierdził nieważność zarządzenia Wójta Gminy N. z [...] sierpnia 2016 r., nr [...] w sprawie powierzenia stanowiska dyrektora Zespołu Szkół w L. W. T., przy czym opisane rozstrzygnięcie nadzorcze nie zostało, na skutek zaskarżenia do sądu administracyjnego albo w inny sposób wyeliminowane, uznać należy, że zarządzenie Wójta Gminy N. z [...] sierpnia 2016 r., nr [...] nie wywołało w ogóle skutków prawnych (skutek ex tunc). Prowadzi to do wniosku, że z uwagi na pozostawanie w obrocie prawnym wskazanego wyżej rozstrzygnięcia nadzorczego W. T. nie objęła skutecznie (z punktu widzenia prawa administracyjnego) stanowiska dyrektora wymienionej placówki oświatowej. Tym samym nie sposób zgodzić się z twierdzeniem Wojewody, stanowiącym główną podstawę faktyczną zaskarżonego w niniejszej sprawie rozstrzygnięcia nadzorczego z [...] czerwca 2018 r., że na stanowisku dyrektora Szkoły Podstawowej w L. (obecna nazwa placówki) nie ma wakatu. W orzeczeniu tym stwierdzono zarazem, że z wyroku NSA z 15 listopada 2017 r., I OSK 1870/17, "wynika jedynie, że skutki te nie miały wpływu na przesłanki odwołania tej osoby ze stanowiska dyrektora w szczególnym, przewidzianym w art. 38 ust. 1 pkt 2 u.s.o., trybie. Wskazuje na to treść uzasadnienia wyroku, w którym Naczelny Sąd Administracyjny stwierdza, że okoliczności powołane przez Wójta Gminy N. nie wypełniały przesłanki szczególnie uzasadnionego przypadku, pozwalającej na natychmiastowe zwolnienie W. T. z funkcji kierowniczej w czasie roku szkolnego. Jak konstatuje NSA "stwierdzenie przez Wojewodę nieważności zarządzeń o: ogłoszeniu konkursu na stanowisko dyrektora, zatwierdzeniu wyników konkursu oraz powierzeniu stanowiska dyrektora W. T. nie mogą stanowić podstawy do odwołania dyrektora w trybie przewidzianym w art. 38 ust. 1 pkt 2 u.s.o. Wadliwie przeprowadzona ocena konkursowa oraz błędy proceduralne w toku postępowania konkursowego nie mieszczą się w pojęciu szczególnie uzasadnionych przypadków w rozumieniu art. 38. i tym samym nie mogą stanowić przesłanki do odwołania dyrektora w trybie natychmiastowym. Wymienione rozstrzygnięcia nadzorcze zostały bowiem wydane na skutek istotnego naruszenia prawa przez organ prowadzący - Wójta Gminy, a nie przez kandydata na dyrektora i nie dotyczyły bezpośrednio ani jego osoby ani jego nieetycznych czy też niezgodnych z prawem działań. Ocena NSA była więc dokonywana z punktu widzenia spełnienia indywidualnych i konkretnych przesłanek wskazanych w art. 38 ust. 1 pkt 2 u.s.o., pejoratywnych dla odwołanej osoby w razie ich potwierdzenia, a nie generalnych skutków rozstrzygnięcia nadzorczego z [...] stycznia 2017 r. Tych bowiem wyrok NSA nie dotyczył, tym bardziej że, w myśl art. 183 § 1 p.p.s.a. NSA rozpoznawał sprawę w granicach skargi kasacyjnej (zatem rozpoznając sprawę I OSK 1870/17 był związany granicami skargi kasacyjnej wniesionej od wyroku WSA w Gorzowie Wlkp. wydanego w sprawie II SA/Go 185/17). W niniejszej sprawie przedmiotem kontroli nie jest kwestia odwołania w szczególnym trybie osoby pełniącej funkcję dyrektora szkoły, lecz uruchomienie procedury konkursowej będącej bezpośrednim skutkiem prawomocnego rozstrzygnięcia nadzorczego Wojewody Lubuskiego z [...] stycznia 2017 r., Nr [...]. Powyższe rozważania prowadzą do wniosku, że na skutek wydania przez Wojewodę Lubuskiego tego rozstrzygnięcia nadzorczego, na stanowisku dyrektora placówki oświatowej w L. istniał wakat, przez co Wójt Gminy N. był uprawniony do ogłoszenia konkursu na stanowisko dyrektora tej placówki, a następnie do podjęcia kolejnych czynności związanych z postępowaniem konkursowym. W tej sytuacji zaskarżone rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody Lubuskiego z [...] czerwca 2018 r. nr [...] należy uznać za wydane z naruszeniem art. 91 ust. 1 u.s.g., polegającym na pominięciu w toku badania sprawy skutków materialnoprawnych wcześniejszego rozstrzygnięcia nadzorczego z [...] stycznia 2017 r. Nr [...].". Skoro zatem na stanowisku dyrektora placówki oświatowej w L. istniał wakat, Wójt Gminy N. był także uprawniony do zatwierdzenia konkursu na stanowisko dyrektora szkoły oraz powierzenia stanowiska dyrektora osobie wyłonionej w drodze przeprowadzonego konkursu.
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty