Wyrok NSA z dnia 26 lipca 2018 r., sygn. II FSK 1846/16
Za budowle w rozumieniu u.p.o.l. można uznać jedynie budowle wymienione expressis verbis w art. 3 pkt 3 p.b., w innych przepisach tej ustawy lub w załączniku do niej, a gdyby to nie przyniosło pożądanego rezultatu, urządzenia techniczne scharakteryzowane w art. 3 pkt 9 p.b. lub w innych przepisach tej ustawy albo w załączniku do niej.
Teza od Redakcji
Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący - Sędzia NSA Jan Grzęda, Sędzia NSA Andrzej Jagiełło (sprawozdawca), Sędzia WSA del. Sylwester Golec, Protokolant Justyna Nawrocka, po rozpoznaniu w dniu 12 lipca 2018 r. na rozprawie w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej B. S.A. z siedzibą w B. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie z dnia 18 marca 2016 r. sygn. akt I SA/Lu 1053/15 w sprawie ze skargi B. S.A. z siedzibą w B. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Lublinie z dnia 27 lipca 2015 r. nr [...] w przedmiocie podatku od nieruchomości za 2011 r. 1) oddala skargę kasacyjną, 2) zasądza od B. S.A. z siedzibą w B. na rzecz Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Lublinie kwotę 10 800 (dziesięć tysięcy osiemset) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.
Uzasadnienie
II FSK 1846/16
Uzasadnienie
1.1 Zaskarżonym wyrokiem z dnia 18 marca 2016 r., Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie, sygn. akt: I SA/Lu 1053/15, oddalił skargę B. S.A. z siedzibą w B. (spółka, skarżąca, podatnik) na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Lublinie z dnia 27 lipca 2015 r., w przedmiocie podatku od nieruchomości za 2011 rok. 1.2 Ze stanu sprawy przedstawionego przez Sąd pierwszej instancji wynika, że zaskarżoną decyzją Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Lublinie (organ), po rozpatrzeniu odwołania spółki od decyzji Wójta Gminy P. z dnia 4 marca 2015 r., w sprawie określenia wysokości zobowiązania podatkowego w podatku od nieruchomości za 2011 r. w kwocie 7.603.540 zł, utrzymało w mocy decyzję organu podatkowego pierwszej instancji. W uzasadnieniu zaskarżonej decyzji organ wyjaśnił, że podatnik prawidłowo zadeklarował do opodatkowania podatkiem od nieruchomości grunty związane z powadzeniem działalności gospodarczej, grunty pozostałe oraz budynki związane z prowadzeniem działalności gospodarczej. Natomiast, w ocenie organu, podatnik zaniżył zobowiązanie podatkowe w podatku od nieruchomości z tytułu budowli, bowiem pominął w deklaracji dla podatku od nieruchomości za rozpatrywany rok podatkowy budowle położone w wyrobiskach górniczych. Wartość budowli podlegających opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości według deklaracji podatnika, po korektach, wynosi 108.739.228 zł. W ocenie organu, dla celów opodatkowania podatkiem od nieruchomości budowlami są obudowy, podtrzymujące ściany wyrobisk, na których z kolei mocowane są rurociągi przeciwpożarowe, odwadniające, kolejki podwieszane, a także obudowy usytuowane w szybach, w przestrzeni chodników taśmowych, torowiska kolei spągowej, zbiorniki. Zdaniem organu, wszystkie wymienione obudowy stanowią przedmiot opodatkowania jako tunele w rozumieniu ustawy Prawo budowlane. Z kolei rurociągi przeciwpożarowe, odwadniające, kolejki podwieszane, mocowane na obudowach ścian korytarzy podziemnych, jak również torowiska kolei spągowej tworzą całość techniczo - użytkową i stanowią sieci techniczne w myśl powołanej ustawy Prawo budowlane. Zbiorniki również wprost są wymienione jako budowle w powołanej wyżej ustawie. W swojej argumentacji organ zwrócił uwagę na stanowisko Trybunału Konstytucyjnego (dalej jako TK) wyrażone w orzeczeniu w sprawie sygn. P 33/09 (Dz.U.2011.206.1228) i w kontekście przedstawionych w nim rozważań prawnych wyjaśnił, że skoro sporne obiekty należy zaliczyć do tuneli i sieci technicznych, wymienionych w art. 3 pkt 3 ustawy Prawo budowlane (Dz.U.2010.243.1623 ze zm. w brzmieniu dla 2011 r.,) - dalej też jako p.b., to w konsekwencji, w rozpoznawanej sprawie występują przedmioty opodatkowania podatkiem od nieruchomości, stosownie do art. 2 ust. 1 w zw. z art. 1a ust. 1 pkt 2 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych (Dz.U.2010.95.613 ze zm. w brzmieniu dla 2011 r.,) - dalej jako u.p.o.l. Odnośnie wartości przedstawionych wyżej budowli organ wyjaśnił, że przyjął kwoty podane przez podatnika w wykazie środków trwałych z wyodrębnieniem kosztów drążenia wyrobisk, które zostały pominięte przez organ, zgodnie ze stanowiskiem TK w powołanej wyżej sprawie sygn. P 33/09. Jest to konsekwencją zapatrywania organu, zgodnie z którym budowlami są jedynie obudowy - jako tunele oraz rurociągi, kolejka podwieszana, torowiska kolei spągowej - jako sieci techniczne. Co do zbiorników, spółka nie podważała stanowiska organu, w myśl którego są to budowle, a więc i przedmioty opodatkowania omawianym podatkiem, wprost wymienione w art. 3 pkt 3 p.b. Wobec tego organ przyjął, że w przypadku podatnika, jeśli uwzględnić wartość budowli położonych w podziemnych wyrobiskach górniczych, podatek od nieruchomości z tytułu przedmiotów opodatkowania w postaci budowli wynosi 4.027.349,70 zł. Podatnik natomiast, po korektach, zadeklarował podatek od nieruchomości dotyczący budowli na poziomie 2.174.723 zł. 1.3 W skardze na powyższą decyzję do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie spółka wniosła o uchylenie tego rozstrzygnięcia oraz zarzuciła organom naruszenie: 1. art. 187 § 1 i art. 191 ustawy Ordynacja podatkowa (aktualnie Dz.U.2015.613 ze zm.) dalej - O.p. w zw. z art. 235 tej ustawy poprzez zaniechanie przeprowadzenia uzupełniającego postępowania dowodowego albo zlecenia przeprowadzenia tego postępowania organowi pierwszej instancji, a także poprzez dokonanie wadliwej oceny zgromadzonego materiału dowodowego oraz dokonanie błędnych ustaleń faktycznych, dotyczących przedmiotu opodatkowania, w szczególności: a) przyjęcie wniosku, że obudowy górnicze podziemnych wyrobisk górniczych stanowią tunele w rozumieniu p.b., b) bezpodstawne uznanie, że opinia biegłych z zakresu budownictwa (niebędących rzeczoznawcami z zakresu ruchu zakładu górniczego) wraz z jej pisemnym uzupełnieniem jest rzetelna, wyczerpująca i przydatna dla rozstrzygnięcia sprawy, c) zaniechanie dopuszczenia dowodu z opinii innych biegłych z zakresu ruchu zakładu górniczego o specjalności obejmującej m.in. obudowy podziemnych wyrobisk górniczych, d) zaniechanie dokonania ustaleń co do tego, czy obudowy górnicze wyrobisk, rurociągi, kolejka podwieszana, torowisko kolei spągowej, umiejscowione w podziemnych wyrobiskach górniczych, posiadają podstawową cechę budowli jaką jest trwałe połączenie z gruntem, e) w konsekwencji błędne ustalenie, że obiekty wymienione w zaskarżonej decyzji stanowią budowle, a mianowicie: obudowy górnicze podziemnych wyrobisk górniczych stanowią tunele, zaś umiejscowione w podziemnych wyrobiskach górniczych rurociągi, kolejki podwieszane i torowisko kolei spągowej stanowią obiekty sieci technicznych; 2. art. 1a ust. 1 pkt 2, art. 3 ust. 1 pkt 1 i 2 oraz art. 2 ust. 1 pkt 3 u.p.o.l. w zw. z art. 3 pkt 3 p.b., a także w zw. z art. 217 i art. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U.1997.78.483 ze zm.) poprzez dokonanie błędnej wykładni wymienionych przepisów, a ponadto niewłaściwe zastosowanie tych przepisów w realiach rozpatrywanej sprawy, polegające w szczególności na przyjęciu, że obudowy górnicze podziemnych wyrobisk górniczych stanowią budowle w postaci tuneli, zaś umiejscowione w podziemnych wyrobiskach górniczych rurociągi, kolejki podwieszane i torowiska kolei spągowej stanowią budowle w postaci obiektów sieci technicznych, a w konsekwencji opodatkowanie obiektów wymienionych w zaskarżonej decyzji pomimo tego, iż nie podlegają one opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości; 3. art. 210 § 4 w zw. z art. 235 w zw. z art. 121 § 1 O.p. poprzez sporządzenie uzasadnienia zaskarżonej decyzji w sposób, który nie pozwala na jej kontrolę sądową, z naruszeniem zasady prowadzenia postępowania podatkowego w sposób budzący zaufanie do organów podatkowych. Organ, odpowiadając na skargę, wniósł o jej oddalenie. Podtrzymał w całości stanowisko, argumentację, przedstawione w zaskarżonej decyzji. 1.4 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie oddalając podniósł, że zaskarżona decyzja nie narusza prawa, pomimo wadliwego jej uzasadnienia, bo błąd organu w tym zakresie nie miał wpływu na wynik sprawy. W ocenie Sądu stan faktyczny sprawy jest bezsporny. Organ ściśle opisał budowle podatnika położne w podziemnych wyrobiskach górniczych na stronach od 45 do 53 kontrolowanej decyzji, pod poz. od 1 do 89. Powołał się przy tym na opis budowli wynikający z oględzin oraz z opinii biegłych. Podatnik zaś w skardze nie wykazał, aby opis tych budowli, jaki został przedstawiony przez organ, miał nie odpowiadać stanowi faktycznemu. Natomiast, w przekonaniu podatnika, stanowisko organu, w którym traktuje on przede wszystkim obudowy, jako budowle podlegające opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości, jest nieprawidłowe. Tym samym spór rozpoznawanej sprawy dotyczy tego, czy opisane przez organ obiekty, położone w podziemnych wyrobiskach górniczych, stanowią budowle, jako przedmiot opodatkowania podatkiem od nieruchomości. Sąd następnie przywołał art. 1a ust. 1 pkt 2 u.p.o.l., zgodnie z którym użyte w ww. ustawie określenie budowla oznacza obiekt budowlany w rozumieniu przepisów prawa budowlanego niebędący budynkiem lub obiektem małej architektury, a także urządzenie budowlane w rozumieniu przepisów prawa budowlanego związane z obiektem budowlanym, które zapewnia możliwość użytkowania obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem. Dodał, że przytoczone unormowanie było przedmiotem analizy Trybunału Konstytucyjnego, który w sprawie sygn. P 33/09 orzekł, że art. 2 ust. 1 pkt 3 w związku z art. 1a ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. z 2010 r. Nr 95, poz. 613, Nr 96, poz. 620, Nr 225, poz. 1461 i Nr 226, poz. 1475 oraz z 2011 r. Nr 102, poz. 584, Nr 112, poz. 654 i Nr 171, poz. 1016), rozumiany w taki sposób, że nie odnosi się do podziemnych wyrobisk górniczych oraz może odnosić się do obiektów i urządzeń zlokalizowanych w tych wyrobiskach, jest zgodny z zasadą ustawowej określoności regulacji podatkowych i zasadą poprawnej legislacji wywodzonymi z art. 217 w związku z art. 84 i art. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Sąd dodał, że w świetle powyższego zapatrywania prawnego TK, za budowlę zawartą w art. 3 pkt 3 p.b. (w brzmieniu obowiązującym w 2011 r.), dla celów p.b. należy uznać każdy obiekt budowlany niebędący budynkiem lub obiektem małej architektury, jak m.in. sieci techniczne czy zbiorniki. W ocenie Sądu, wymieniane przez organ obudowy, instalowane w wyrobiskach górniczych i mocowane na nich kolejki, rurociągi, jak również obudowy szybów, chodników, korytarzy (miejsca usytuowania obudów w podziemnych wyrobiskach górniczych zostały wyszczególnione przez organ na stronach od 30 do 34 kontrolowanej decyzji) czy torowiska kolei spągowej stanowią sieci techniczne, tworzą całość użytkową, a więc są budowlą wprost określoną w art. 3 pkt 3 p.b. W konsekwencji dla celów opodatkowania rozważanym podatkiem wszystkie elementy tej budowli stanowią faktycznie jedną całość techniczną i użytkową, jako sieć techniczna, a ich wartość łącznie wyznacza podstawę opodatkowania. W świetle przytoczonego wyżej stanowiska TK, skoro w okolicznościach analizowanej sprawy należało rozpoznać sieć techniczną, jako budowlę wprost wymienioną w art. 3 pkt 3 p.b., to w rezultacie prawidłowo organ przyjął istnienie budowli jako przedmiotu opodatkowania podatkiem od nieruchomości w rozumieniu art. 1a ust. 1 pkt 2 u.p.o.l. Sąd oddalił zarzuty skargi dotyczące naruszenia przepisów postępowania, argumentując, że były one nieadekwatne do okoliczności analizowanej sprawy z tego powodu, że stan faktyczny jaki został przyjęty przez organ nie był przez podatnika kwestionowany. Natomiast formułowane przez podatnika w skardze zarzuty naruszenia prawa materialnego przy kwalifikacji obudów, rurociągów, kolejek podwieszanych czy torowisk w podziemnych wyrobiskach górniczych, jako przedmiotu opodatkowania podatkiem od nieruchomości w postaci budowli, okazały się nieuzasadnione dlatego, że - wbrew przekonaniu podatnika - stanowią one razem całość techniczno-użytkową, jako sieć techniczna, urządzona w podziemnym wyrobisku górniczym, stosownie do art. 1a ust. 1 pkt 2 u.p.o.l. w zw. wprost z art. 3 pkt 3 p.b. Ciągi obudów z kolejką podwieszaną i rurociągami, a w przestrzeni obudów torowiska kolei spągowej, tworzą razem sieć techniczną, skoro tylko we wzajemnym powiązaniu, zgodnie z wymogami techniki, nadają się one do określonego użytku, w tym przypadku do prowadzenia wydobycia. 2.1 W skardze kasacyjnej od powyższego wyroku spółka zarzuciła naruszenie:
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
