Postanowienie NSA z dnia 27 marca 2018 r., sygn. II FZ 86/18
Przywrócenie terminu
Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący, Sędzia NSA Andrzej Jagiełło (spr.), , , po rozpoznaniu w dniu 27 marca 2018 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Finansowej zażalenia R.N. od postanowienia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 8 stycznia 2018 r. sygn. akt I SA/Gl 922/17 w zakresie odmowy przywrócenia terminu w sprawie ze skargi R.N. na decyzję Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w Katowicach z dnia 14 czerwca 2017 r. nr [...] w przedmiocie podatku dochodowego od osób fizycznych za 2013 r. postanawia: oddalić zażalenie
Uzasadnienie
II FZ 86/18
Uzasadnienie
Zaskarżonym postanowieniem z dnia 8 stycznia 2018r., sygn. akt I SA/Gl 922/17, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach odmówił R.N. przywrócenia terminu do uiszczenia wpisu od skargi w sprawie ze skargi na decyzję Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w Katowicach z dnia 14 czerwca 2017r., w przedmiocie podatku dochodowego od osób fizycznych za 2013 r., Pismem z dnia 21 lipca 2017 r. skarżący wniósł do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach skargę na powyższą decyzję organu. Na podstawie zarządzenia Przewodniczącego Wydziału I z dnia 19 października 2017 r. skarżący został wezwany do uiszczenia wpisu od skargi w wysokości 2.000 zł, w terminie 7 dni pod rygorem jej odrzucenia. Przesyłka zawierająca m.in. odpis zarządzenia o wezwaniu do uiszczenia wpisu została, wobec niemożności doręczenia jej adresatowi, awizowana w dniu 26 października 2017 r. (o czym umieszczono zawiadomienie w oddawczej skrzynce pocztowej), a następnie awizowana powtórnie w dniu 3 listopada 2017 r. W dalszej kolejności, wobec nieodebrania przesyłki w terminie, w dniu 10 listopada 2017r., dokonano jej zwrotu do tutejszego Sądu. Po zapoznaniu się z aktami niniejszej sprawy przez pełnomocnika skarżącego w dniu 28 listopada 2017 r., złożył on w dniu 1 grudnia 2017 r. za pośrednictwem poczty elektronicznej wniosek o przywrócenie terminu do uiszczenia wpisu od skargi wraz z potwierdzeniem uiszczenia wpisu od skargi w dniu 30 listopada 2017 r. W treści wniosku pełnomocnik skarżącego wskazał, że skarżący nie wiedział o obowiązku i terminie wniesienia opłaty, ponieważ nie odebrał przesyłki zawierającej wezwanie do uiszczenia wpisu, co wynikało z jego nieobecności w miejscu zamieszkania w związku z czasowym wyjazdem za granicę. Następnie podniósł, że skarżący poinformowany przez swoją matkę o znalezieniu w skrzynce na listy skarżącego awiz pocztowych zwrócił się do Sądu o doręczenie nieodebranej przesyłki oraz innych przesyłek na adres jego matki. Na dowód powyższego twierdzenia do wniosku dołączył skan ww. pisma skarżącego (bez potwierdzenia złożenia go w tut. Sądzie). W końcowej części wniosku pełnomocnik skarżącego poinformował, że do matki skarżącego nie dotarły żadne przesyłki. W dniu 1 grudnia 2017 r. do Sądu wpłynęła korespondencja pełnomocnika skarżącego nadesłana wcześniej za pośrednictwem poczty elektronicznej (data nadania: 1 grudnia 2017 r.). Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w zaskarżonym postanowieniu ocenił, że przyczyna uchybienia terminu do uiszczenia wpisu od skargi ustała w dniu 28 listopada 2017 r., tj. po zapoznaniu się przez pełnomocnika skarżącego z aktami sprawy i przekazaniu skarżącemu informacji o wezwaniu do uiszczenia wpisu od skargi. W związku z powyższym Sąd uznał, że wniosek o przywrócenie terminu został wniesiony w terminie określonym w art. 87 § 1 p.p.s.a. Wraz z wnioskiem o przywrócenie terminu strona dokonała czynności której terminowi uchybiła, to jest uiściła wpis od skargi. Następnie Sąd argumentował, że treść przepisu art. 86 §1 powołanej wyżej ustawy wskazuje, że Sąd na wniosek strony postanowi przywrócenie terminu, jeżeli strona nie dokonała w terminie czynności bez swojej winy. Okoliczności o tym świadczące strona ma obowiązek wskazać i uprawdopodobnić we wniosku o przywrócenie terminu. W ocenie Sądu przedstawione w uzasadnieniu wniosku okoliczności nie uzasadniają braku winy skarżącego w niedochowaniu terminu do uiszczenia wpisu od skargi w przedmiotowej sprawie. Zdaniem Sądu okoliczność czasowego wyjazdu skarżącego za granicę nie jest okolicznością wyłączającą winę w uchybieniu terminu. Strona, która wyjeżdża w trakcie postępowania, powinna tak zorganizować swoje sprawy, z ustanowieniem pełnomocnika włącznie, aby podczas nieobecności jej interesy nie doznały uszczerbku. Planując wyjazd skarżący powinien liczyć się z możliwością otrzymania korespondencji wymagającej podjęcia, w zakreślonych terminach, odpowiednich czynności i zapewnić możliwość prawidłowego prowadzenia korespondencji z sądem. Skoro skarżący nie podjął takich czynności, to nie można mówić o braku winy w uchybieniu terminu do uiszczenia wpisu od skargi. W świetle przedstawionych okoliczności, Sąd uznał, że skarżący nie uprawdopodobnił braku winy w niedochowaniu terminu do uiszczenia wpisu od skargi. Skarżący w zażaleniu na powyższe postanowienie zarzucił mu naruszenie art. 86 § 1 p.p.s.a. oraz wniósł o zmianę zaskarżonego postanowienia poprzez przywrócenie terminu do uiszczenia wpisu od skargi. W uzasadnieniu skarżący podniósł, że brak wiedzy oraz doświadczenia w zakresie postępowania przed sądami administracyjnymi powinien usprawiedliwiać okoliczność nieodebrania przesyłki zawierającej wezwanie do uiszczenia wpisu od skargi i w konsekwencji uchybienie terminu do uiszczenia wpisu od skargi. Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje. Zażalenie nie zasługuje na uwzględnienie. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach zaskarżonym postanowieniu słusznie ocenił, że skarżący nie spełnił wynikającej z art. 86 § 1 p.p.s.a., przesłanki przywrócenia terminu, ponieważ nie uprawdopodobnił okoliczności wskazujących na brak winy w niedochowaniu terminu do uiszczenia wpisu od skargi. Przypomnieć wypada, że w myśl art. 86 § 1 p.p.s.a. jeżeli strona nie dokonała w terminie czynności w postępowaniu sądowym bez swojej winy, sąd na jej wniosek postanowi przywrócenie terminu. Zgodnie natomiast z art. 87 § 1 p.p.s.a., pismo z wnioskiem o przywrócenie terminu wnosi się do sądu, w którym czynność miała być dokonana, w ciągu siedmiu dni od czasu ustania przyczyny uchybienia terminu. W piśmie tym należy uprawdopodobnić okoliczności wskazujące na brak winy w uchybieniu terminu (§ 2). Równocześnie z wnioskiem strona powinna dokonać czynności, której nie dokonała w terminie (§ 4). Brak winy po stronie podmiotu dokonującego lub zamierzającego dokonać określonej czynności w postępowaniu przed sądami administracyjnymi stanowi konieczną, a zarazem podstawową przesłankę przywrócenia terminu. Co prawda artykuł 86 § 1 p.p.s.a. ani art. 87 § 2 tej ustawy nie określa wedle jakich kryteriów należy oceniać zachowanie strony. Daje to sądowi rozpoznającemu wniosek o przywrócenie terminu możliwość uwzględnienia wszystkich okoliczności, jakie uzna za stosowne (postanowienie SN z 22 lipca 1999 roku, I PKN 273/99, lex nr 42322). Przy ocenie czy uchybienie terminu było zawinione należy jednak brać pod uwagę obiektywny miernik staranności, jakiej można wymagać od strony należycie dbającej o swoje interesy. Skoro art. 86 § 2 p.p.s.a. stanowi, że we wniosku o przywrócenie terminu należy uprawdopodobnić okoliczności wskazujące na brak winy po stronie zainteresowanego przywróceniem terminu, to należy uznać, że jakikolwiek stopień zawinienia strony w uchybieniu terminu (nawet lekkie niedbalstwo) powoduje niedopuszczalność jego przywrócenia. Przywrócenie terminu może więc mieć miejsce tylko wtedy, gdy uchybienie terminu nastąpiło wskutek przeszkody, której strona nie mogła usunąć, nawet przy użyciu największego w danych warunkach wysiłku. Przywrócenie terminu jest więc dopuszczalne wyłącznie w przypadku zaistnienia obiektywnych, występujących bez woli strony, okoliczności, które mimo dołożenia przez stronę odpowiedniej staranności w prowadzeniu własnych spraw udaremniły dokonanie czynności w terminie (postanowienie NSA z dnia 12 lutego 2015r., I OZ 91/15). Analizując stan faktyczny rozpoznawanej sprawy, w pierwszej kolejności podkreślić należy, że skarżący nie kwestionuje okoliczności doręczenia mu w dniu 9 listopada 2017 r., wezwania do uiszczenia w terminie 7 dni od doręczenia, należnego wpisu od skargi, przy zastosowaniu procedury fikcji prawnej doręczenia, o której mowa w art. 73 § 4 p.p.s.a. Oznacza to, że termin do dokonania należnej opłaty upłynął bezskutecznie w dniu 16 listopada 2017 r. Następnie podnieść należy, że przyczyna uchybienia terminu do uiszczenia wpisu od skargi w rozpoznawanej sprawie ustała w dniu 28 listopada 2017r., kiedy to pełnomocnik skarżącego zapoznał się z aktami sprawy, w których na s. 26 znajduje się zwrócona do akt sprawy, jako niepojęta przez skarżącego mimo dwukrotnej awizacji przesyłka zawierająca wezwanie do uiszczenia wpisu od skargi. W tej sytuacji Sąd pierwszej instancji słusznie ocenił, że złożony w dniu 1 grudnia, za pośrednictwem poczty elektronicznej, wniosek skarżącego o przywrócenie terminu do wniesienia skargi został złożony w ustawowym terminie. Wraz z wnioskiem skarżący uiścił należny wpis od skargi, a więc dokonał czynności, której nie dokonał w terminie. Wbrew zarzutom zażalenia Sąd pierwszej instancji prawidłowo też w zaskarżonym postanowieniu uznał, że skarżący we wniosku nie wskazał ani nie uprawdopodobnił okoliczności, że do uchybienia terminu w rozpoznawanej sprawie doszło bez jego winy w rozumieniu art. 86 § 1 p.p.s.a. Przy ocenie winy strony lub jej braku w uchybieniu terminu do dokonania czynności procesowej należy brać pod rozwagę nie tylko okoliczności, które uniemożliwiły stronie dokonanie tej czynności w terminie, lecz także okoliczności świadczące o podjęciu lub nie podjęciu przez stronę działań mających na celu zabezpieczenie się w dotrzymaniu terminu.
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
