Wyrok NSA z dnia 17 maja 2017 r., sygn. II OSK 2877/15
1. Przepis art. 262§ 1 pkt 1 i 2 k.p.a. normuje "rozdział" kosztów pomiędzy organem i stronami postępowania, lecz nie stanowi podstawy prawnej do przyznawania przez organ administracji na rzecz strony zwrotu poniesionych przez stronę kosztów postępowania i to niezależne od tego, czy koszty przeprowadzonego przez stronę dowodu (np. opinii biegłego, opinii Zespołu Oceniającego Stowarzyszenia Rzeczoznawców Majątkowych) okazały się istotne dla rozstrzygnięcia danej sprawy.
2. Przepis art. 263 § 2 k.p.a. nie stwarza stronie uprawnienia do ubiegania się o zwrot jakichkolwiek poniesionych przez nią kosztów.
3. Przepis art. 264 § 1 k.p.a. nie daje podstawy prawnej do orzekania przez organ administracji o zwrocie kosztów na rzecz strony postępowania.
Teza urzędowa
Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Anna Łuczaj (spr.) Sędziowie Sędzia NSA Andrzej Jurkiewicz Sędzia del. WSA Tamara Dziełakowska Protokolant specjalista Magdalena Więcko po rozpoznaniu w dniu 17 maja 2017 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej sprawy ze skargi kasacyjnej M. I. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wielkopolskim z dnia 30 lipca 2015 r. sygn. akt II SA/Go 338/15 w sprawie ze skargi M. I. na postanowienie Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Z. z dnia [...] listopada 2014 r. nr [...] w przedmiocie odmowy ustalenia kosztów postępowania oddala skargę kasacyjną.
Uzasadnienie
Wyrokiem z dnia 30 lipca 2015 r., sygn. akt II SA/Go 338/15 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gorzowie Wielkopolskim oddalił skargę M. I. na postanowienie Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Z. z dnia [...] listopada 2014 r. nr [...] w przedmiocie odmowy ustalenia kosztów postępowania. W uzasadnieniu wyroku Sąd podał, że postanowieniem z dnia [...] kwietnia
2015 r. nr [...], wydanym na podstawie art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 12 października 1994 r. o samorządowych kolegiach odwoławcZ. (Dz. U. z 2001 r. Nr 79, poz. 856 ze zm.) oraz art. 262 §1 pkt 2 i art. 264 k.p.a., Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Z. - po rozpoznaniu wniosku M. I. o zasądzenie od Prezydenta Miasta Z. kosztów postępowania - odmówiło ustalenia kosztów postępowania w wysokości 5.000 zł w sprawie zakończonej decyzją Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Z. z dnia [...] kwietnia 2014r., znak [...] i zobowiązania do ich zapłaty Prezydenta Miasta Z.. Organ wskazał, że decyzją z dnia [...] kwietnia 2014 r., znak: [...] Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Z., działając na podstawie art. 138 § 2 kpa, uchyliło w całości decyzję Prezydenta Miasta Z. z dnia [...] kwietnia 2013 r., znak: [...], [...] w przedmiocie ustalenia opłaty planistycznej w wysokości 618127,50 zł z tytułu wzrostu wartości nieruchomości na skutek uchwalenia zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, położonej w obrębe [...] miasta Z. przy ul. M., oznaczonej w ewidencji gruntów jako działki nr [...] i [...], w związku z ich sprzedażą przed upływem 5 lat od daty uchwalenia zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. W trakcie postępowania odwoławczego skarżąca przedłożyła Ocenę operatu szacunkowego sporządzonego przez rzeczoznawcę majątkowego J. Z., określającego wartość nieruchomości do naliczenia opłaty planistycznej z tytułu wzrostu wartości nieruchomości o nr ewid. [...] i [...] w Z.. Powyższa ocena wykonaną z dnia 30 sierpnia 2013 r. została wykonana przez Zespół Oceniający [...] Stowarzyszenia Rzeczoznawców Majątkowych w Z.. W piśmie z dnia 8 października 2013 r. M. I. wniosła o zasądzenie od Prezydenta Miasta Z. na jej rzecz kosztów postępowania w kwocie 5.000 zł tytułem zwrotu kosztów przeprowadzenia dowodu z opinii [...] Stowarzyszenia Rzeczoznawców Majątkowych w Z., który okazał się niezbędny dla prawidłowego rozstrzygnięcia sprawy i załączyła rachunek wystawiony przez powyższe Stowarzyszenie. Kolegium powołując się na art. 264 i art. 262 § 1 k.p.a. stwierdziło, że M. I. nie przysługuje zwrot kosztów oceny operatu szacunkowego. Ocena prawidłowości sporządzenia operatu szacunkowego przez organizację zawodową rzeczoznawców majątkowych w trybie art. 157 ust. 1 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2014 r., poz. 518 ze zm.) została wykonana na wniosek strony, z jej inicjatywy. Strona przedłożyła do akt sprawy umowę z dnia 4 czerwca 2013 r. zawartą z [...] Stowarzyszeniem Rzeczoznawców Majątkowych o dokonanie stosownej oceny w formie opinii. Organ wskazał, że koszt sporządzenia oceny organizacji zawodowej rzeczoznawców majątkowych w formie opinii z dnia 30 sierpnia 2014 r. poniesiony został na żądanie strony, a jednocześnie nie wynikał z ustawowego obowiązku organów prowadzących postępowanie. Zdaniem organu koszt ten nie okazał się niezbędny dla prawidłowego rozstrzygnięcia sprawy. Stosownie do art. 262 § 1 pkt 2 k.p.a. stronę postępowania obciąża koszt dowodu w postaci opinii [...] Stowarzyszenia Rzeczoznawców Majątkowych w Z. We wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy M. I., reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika, wniosła o ustalenie kosztów postępowania w kwocie 5.000 zł i zobowiązanie Prezydenta Miasta Z. do ich zapłaty na rzecz skarżącej. Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Z. postanowieniem z dnia [...] listopada 2014 r. nr [...] utrzymało w mocy zaskarżone postanowienie organu I instancji. Organ stwierdził, że żądanie strony dotyczące ustalenia kosztów postępowania administracyjnego na podstawie art. 263 k.p.a. jest niezasadne. Kolegium wskazało, że Prezydent Miasta Z., wszczynając postępowanie w sprawie ustalenia renty planistycznej, był zobligowany wykazać zaistnienie ustawowych przesłanek dla wydania takiego rozstrzygnięcia, a więc zebrać stosowne dowody, w tym też - wymagany prawem materialnym - operat szacunkowy, sporządzony przez rzeczoznawcę majątkowego, co też uczynił. Koszt sporządzenia operatu szacunkowego obciąża organ administracji. Dokonanie sprawdzenia operatu szacunkowego w trybie art. 157 ustawy o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2014 r., poz. 518 ze zm.) nie jest czynnością, która ustawowo obciąża organ administracji publicznej prowadzący postępowanie, przy czym - o ile żąda tego strona postępowania od organu, bądź też zleca takie sprawdzenie we własnym zakresie organizacji zawodowej rzeczoznawców majątkowych, to należy uznać, że są to czynności dokonywane na żądanie / w interesie strony w rozumieniu art. 262 § 1 pkt 2 k.p.a., a zatem koszt tych czynności obciąża stronę. Z tych względów Kolegium uznało, że brak jest podstaw prawnych do ustalenia kosztów postępowania w oparciu o przepis art. 264 k.p.a. W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wielkopolskim M. I., reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika, zarzuciła zaskarżonemu postanowieniu naruszenie art. 262 § 1 pkt 2, art. 263 § 2 i art. 264 kpa. W odpowiedzi na skargę Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Z. wniosło o jej oddalenie. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gorzowie Wielkopolskim w powołanym na wstępie wyroku z dnia 30 lipca 2015 r., sygn. akt II SA/Go 338/15 oddalił skargę na podstawie art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r.- Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (DZ.U. z 2002 r. Nr 153 poz. 1270 ze zm.), dalej: p.p.s.a. Sąd podkreślił, że przedmiotem sprawy była odmowa ustalenia kosztów postępowania administracyjnego w wysokości 5.000 zł, obejmujących opłatę z tytułu sporządzenia Oceny operatu szacunkowego w sprawie o ustalenie renty planistycznej z tytułu wzrostu wartości nieruchomości (działek nr [...] i [...]) na skutek uchwalenia zmiany miejscowego planu zagospodarowania i przestrzennego oraz ich sprzedażą przed upływem 5 lat od uchwalenia zamiany planu (art. 36 ust. 4 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym - Dz. U. z 2012 r., poz. 647 ze zm.), którą to ocenę - na zlecenie M. I. - sporządziła organizacja zawodowa rzeczoznawców majątkowych - Zespół Oceniający [...] Stowarzyszenia rzeczoznawców Majątkowych w Z.. W tejże ocenie Zespół Oceniający stwierdził, że operat sporządzony został zgodnie z warunkami zawartej umowy. Z oceny wynikało, że operat nie zawiera określenia wartości nieruchomości dotyczącej faktycznego sposobu jej wykorzystania w okresie tzw. "luki planistycznej" trwającej od 1 stycznia 2003 r. (utrata ważności ogólnego planu zagospodarowania przestrzennego z 1989 r.) do dnia 9 lipca 2010 r. (wejście w życie nowego m.p.z.p.). Okres stanowiący "lukę planistyczną" obejmował łącznie osiem lat i siedem miesięcy i siedem dni. Z zebranych przez zespół oceniający informacji wynika, że w okresie tym były podejmowane przez użytkownika wieczystego nieruchomości działania zmieniające stan zagospodarowania nieruchomości (pkt 7 Oceny). Decyzją z dnia [...] kwietnia 2014 r. Samorządowe Kolegium Odwoławcze uchyliło decyzję Prezydenta Miasta z dnia [...] kwietnia 2013 r. w sprawie ustalenia opłaty planistycznej w wysokości 618127, 50 zł z tytułu wzrostu wartości nieruchomości. Powołując się na stanowisko i stwierdzenia zawarte w Ocenie operatu szacunkowego, Kolegium uznało, że ujawnione uchybienia dyskwalifikują operat szacunkowy, jako podstawę do ustalenia tzw. renty planistycznej. Sąd wskazał, że rozstrzygnięcie o kosztach postępowania administracyjnego następuje w formie postanowienia, na które służy zażalenie, a także skarga do sądu administracyjnego. Takie postanowienie musi być wydane jednocześnie z decyzją, a więc w tym samym czasie, bezpośrednio po wydaniu decyzji. Stosownie do art. 263 § 1 k.p.a. do kosztów postępowania zalicza się koszty podróży i inne należności świadków i biegłych oraz stron w przypadkach przewidzianych w art. 56, a także koszty spowodowane oględzinami na miejscu, jak również koszty doręczenia stronom pism urzędowych. Organ administracji publicznej może zaliczyć do kosztów postępowania także inne koszty bezpośrednio związane z rozstrzygnięciem sprawy (§ 2). Zasadą jest rozdział kosztów postępowania na stronę (strony) i organ prowadzący postępowanie. Wynika to jednoznacznie z art. 262 § k.p.a., zgodnie z którym stronę obciążają te koszty postępowania, które: 1) wynikły z winy strony; 2) zostały poniesione w interesie lub na żądanie strony, a nie wynikają z ustawowego obowiązku organów prowadzących postępowanie. Z treści art. 262 § 1 k.p.a. można wyprowadzić wniosek, że inne koszty postępowania, niewymienione w tym przepisie, obciążają organ administracji, która to zasada odnosi się w szczególności do postępowań wszczynanych z urzędu. Wydając orzeczenie, o którym mowa w art. 264 k.p.a., organ kieruje się zasadami wynikającymi z przepisów poprzedzających. W postanowieniu ustalającym wysokość kosztów postępowania organ wypowiada się o tych kosztach, które poniesione zostały przez organ w toku postępowania administracyjnego, do czasu jego zakończenia. W postanowieniu wydanym na podstawie art. 264 § k.p.a. organ nie może uwzględnić kosztów, których nie poniósł. Rozstrzygając kwestię rozdziału kosztów postępowania (art. 262 § 1 k.p.a.) pomiędzy organ, a stronę (strony) postępowania, organ bierze pod uwagę: 1) czy nie wynikały z ustawowego obowiązku organu prowadzącego postępowanie, 2) czy zostały poniesione w interesie lub na żądanie strony, 3) czy wynikły z winy strony. Koszty wynikłe z ustawowego obowiązku organu prowadzącego postępowanie (tak jak - przykładowo - w analizowanej sprawie koszt sporządzenia operatu szacunkowego) obciążają zawsze organ. Potwierdza to także treść art. 262 § 2 k.p.a., zgodnie z którym w uzasadnionych przypadkach organ administracji publicznej może zażądać od strony złożenia zaliczki w określonej wysokości na pokrycie kosztów postępowania. Skoro organ może zażądać zaliczki, to jej wysokość uwzględnia część kosztów postępowania, natomiast całkowity koszt postępowania jest możliwy do określenia po jego zakończeniu. Dopełnieniem regulacji jest przepis art. 265 k.p.a., który stanowi, że wszelkie nie uiszczone w terminie opłaty i koszty postępowania oraz inne należności wynikłe z tego postępowania podlegają ściągnięciu w trybie przepisów o egzekucji administracyjnej świadczeń pieniężnych. Z powyższych względów Sąd stwierdził, że wniosek strony o uwzględnienie poniesionych przez nią kosztów związanych z oceną operatu szacunkowego, która sporządzona została w oparciu o art. 157 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997r. o gospodarce nieruchomościami, nie mógł zostać uwzględniony. Sąd zaznaczył, że Ocena operatu szacunkowego sporządzona została na podstawie umowy o charakterze cywilnoprawnym, którą zawarła M. I. oraz Stowarzyszenie Rzeczoznawców Majątkowych, występujący jako strony umowy. Treść tej umowy została w pełni ukształtowana wolą jej stron. W tej sytuacji brak jest podstaw do obciążania skutkami finansowymi zawartej umowy podmiotu, który nie miał wpływu na treść ustaleń zawartych w umowie. Nadto Sąd podniósł, że przepis art. 157 ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami nie daje podstaw do wywiedzenia obowiązku po stronie organu oceny operatu szacunkowego w trybie art. 157 tej ustawy. Jedynie sytuacje, opisane w art. 157 ust. 3 i ust. 4 (które do analizowanej sprawy nie mają odniesienia) uzasadniają wnioskowanie przez sąd o ocenę operatu szacunkowego. Tym samym niniejsza sprawa nie może być rozpatrywana pod kątem art. 262 § 1 pkt 2 zd. drugie k.p.a. W skardze kasacyjnej M. I., reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika, zaskarżyła powyższy wyrok w całości, wnosząc o jego uchylenie i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Gorzowie Wielkopolskim, ewentualnie o jego zmianę poprzez zasądzenie od Prezydenta Miasta Z. na rzecz strony skarżącej kosztów postępowania w wysokości 5.000 zł oraz zasądzenie od Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Z. na rzecz strony skarżącej kosztów postępowania według norm prawem przewidzianych. Skarżąca zarzuciła naruszenie art. 262 § 1 pkt 2 k.p.a., art. 263 § 2 k.p.a. i art. 264 k.p.a. poprzez przyjęcie, że stronie skarżącej nie przysługuje od Prezydenta Miasta Z. lub Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Z. zwrot kosztów przeprowadzenia w trakcie postępowania odwoławczego dowodu z opinii Zespołu Oceniającego [...] Stowarzyszenia Rzeczoznawców Majątkowych w Z. z dnia 30 sierpnia 2013 r., w której to opinii wykazano, że opinia rzeczoznawcy majątkowego będąca podstawą do wydania zaskarżonej decyzji Prezydenta Miasta Z. (podstawowym dowodem w sprawie) była sporządzona nierzetelnie i niezgodnie z obowiązującymi przepisami prawa. Skarżąca nie zgodziła się z dokonaną przez Sąd interpretacją przepisów art. 262 § 1 pkt. 2, 263 § 2 i art. 264 k.p.a. Podniosła, że wprawdzie nie wnioskowała do Prezydenta Miasta Z. o przeprowadzenie dowodu z opinii Zespołu Oceniającego [...] Stowarzyszenia Rzeczoznawców Majątkowych w Z., lecz o fakcie zawarcia umowy z tym Stowarzyszeniem skarżąca poinformowała SKO w Z., które nie zgłosiło w tym zakresie żadnego sprzeciwu, a po otrzymaniu tej opinii, Kolegium i Prezydent Miasta Z., w żaden sposób nie zakwestionowali tej opinii, jako istotnego dowodu w sprawie. Na tej właśnie opinii zostało oparte rozstrzygnięcie SKO w Z. z dnia [...] kwietnia 2014 r. SKO w Z., ani WSA w Gorzowie Wlkp., w żaden sposób nie podważyły rzetelności i wiarygodności umowy i przedstawionego przez stronę skarżącą rachunku za wydaną opinię. Nie stwierdziły również, aby kwota zapłacona przez stronę za powyższą opinię była wygórowana. Zdaniem skarżącej naiwnym postępowaniem strony byłoby, gdyby po otrzymaniu opinii rzeczoznawcy majątkowego J. Z., zwróciła się do Prezydenta Miasta Z. o weryfikację tej opinii przez [...]e Stowarzyszenie Rzeczoznawców Majątkowych w Z.. Taki wniosek dowodowy zostałby oddalony postanowieniem, na które nie przysługuje zażalenie. Także naiwnym byłoby składanie do SKO w Z. w toku postępowania odwoławczego takiego wniosku, gdyż taki wniosek zostałby również przez Kolegium oddalony. Tylko inicjatywa dowodowa skarżącej i pokrycie przez nią kosztów przeprowadzenia dowodu doprowadziła do tego, że błędna decyzja Prezydenta Miasta Z., ustalająca zobowiązanie strony skarżącej z tytułu opłaty planistycznej w kwocie 618127,50 zł została przez Kolegium uchylona. Skarżąca podniosła, że ogólną zasadą wszelkich postępowań sądowych, administracyjnych, itp., jest to, że strona wygrywająca otrzymuje od strony przegrywającej zwrot wszystkich kosztów związanych bezpośrednio z obroną przed bezprawnymi wyrokami lub decyzjami organów sądowych, administracyjnych lub podatkowych. Tego prawa SKO w Z. i WSA w Gorzowie Wlkp. chcą pozbawić skarżącą w niniejszej sprawie. Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje: Zgodnie z art. 183 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ( t.j. Dz. U. z 2016 r., poz. 718 ze zm.), zwanej dalej p.p.s.a., Naczelny Sąd Administracyjny rozpoznaje sprawę w granicach skargi kasacyjnej, biorąc pod rozwagę z urzędu jedynie nieważność postępowania. W rozpoznawanej sprawie nie zachodzi żadna z okoliczności skutkujących nieważnością postępowania, o jakich mowa w art. 183 § 2 p.p.s.a. i nie zachodzi żadna z przesłanek, o których mowa w art. 189 p.p.s.a., które Naczelny Sąd Administracyjny rozważa z urzędu dokonując kontroli zaskarżonego skargą kasacyjną wyroku. Wobec tego Naczelny Sąd Administracyjny przeszedł do zbadania zarzutów kasacyjnych. Skarga kasacyjna wniesiona w niniejszej sprawie nie posiada usprawiedliwionych podstaw zaskarżenia. Nie jest zasadny zarzut naruszenia przez Sąd pierwszej instancji art. 262 § 1 pkt 2, art. 263 § 2 i art. 264 k.p.a. Kwestię ponoszenia opłat i kosztów w postępowaniu administracyjnym regulują przepisy zawarte w Dziale IX - "Opłaty i koszty postępowania" Kodeksu postępowania administracyjnego. Przepis art. 262 § 1 pkt 1 i 2 k.p.a. określa, które koszty postępowania administracyjnego ponosi strona tego postępowania. Wyliczenie to ma charakter zamknięty, co oznacza, że stronę obciążają wyłącznie koszty wskazane w tym przepisie. Inne koszty postępowania, niewymienione w tym przepisie obciążają organ administracji. Podkreślić przy tym należy, iż przepis art. 262 § 1 pkt 1 i 2 k.p.a. wprawdzie normuje "rozdział" kosztów pomiędzy organem i stronami postępowania, lecz nie stanowi podstawy prawnej do przyznawania przez organ administracji na rzecz strony zwrotu poniesionych przez stronę kosztów postępowania i to niezależnie od tego, czy koszty przeprowadzonego przez stronę dowodu ( np. opinii biegłego, opinii Zespołu Oceniającego Stowarzyszenia Rzeczoznawców Majątkowych ) okazały się istotne dla rozstrzygnięcia danej sprawy. Także przepis art. 263 § 2 k.p.a. reguluje wyłącznie sprawę obliczania kosztów przez organ administracji prowadzący postępowanie; nie stwarza stronie uprawnienia do ubiegania się o zwrot jakichkolwiek poniesionych przez nią kosztów. Artykuł 264 § 1 k.p.a. jednoznacznie stanowi, iż jednocześnie z wydaniem decyzji organ administracji publicznej ustali w drodze postanowienia wysokość kosztów postępowania, osoby zobowiązane do ich poniesienia oraz termin i sposób ich uiszczenia. Na postanowienie w sprawie kosztów postępowania osobie zobowiązanej do ich poniesienia służy zażalenie - § 2. Przepis ten stanowi podstawę prawną do ustalenia wysokości kosztów postępowania i osób zobowiązanych do ich poniesienia, a osobie, która nie zgadza się z obciążeniem jej kosztami postępowania służy prawo wniesienia zażalenia, a następnie skarga do sądu administracyjnego. Przepis art. 264 § 1 k.p.a. nie daje podstawy prawnej do orzekania przez organ administracji o zwrocie kosztów na rzecz strony postępowania. Z powyższych względów Sąd pierwszej instancji nie dopuścił się zarzucanego mu naruszenia prawa. Zaskarżony wyrok odpowiada prawu, gdyż przepisy naruszenia art. 262, art. 263 i art. 264 k.p.a. - jak już wyżej wskazano - nie stanowią ani podstawy prawnej do zgłoszenia przez stronę żądania zwrotu przez organ administracji publicznej kosztów poniesionych przez stronę postępowania, ani też podstawy prawnej do orzekania przez organ administracji publicznej o zwrocie kosztów na rzecz strony postępowania administracyjnego. Przepisy te dotyczą sytuacji, kiedy organ administracji obciąża stronę kosztami postępowania. Nie mają zaś zastosowania do sytuacji, kiedy strona ponosi koszty na skutek podjęcia czynności, które mają jej zapewnić skuteczną obronę jej interesów prawnych i nie ma w tym przypadku znaczenia, czy strona ponosi koszty w wyniku zawarcia umowy cywilnoprawnej. Kodeks postępowania administracyjnego nie daje podstawy prawnej do wystąpienia przez stronę do organu administracji publicznej z żądaniem o zwrot poniesionych przez stronę kosztów postępowania administracyjnego innych niż koszty osobistego stawiennictwa ( art. 56 § 1 k.p.a.). Zgodnie z art. 56 § 1 k.p.a. osobie, która stawiła się na wezwanie, przyznaje się koszty podróży i inne należności ustalone zgodnie z przepisami zawartymi w dziale 2 tytułu III ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. z 2014 r. poz. 1025, ze zm.). Dotyczy to również kosztów osobistego stawiennictwa stron, gdy postępowanie zostało wszczęte z urzędu albo gdy strona bez swojej winy została błędnie wezwana do stawienia się. Żądanie przyznania należności należy zgłosić organowi administracji publicznej, przed którym toczy się postępowanie, przed wydaniem decyzji, pod rygorem utraty roszczenia - § 2. O żądaniu przyznania należności określonych w art. 56 § 1 k.p.a. organ administracji publicznej orzeka w formie postanowienia. Od postanowień wydanych w trybie art. 56 k.p.a. nie przysługuje zażalenie. Z mocy art. 56 § 1 k.p.a. uprawniona do żądania zwrotu kosztów osobistego stawiennictwa jest także strona, co wynika jednoznacznie z treści tego przepisu. Przepis ten dotyczy wyłącznie możliwości żądania przez stronę zwrotu kosztów osobistego stawiennictwa. Mając powyższe na względzie Naczelny Sąd Administracyjny na podstawie art. 184 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ( t.j. Dz. U. z 2016r., poz. 718 ze zm.) orzekł jak w sentencji.
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
