Wyrok NSA z dnia 26 stycznia 2017 r., sygn. II GSK 2000/15
Drogi publiczne
Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Stanisław Gronowski Sędzia NSA Andrzej Kuba (spr.) Sędzia del. WSA Cezary Kosterna Protokolant Magdalena Sagan po rozpoznaniu w dniu 12 stycznia 2017 r. na rozprawie w Izbie Gospodarczej skargi kasacyjnej Głównego Inspektora Transportu Drogowego od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 2 lutego 2015 r., sygn. akt VI SA/Wa 3265/14 w sprawie ze skargi G. M. na decyzję Głównego Inspektora Transportu Drogowego z dnia [...] stycznia 2013 r., nr [...] w przedmiocie kary pieniężnej za przejazd po drodze krajowej bez uiszczenia opłaty elektronicznej 1. uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę do ponownego rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Warszawie; 2. odstępuje od zasądzenia kosztów postępowania kasacyjnego w całości.
Uzasadnienie
I
Wyrokiem z dnia 2 lutego 2015 r. (sygn. akt VI SA/Wa 3265/14) Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, działając na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. a) i c) ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.; dalej powoływanej jako "p.p.s.a."), uwzględnił skargę G. M., uchylając zaskarżoną decyzję Głównego Inspektora Transportu Drogowego z dnia [...] stycznia 2013 r. (nr [...]) oraz utrzymaną nią w mocy decyzję tego organu z dnia [...] października 2011 r. w części dotyczącej nałożenia na skarżącego kary pieniężnej w wysokości 3000 zł za nieuiszczenie opłaty elektronicznej za przejazd w dniu 7 września 2011 r. o godz. 17:16:53 czasu UTC po drodze krajowej nr 18 na odcinku Olszyna (granica państwowa) - Golnice. Ponadto Sąd stwierdził, że uchylone decyzje nie podlegają wykonaniu, a także zasądził od organu administracji na rzecz skarżącego 975 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa prawnego.
Sąd pierwszej instancji wskazał w swoim rozstrzygnięciu ustalenia faktyczne i stanowisko organów administracji orzekających w sprawie. Organy te ustaliły, że w dniu 7 września 2011 r. o godz. 17:16 na drodze krajowej nr 18 na odcinku Olszyna (granica państwowa) - Golnice miał miejsce incydent zanotowany przez bramownicę kontrolną nr DK18_0036,7_PEF_ 0 (79), służącą do naliczania opłaty elektronicznej. W momencie przejazdu przez tę bramownicę zespołu pojazdów prowadzonego przez skarżącego i składającego się z samochodu ciężarowego (nr rej. [...]) oraz przyczepy ciężarowej (nr rej. [...]) nie została uiszczona opłata elektroniczna za przejazd po drogach krajowych, skoro w momencie zdarzenia nie było komunikacji pomiędzy skanerem urządzenia kontrolnego a urządzeniem viaBox (nr [...]) znajdującym się w kontrolowanym pojeździe, jak również nie zadeklarowano przyczepy (co powinno nastąpić poprzez zmianę przez kierującego systemu pracy urządzenia na pojazd podlegający opłacie, tj. powyżej 3,5 tony do 12 ton). Skarżący podkreślił, że nie wiedział o źle ustawionym urządzeniu viaBox (tj. ustawionym na sam pojazd do 3,5 tony), ponieważ w instrukcji, którą otrzymał wraz z urządzeniem nie było nic napisane o konieczności przełączenia urządzenia na tryb "pojazd plus przyczepa". Skarżący oświadczył również, że zgodnie z załączoną do urządzenia ulotką przed każdym wyjazdem sprawdzał, czy urządzenie funkcjonuje prawidłowo i znajdują się na jego koncie pieniądze. W toku postępowania odwoławczego Główny Inspektor Transportu Drogowego przeprowadził postępowanie wyjaśniające, m.in. zwracając się o wyjaśnienia do podmiotu odpowiedzialnego za obsługę krajowego systemu poboru opłat, tj. Kapsch Telematic Services Spółki z o.o. Podmiot ten wskazał, że: 1) w momencie przejazdu pojazdu samochodowego o nr rej. [...] w dniu 7 września 2011 r. opłata za przejazd nie została uiszczona, 2) użytkownik nie składał reklamacji w związku z niepoprawnym działaniem urządzenia viaBox, 3) umowa zawarta z klientem nie przewidywała możliwości uiszczenia opłaty elektronicznej po dokonaniu przejazdu, 4) do każdego urządzenia viaBox została dołączona instrukcja obsługi, natomiast nie została wydana instrukcja uzupełniająca. Ponadto zeznający w charakterze świadka R. S. (kierownik Centrum Obsługi Klienta Kapsch Telematic Services Sp. z o.o.) zeznał m.in., że: 1) przyczyną nieuiszczenia opłaty elektronicznej był brak zmiany trybu pracy urządzenia viaBox z pojazdu lekkiego (poniżej 3,5 tony) na pojazd ciężki (powyżej 3,5 t), 2) powodem braku komunikacji mogło być niewłaściwie zamontowane urządzenie viaBox, przy czym ustawienie tego urządzenia na tryb bez zadeklarowanej przyczepy nie wpływa na brak komunikacji. Świadek załączył także ostateczną wiążącą odpowiedź Kapsch Telematic Services Sp. z o.o., z której wynika, że: 1) powodem niepobrania opłaty elektronicznej za wskazany przejazd był brak zmiany trybu pracy (z poniżej 3, 5 t na powyżej/równa się 3, 5 t) przez użytkownika na urządzeniu viaBox lub brak urządzenia w pojeździe, 2) instrukcja obsługi wraz z instrukcją uzupełniającą dołączana była do każdego urządzenia viaBox wydawanego w punktach obsługi klienta przy rejestracji urządzenia, od początku działania systemu, 3) z początkiem września do urządzenia dołączana była nowa instrukcja zawierająca informacje z pierwszej instrukcji oraz instrukcji uzupełniającej. Na podstawie zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego Główny Inspektor Transportu Drogowego po rozpatrzeniu wniosku o ponowne rozpoznanie sprawy utrzymał w mocy swoją decyzję wydaną w I instancji w zakresie nałożenia na skarżącego wskazanej wyżej kary pieniężnej. Organ odwoławczy uznał bowiem, że kontrolowany pojazd samochodowy poruszał się po drodze, na której pobiera się opłatę elektroniczną, lecz za kontrolowany przejazd nie została uiszczona opłata, o której mowa w art. 13 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (t. j. Dz. U. z 2007 r. Nr 19, poz. 115 ze zm.). Główny Inspektor Transportu Drogowego podkreślił, że ustawodawca nie przewidział okoliczności pozwalających na odstąpienie od nałożenia kary pieniężnej za naruszenie obowiązków określonych w art. 13k ust. 1 i 2 ustawy o drogach publicznych w przypadku nieuiszczenia opłaty elektronicznej. Zdaniem organu, w przypadku kar pieniężnych wynikających z naruszenia przepisów ustawy o drogach publicznych przesłankami odpowiedzialności jest stwierdzenie nieprzestrzegania przez określony podmiot nałożonych prawem obowiązków, a nie stopień ewentualnego zawinienia, dlatego bez znaczenia dla rozstrzygnięcia są okoliczności, z powodu których strona dopuściła się nieprawidłowości.
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
