Wyrok NSA z dnia 7 listopada 2017 r., sygn. II FSK 3450/15
W sytuacji złożenia przez podatnika deklaracji z wykazanym zwrotem podatku i wnioskiem o jego zaliczenie na poczet wskazanego gminnego zobowiązania podatkowego częstokroć zachodzi poważna rozbieżność pomiędzy momentem zaliczenia (poboru) zwrotu (z dniem złożenia deklaracji wykazującej zwrot - art. 76a § 2 pkt 1 i art. 76b O.p.), a faktycznym otrzymaniem przekazanej do dyspozycji zaliczonej kwoty przez gminny organ podatkowy. Prowadzi to do pozbawienia tej jednostki środków z tego tytułu, do momentu przekazania ich przez organ dokonujący zaliczenia.
Teza od Redakcji
Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący - Sędzia NSA Krzysztof Winiarski, Sędzia NSA Andrzej Jagiełło (sprawozdawca), Sędzia WSA del. Alicja Polańska, Protokolant Justyna Nawrocka, po rozpoznaniu w dniu 7 listopada 2017 r. na rozprawie w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej Przedsiębiorstwa S. sp. z o.o. z siedzibą w R. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 8 lipca 2015 r. sygn. akt I SA/Wr 957/15 w sprawie ze skargi Przedsiębiorstwa S. sp. z o.o. z siedzibą w R. na postanowienie Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Jeleniej Górze z dnia 26 stycznia 2015 r. nr [...] w przedmiocie zarachowania wpłat na poczet podatku od nieruchomości za lipiec i sierpień 2014 r. oddala skargę kasacyjną.
Uzasadnienie
1.1 Zaskarżonym wyrokiem z dnia 8 lipca 2015 r., sygn. akt I SA/Wr 957/15, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu, działając na podstawie art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 roku Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r., poz. 1270 ze zm.,) - dalej p.p.s.a., oddalił skargę S. sp. z o.o. z siedzibą w R. na postanowienie Samorządowego Kolegium Odwoławczego w J. z dnia 26 stycznia 2015 r., w przedmiocie zarachowania wpłat na poczet podatku od nieruchomości. 1.2 Ze stanu sprawy przedstawionego przez Sąd pierwszej instancji wynika, że przedmiotem skargi jest postanowienie Samorządowego Kolegium Odwoławczego w J. z dnia 26 stycznia 2015 r., utrzymujące w mocy postanowienie Burmistrza Gminy i Miasta W. z dnia 4 listopada 2014 r. w przedmiocie zarachowania wpłat na poczet podatku od nieruchomości za lipiec i sierpień 2014 r. Wnioskiem z dnia 14 lipca 2014 r. spółka zwróciła się do Burmistrza Gminy i Miasta W. o zaliczenie zwrotu nadwyżki podatku naliczonego nad należnym w podatku od towarów i usług za czerwiec 2014 r. na poczet podatku od nieruchomości za lipiec 2014 r. w kwocie 16.104,00 zł. Jednocześnie spółka upoważniła Naczelnika Urzędu Skarbowego w Z. do przelania kwoty 16.104,00 zł na rachunek Burmistrza Gminy i Miasta W. tytułem zapłaty podatku od nieruchomości za lipiec 2014 r. Ponadto wnioskiem z dnia 14 sierpnia 2014 r. spółka zwróciła się do Burmistrza Gminy i Miasta W. o zaliczenie zwrotu nadwyżki podatku naliczonego nad należnym w podatku od towarów i usług za lipiec 2014 r. na poczet podatku od nieruchomości za sierpień 2014 r. w kwocie 16.104,00 zł. Jednocześnie spółka upoważniła Naczelnika Urzędu Skarbowego w Z. do przelania kwoty 16.104,00 zł na rachunek Burmistrza Gminy i Miasta W. tytułem zapłaty podatku od nieruchomości za sierpień 2014 r. Postanowieniem z dnia 4 listopada 2014 r. Burmistrz Gminy i Miasta W. na podstawie art. 55 § 2 oraz art. 62 § 1 i § 4 w związku z art. 216 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.) - dalej O.p., zarachował wpłatę w kwocie 16.104,00 zł, dokonaną w dniu 2 września 2014 r., na podatek od nieruchomości za lipiec 2014 r. w kwocie 15.888,00 zł i na odsetki za zwłokę w kwocie 216,00 zł oraz wpłatę w kwocie 16.104,00 zł, dokonaną w dniu 1 października 2014 r., na podatek od nieruchomości za sierpień 2014 r. w kwocie 15.910,00 zł i na odsetki za zwłokę w kwocie 194,00 zł. Burmistrz wyjaśnił, że Naczelnik Urzędu Skarbowego w Z. dokonał wpłaty na poczet podatku od nieruchomości za lipiec 2014 r. w dniu 2 września 2014 r., a na poczet podatku od nieruchomości za sierpień 2014 r. w dniu 1 października 2014 r. Kwoty wpłat nie pokryły w całości należności z tytułu podatku od nieruchomości oraz odsetek za zwłokę, w związku z czym dokonano powyższego zarachowania. Do zapłaty pozostawała należność w podatku od nieruchomości za lipiec 2014 r. w kwocie 216,00 zł oraz za sierpień 2014 r. w kwocie 194,00 zł. Organ odwoławczy podniósł, że zwrot nadwyżki podatku od towarów i usług został przekazany w dniu 2 września 2014 r., zatem kwota podatku od nieruchomości za lipiec 2014 r. została wpłacona po upływie terminu zapłaty podatku, który upłynął w dniu 15 lipca 2014 r. Następnie zwrot nadwyżki podatku od towarów i usług został przekazany w dniu 1 października 2014 r., zatem kwota podatku od nieruchomości za sierpień 2014 r. została wpłacona po upływie terminu zapłaty podatku, który upłynął w dniu 16 sierpnia 2014 r. Zdaniem organu odwoławczego organ pierwszej instancji prawidłowo uznał za dzień wpłaty dzień przekazania środków przez Naczelnika Urzędu Skarbowego. Organ argumentował, że wniosek podatnika złożony do Naczelnika Urzędu Skarbowego o przekazanie nadwyżki podatku nie może być traktowany jako wywiązanie się z obowiązku w podatku od nieruchomości. W sprawie nie znajduje zastosowania art. 76 § 2 pkt 2 O.p., ponieważ nie wystąpiła nadpłata w podatku od nieruchomości, a organ pierwszej instancji otrzymał od Naczelnika Urzędu Skarbowego wpłatę. W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu spółka wniosła o uchylenie w całości zaskarżonego postanowienia i poprzedzającego go postanowienia organu pierwszej instancji, zarzucając naruszenie art. 76a § 2 ust. 2 w związku z art. 76b O.p. przez bezpodstawne uznanie, że zaliczenie zwrotu nadwyżki podatku od towarów i usług na poczet podatku od nieruchomości doszło z dniem przekazania środków przez naczelnika urzędu skarbowego, podczas gdy zgodnie z art. 76a § 2 ust. 2 O.p. zaliczenie następuje z dniem złożenia wniosku o stwierdzenie nadpłaty. W odpowiedzi na skargę Samorządowe Kolegium Odwoławcze wniosło o jej oddalenie, podtrzymując stanowisko wyrażone w zaskarżonym postanowieniu. 1.3 Wojewódzki Sąd Administracyjny skargę spółki oddalił. Uzasadniając wyrok wskazał, że przedmiotem sporu jest określenie, z jaką datą powinno być dokonane zaliczenie na poczet zobowiązania w podatku od nieruchomości kwot nadwyżki podatku naliczonego nad należnym, przekazanych organowi podatkowemu pierwszej instancji przez naczelnika urzędu skarbowego. Sąd wskazał, że kwestię daty zwrotu podatku, w tym nadwyżki podatku naliczonego nad należnym w podatku od towarów i usług reguluje art. 76b § 1 O.p. Zgodnie z jego zdaniem drugim zaliczenie zwrotu podatku następuje z dniem złożenia deklaracji wykazującej zwrot. Wobec tego z dniem złożenia powyższych deklaracji możliwe było zaliczenie przez naczelnika urzędu skarbowego nadwyżki podatku naliczonego nad należnym na poczet zaległych i bieżących zobowiązań podatkowych, pobieranych zgodnie z właściwością rzeczową przez naczelników urzędów skarbowych. Właściwość rzeczowa jest to zdolność prawna organów podatkowych do prowadzenia określonej kategorii spraw. Zgodnie z art. 16 O.p. właściwość rzeczową organów podatkowych ustala się według przepisów określających zakres ich działania. Podstawą ustalenia właściwości rzeczowej są więc przepisy ustaw materialnoprawnych. W ocenie Sądu, w świetle powyższych przepisów, nie jest dopuszczalne, aby o wygaśnięciu zobowiązania podatkowego wobec gminy orzekał inny niż gminny organ podatkowy, w tym naczelnik urzędu skarbowego. W ocenie Sądu nie jest również możliwe, jak domaga się tego spółka, zaliczenie kwot zwrotu nadwyżki podatku od towarów i usług na poczet podatku od nieruchomości przez wójta lub burmistrza (prezydenta) miasta. W przypadku podatku od towarów i usług oraz podatku od nieruchomości brak jest tożsamości stron stosunku podatkowo-prawnego. Spółka posiada roszczenie o zwrot nadwyżki podatku naliczonego nad należnym i jest z tego tytułu wierzycielem w stosunku do budżetu Skarbu Państwa, natomiast jest dłużnikiem z tytułu podatku od nieruchomości w stosunku do budżetu gminy. Gmina jest odrębnym od Skarbu Państwa podmiotem, posiadającym samodzielność finansową. Sąd ocenił również, wbrew twierdzeniom spółki, że w sprawie nie znajduje zastosowania art. 76a § 2 pkt 2 O.p., regulujący kwestię zaliczania nadpłat na poczet zaległości podatkowych. W podatku od nieruchomości, ani też innym podatku stanowiącym dochód budżetu gminy nie powstała bowiem nadpłata, natomiast dysponentem nadwyżki podatku naliczonego nad należnym jest naczelnik urzędu skarbowego. Sąd zauważył, że zgodnie z wnioskiem spółki kwoty zwrotu nadwyżki podatku naliczonego nad należnym zostały przekazane przez naczelnika urzędu skarbowego gminnemu organowi podatkowemu w dniach 2 września 2014 i 1 października 2014 r. Samorządowy organ podatkowy dysponował więc wpłatami, otrzymanymi od naczelnika urzędu skarbowego. Dlatego też słusznie orzekł o zaliczeniu tych wpłat na poczet zaległości w podatku od nieruchomości z dniem 2 września 2014 r. i 1 października 2014 r. na podstawie art. 55 § 2 oraz art. 62 § 4 O.p. 2.1 Spółka w skardze kasacyjnej zaskarżyła wskazany powyżej wyrok w całości. Wniosła o jego uchylenie w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi pierwszej instancji, a także o zasądzenie kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
