Wyrok NSA z dnia 14 lipca 2016 r., sygn. I OSK 3100/14
Brak jest podstaw do stwierdzenia, że treść normy prawnej zawartej w art. 16a ust. 1 ustawy o świadczeniach rodzinnych pozbawiała prawa do zasiłku osoby, które nie podejmowały zatrudnienia w związku z koniecznością sprawowania opieki nad niepełnosprawnym członkiem rodziny.
Teza od Redakcji
Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Bożena Popowska (spr.) Sędziowie: Sędzia NSA Iwona Bogucka Sędzia del. WSA Wojciech Jakimowicz Protokolant st. asystent sędziego Anna Siwonia-Rybak po rozpoznaniu w dniu 14 lipca 2016 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Samorządowego Kolegium Odwoławczego w G. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dnia 11 września 2014 r. sygn. akt III SA/Gd 493/14 w sprawie ze skargi J. N. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w G. z dnia [...] kwietnia 2014 r. nr [...] w przedmiocie specjalnego zasiłku opiekuńczego oddala skargę kasacyjną.
Uzasadnienie
Wyrokiem z dnia 11 września 2014 r., sygn. akt III SA/Gd 493/14 Wojewódzki Sąd Administracyjny w G., po rozpoznaniu skargi J. N., uchylił zaskarżoną decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w G. z dnia [...] kwietnia 2014 r. nr [...] i poprzedzającą ją decyzję Prezydenta Miasta S. z dnia [...] kwietnia 2013 r. nr [...].
Wojewódzki Sąd Administracyjny w G. przytoczył następujące okoliczności faktyczne i prawne sprawy.
Decyzją z dnia [...] kwietnia 2013 r. Prezydent Miasta S., działając na podstawie art. 16a, art. 23 ust. 1, art. 24 ust. 1, 2a, 3a i 4, art. 25 ust. 1, art. 30 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (tekst jednolity: Dz. U. z 2006 r., Nr 139, poz. 992 ze zm.), odmówił przyznania J. N. specjalnego zasiłku opiekuńczego, w związku ze sprawowaniem opieki nad niepełnosprawną matką - I. N.. Organ uznał, że wnioskodawca nie spełnił przesłanki rezygnacji z zatrudnienia w związku z koniecznością sprawowania opieki nad niepełnosprawną matką.
Samorządowe Kolegium Odwoławcze w G., po rozpatrzeniu odwołania J. N., decyzją z dnia [...] kwietnia 2014 r. utrzymało w mocy decyzję organu pierwszej instancji. W uzasadnieniu wskazano, że J. N. opiekuje się niepełnosprawną matką od pół roku, wcześniej opiekę sprawowały siostry. Do dnia 18 sierpnia 2012 r. wnioskujący odbywał karę pozbawienia wolności. W zakładzie karnym przebywał ponad 7 lat i w trakcie odbywania kary pracował około 2 lat. Od 20 sierpnia 2012 r. do 21 lutego 2013 r. zarejestrowany był jako osoba bezrobotna bez prawa do zasiłku. Z dniem 22 lutego 2013 r. utracił status osoby bezrobotnej. Matka odwołującego - I. N. orzeczeniem z dnia [...] lutego 1993 r. została uznana za całkowicie niezdolną do pracy i niezdolną do samodzielnej egzystencji. Organ wskazał, że istotą specjalnego zasiłku opiekuńczego przyznawanego opiekunowi osoby niepełnosprawnej, na której ciąży obowiązek alimentacyjny, jest zrekompensowanie tej osobie rezygnacji z aktywności zawodowej (tj. rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej) poprzez wypłatę jej określonej kwoty (art. 16a ust. 6 cyt. ustawy) oraz opłacenie składki na ubezpieczenie emerytalne i rentowe. Jest to częściowe zrekompensowanie strat finansowych, jakie ponoszą osoby opiekujące się członkami najbliższej rodziny wskutek rezygnacji z pracy. Musi więc istnieć bezpośredni związek między rezygnacją z pracy wnioskodawcy a koniecznością sprawowania stałej opieki nad niepełnosprawnym członkiem rodziny. Świadczenie to nie jest bowiem przyznawane za samą opiekę nad rodzicem, która wynika z prawnego i moralnego obowiązku dzieci względem rodziców, lecz za faktyczną rezygnację z zatrudnienia z powodu konieczności sprawowania stałej opieki. Osoba uprawniona do specjalnego zasiłku opiekuńczego powinna rezygnować z zatrudnienia z własnego wyboru w związku z koniecznością sprawowania stałej opieki. Kolegium wyjaśniło nadto, że określone w art. 16a ust. 1 ustawy, podstawowe warunki przyznania specjalnego zasiłku opiekuńczego, należy odróżnić od zapisu zawartego w art. 17 ust. 1 ustawy o świadczeniach rodzinnych dotyczącego innego świadczenia opiekuńczego. W odróżnieniu od świadczenia pielęgnacyjnego (uregulowanego w art. 17 ustawy), warunkiem przyznania przedmiotowego świadczenia jest rezygnacja z zatrudnienia lub wykonywania innej pracy zarobkowej, podczas gdy przesłanką do uzyskania prawa do świadczenia pielęgnacyjnego jest to, aby osoba nie podejmowała pracy lub zrezygnowała z zatrudnienia bądź wykonywania innej pracy zarobkowej. Niewątpliwie są to dwa odrębne świadczenia opiekuńcze, regulowane odrębnymi przepisami ustawy o świadczeniach rodzinnych, nie sposób zatem przyjąć, aby zawarte w art. 16a ustawy pojęcie "rezygnacja z zatrudnienia" obejmowało również swym zakresem okoliczność "niepodejmowania zatrudnienia".
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
