Wyrok NSA z dnia 24 listopada 2016 r., sygn. II FSK 3432/14
Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący - Sędzia NSA Bogusław Dauter, Sędzia NSA Beata Cieloch (sprawozdawca), Sędzia del. WSA Nadzieja Karczmarczyk - Gawęcka, Protokolant Anna Błażejczyk, po rozpoznaniu w dniu 24 listopada 2016 r. na rozprawie w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej I. [...] sp. z o.o. z siedzibą w W. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 26 maja 2014 r. sygn. akt I SA/Wr 157/14 w sprawie ze skargi I. [...] sp. z o.o. z siedzibą w W. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej we Wrocławiu z dnia 18 listopada 2013 r. nr [...] w przedmiocie podatku dochodowego od osób prawnych za 2008 r. wraz z odsetkami za lipiec, sierpień, wrzesień, październik, listopad i grudzień 2008 r. 1) oddala skargę kasacyjną, 2) zasądza od I. [...] sp. z o.o. z siedzibą w W. na rzecz Dyrektora Izby Skarbowej we Wrocławiu kwotę 900 (słownie: dziewięćset) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.
Uzasadnienie
I.1. Wyrokiem z dnia 26 maja 2014 r. 2014 r. , sygn. akt I SA/Wr 157/14, Wojewódzki Sad Administracyjny we Wrocławiu oddalił skargę I. [...] sp. z o.o. z siedzibą w W. (dalej jako Spółka) na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej we Wrocławiu z dnia 18 listopada 2013 r., w przedmiocie podatku dochodowego od osób prawnych za 2008 r. wraz z odsetkami za lipiec, sierpień, wrzesień, październik, listopad i grudzień 2008 r.
I.2. W uzasadnieniu wyroku wskazano, że ww. decyzją Dyrektor Izby Skarbowej we Wrocławiu utrzymał w mocy decyzję Dyrektora Urzędu Kontroli Skarbowej w W. z dnia 12 lipca 2013 r. określającą spółce podatek dochodowy od osób prawnych za rok 2008 w wysokości 6.286 zł oraz wysokość odsetek od zaliczek na ten podatek za lipiec, wrzesień, listopad i grudzień 2008 r. Ze stanu faktycznego sprawy wynika, że w wyniku przeprowadzonej kontroli skarbowej stwierdzono, iż Spółka w rozliczeniach za 2008 r. zawyżyła przychody i koszty ich uzyskania w wyniku wykazania w rachunku zysku i strat zmiany stanu produktów w kwocie 6.223,12 zł. Kwota ta stanowiła wartość netto wykazaną na fakturze z 31 grudnia 2008 r., za energię elektryczną dostarczoną w następnym roku i wykazana została jako saldo konta 490 "rozliczenie kosztów". W ocenie organów obu instancji, przekształcając przychody i koszty z rachunku zysków i strat na przychody i koszty podlegające wykazaniu w deklaracji podatkowej, spółka powinna pomniejszyć te kwoty o wartość wykazanej zmiany stanu produktów. W rezultacie w kosztach uzyskania przychodów pozostałyby te koszty, które przypadały na rok podatkowy i wyłączone byłyby koszty podlegające rozliczeniu w przyszłych okresach. Organy uznały brak korekty w tym zakresie za wadę skutkującą zawyżeniem przychodów i kosztów ich uzyskania w tej samej kwocie. W dalszej kolejności zakwestionowano zawyżenie kosztów podatkowych o wartość 2.293,75 zł w związku z odpisami amortyzacyjnymi gruntu. W toku kontroli ustalono bowiem, że spółka kupiła od spółki P. nieruchomość w L., zabudowaną budynkiem handlowo-biurowym. Cena sprzedaży wynosiła 4.500.000 zł netto (z VAT według stawki 22% - 5.490.000 zł), a wydanie nieruchomości zgodnie z umową nastąpiło 1 września 2008 r. Spółka jako podstawę odpisów amortyzacyjnych przyjęła cenę netto pomniejszoną o koszty notarialne, to jest kwotę 4.504.300 zł. W toku postępowania ustalono także, iż na rachunek Spółki 29 sierpnia 2008 r. wpłynęła kwota 3.000.000 zł z tytułu "zapł. za weksel P.". Następnie 1 września 2008 r. na ten sam rachunek wpłacone zostało 50.000 zł, które zaksięgowano pod tytułem "Wpłacający P.... Tytuł zapłata za weksel". Powyższe zobowiązania wekslowe nie zostały rozliczone do końca 2008 r., a ich łączna wartość wykazana została w bilansie po stronie pasywów jako zobowiązania wekslowe. Organy podatkowe zwróciły uwagę, że Spółka w związku z nabyciem ww. nieruchomości 29 sierpnia 2008 r. wpłaciła na rachunek spółki P. kwotę 3.000.000 zł. Wywiodły stąd, że strona po zapłacie za nieruchomość natychmiast odzyskała wskazaną kwotę jako zapłatę za weksel od spółki P. Organy stwierdziły nadto, że spółka P. nie miała innych zobowiązań, strona nie miała również wcześniejszych wierzytelności wobec tej spółki, w tym w roku i roku poprzednim (2007). Wskazane księgowania były jedynymi dokonanymi w 2008 r. Tym samym organy stwierdziły, że kwota 3.000.000 zł nie zabezpieczała jakiegokolwiek zobowiązania strony. Uznały zatem, że zaewidencjonowana przez spółkę transakcja wyczerpuje znamiona umowy pożyczki, zdefiniowanej w art. 720 § 1 Kodeksu cywilnego (k.c.) - P. sp. z o.o. zobowiązała się bowiem do przekazania spółce pieniędzy, strona natomiast wystawiła weksel zobowiązując się w ten sposób do zwrotu otrzymanej kwoty. Organy podatkowe podkreśliły, że uzyskana w ten sposób pożyczka nie pociągała za sobą żadnych dodatkowych kosztów, w związku z czym jej udzielenie ocenione zostało jako świadczenie nieodpłatne, które na podstawie art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 15 lutego 1991 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 ze zm. - dalej: u.p.d.o.p.) stanowi przychód podlegający opodatkowaniu. Organy podatkowe zauważyły, że uzyskanie przez Stronę nieodpłatnej pożyczki poprzez otrzymanie zapłaty za weksel przy braku zobowiązań, które mogłyby być nim rozliczone, możliwe było dzięki szczególnym powiązaniom ze spółką P. Zwróciły uwagę, że na stanowisku doradcy zarządu P. do 1 lipca 2008 r. zatrudniony był S R. Wspólnikami skarżącej Spółki byli natomiast: do 1 lipca 2008 r. - spółka P., od 1 lipca do 18 grudnia 2008 r. - S. R., od 18 grudnia 2008 r. - R. R., która była jednocześnie jedynym udziałowcem spółki P. Do 1 lipca 2008 r. prezesem zarządu w obu ww. spółkach była J. C. W ocenie organów, bez powyższych powiązań uzyskanie nieoprocentowanej pożyczki byłoby niemożliwe i stwierdziły wobec tego, że w tej sytuacji w sprawie zastosowanie znalazł przepis art. 11 ust. 1 u.p.d.o.p W związku z tym organy podatkowe zastosowały przepis § 21 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 10 września 2009 r. w sprawie sposobu i trybu określania dochodów osób prawnych w drodze oszacowania (Dz. U. Nr 160, poz. 1268 ze zm.). Organy podatkowe zgromadziły dane dotyczące oprocentowania kredytów udzielanych w badanym okresie przez pięć banków i przyjęły najniższe oprocentowanie - 8,25% dla pożyczki w kwocie 3.000.000 zł zaciągniętej 29 sierpnia 2008 r. i 9,6% dla pożyczki 50.000 zł, otrzymanej 1 września 2008 r. Po dokonaniu stosownych obliczeń przyjęły, że Spółka musiałaby ponieść koszty pozyskania powyższych pożyczek w kwotach odpowiednio 84.760,27 zł i 1.514,14 zł, które w świetle art. 12 ust. 1 pkt 2 u.p.d.o.p. stanowiły przychód podlegający opodatkowaniu. W toku postępowania ponadto zakwestionowana została jako koszt uzyskania przychodu kwota 185.966 zł wynikająca z faktury wystawionej przez spółkę P. z tytułu prowizji za uzyskanie kredytu zgodnie z umową. Zapłata faktury określona została na dzień 14 grudnia 2008 r., przy czym ustalono, że do 31 grudnia 2008 r. zapłaty tej nie dokonano. Organy podatkowe wskazały, że strona pomimo kilkukrotnych wezwań nie przedłożyła umowy zawartej z P. i nie wykazała w jakikolwiek sposób jej wykonania. Zwróciły uwagę, że z dokumentacji za lata 2008 i 2009 nie wynika, aby spółka P. egzekwowała zobowiązanie wynikające z powyższej faktury. Wskazano, że strona zaciągnęła dwa kredyty w banku P. [...]. W celu ich uzyskania zawarła umowę z firmą B. [...] na przygotowanie biznesplanu, skompletowanie dokumentacji i przygotowanie wniosku kredytowego. Powyższe okoliczności, zdaniem organów podatkowych, jednoznacznie wskazywały, że spółka uzyskała kredyt w wyniku działań innego podmiotu, zaś ww. faktura wystawiona przez P., wobec braku jakichkolwiek dowodów potwierdzających wykonanie usługi z niej wynikającej, nie dokumentuje rzeczywistego zdarzenia gospodarczego.
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
