11.03.2015 Ubezpieczenia

Wyrok NSA z dnia 11 marca 2015 r., sygn. I OSK 2897/14

Za szczególną okoliczność na potrzeby stosowania powyższego przepisu uznaje się wyłącznie zdarzenie bądź trwały stan wykluczający aktywność zawodową konkretnej osoby z powodu niemożności przezwyciężenia ich skutków, przy czym owo zdarzenie bądź trwały stan muszą mieć charakter zewnętrzny, obiektywny i niezależny od woli tej osoby.

Teza od Redakcji

 

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Joanna Banasiewicz Sędziowie: Sędzia NSA Jolanta Rudnicka Sędzia del. WSA Marek Wroczyński (spr.) Protokolant st. inspektor sądowy Tomasz Zieliński po rozpoznaniu w dniu 11 marca 2015 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej E. Ż. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 10 lipca 2014 r. sygn. akt II SA/Wa 871/14 w sprawie ze skargi E. Ż. na decyzję Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia [...] kwietnia 2014 r. nr [...] w przedmiocie odmowy przyznania świadczenia w drodze wyjątku oddala skargę kasacyjną

Uzasadnienie

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 10 lipca 2014 r. sygn. akt II SA/Wa 871/14 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie oddalił skargę E. Ż. na decyzję Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia [...] kwietnia 2014 r. nr [...] w przedmiocie odmowy przyznania świadczenia w drodze wyjątku.

Z uzasadnienia zaskarżonego wyroku wynika, że Prezes Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (dalej jako: Prezes ZUS) decyzją z dnia [...] kwietnia 2014 r., wydaną na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071 ze zm. - dalej jako Kpa), utrzymał w mocy własną decyzję z dnia [...] marca 2013 r. nr [...] odmawiającą przyznania E. Ż. renty w drodze wyjątku.

W uzasadnieniu powyższej decyzji Prezes ZUS podniósł, iż przyznanie świadczenia na podstawie art. 83 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz. U. z 2009 r. Nr 153, poz. 1227 ze zm.) jest możliwe, jeżeli wnioskodawca spełnił łącznie wszystkie warunki wymienione w tym przepisie, a E. Ż. przesłanek tych nie spełniła. Na podstawie akt sprawy organ ustalił bowiem, że na przestrzeni 49 lat życia, tj. na datę powstania całkowitej niezdolności do pracy udowodniła łącznie 12 lat, 7 miesięcy i 20 dni okresów składkowych i nieskładkowych oraz 8 lat okresów opłacania składek na ubezpieczenie społeczne rolników. Ponadto w 10-leciu przypadającym przed dniem powstania niezdolności do pracy, nie udowodniono żadnego okresu składkowego, albowiem strona wykazała jedynie okres opieki nad dzieckiem, który, jako okres nieskładkowy nie podlega uwzględnieniu z uwagi na ustawowe ograniczenie. Dodatkowo ustalono, że w okresach od 31 marca 1994 r. do 30 czerwca 1995 r. i od 10 maja 2000 r. do 20 sierpnia 2009 r., tj. do powstania całkowitej niezdolności do pracy E. Ż. nie wykonywała zatrudnienia lub innej działalności objętej ubezpieczeniem społecznym oraz ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi. Natomiast lekarz orzecznik ZUS orzeczeniem z dnia 9 lipca 2013 r. ustalił, iż jest ona całkowicie niezdolna do pracy od 20 sierpnia 2009 r. do 31 lipca 2015 r. Na tej podstawie Prezes ZUS uznał, że w niniejszej sprawie nie zostało udowodnione zaistnienie żadnych szczególnych okoliczności, które wpłynęłyby na niemożność uzyskania przez wnioskującą prawa do świadczeń z ubezpieczenia społecznego w trybie zwykłym. Zaznaczył przy tym, że przez szczególne okoliczności rozumie się wydarzenia o charakterze nadzwyczajnym, które wbrew zamiarom i woli ubezpieczonego stanowią niemożliwą do przezwyciężenia przeszkodę w kontynuowaniu zatrudnienia. Ponadto organ podkreślił, że przy rozpatrywaniu spraw o świadczenie w drodze wyjątku, należy brać pod uwagę udokumentowany okres składkowy i nieskładkowy, który powinien obejmować znaczący okres. Pominięcie bowiem tej okoliczności prowadziłoby w prosty sposób do przyznawania świadczeń, niewiele różniących się co do wysokości, osobom powołującym się na nieporównywalne okresy zatrudnienia, co w ostatecznym rachunku naruszałoby interes społeczny, a także zasady sprawiedliwości. Jednocześnie organ stwierdził, że dla przyznania świadczenia w drodze wyjątku istotnym jest, aby do wymaganego okresu ubezpieczenia brakowało niewielkiego okresu, który dodatkowo muszą usprawiedliwiać szczególne okoliczności. Tymczasem w sprawie nie wykazano, aby E. Ż. przez okres 9 lat poprzedzający orzeczenie wobec niej niezdolności do pracy podlegała szczególnym okolicznościom, które uniemożliwiły jej podjęcie zajęcia objętego ubezpieczeniem społecznym. Zaś obecnie orzeczona niezdolność do pracy nie stanowi wystarczającej przesłanki do przyznania świadczenia.

ikona kłódki
Treści dostępne dla abonentów IFK Platformy Księgowych i Kadrowych

Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych

  • Codzienne aktualności prawne
  • Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
  • Bogatą bibliotekę materiałów wideo
  • Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
Kup dostęp
Powiązane dokumenty