Wyrok NSA z dnia 18 sierpnia 2011 r., sygn. II FSK 1993/10
Organy skarbowe nie mogą, unikając rzetelnego i wszechstronnego wyjaśnienia okoliczności faktycznych sprawy, co wynika wprost z art. 187 § 1 ord. pod., zasłaniać się niedopuszczalnością oceny zgodności z prawdą zawartych umów notarialnych, oczywiście nie negując, że są one dokumentami urzędowymi. Zwrócić bowiem uwagę trzeba, że czym innym jest domniemanie autentyczności, a czym innym domniemanie zgodności z prawdą twierdzeń zawartych w dokumencie urzędowym.
Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Aleksandra Wrzesińska-Nowacka, Sędziowie: NSA Stefan Babiarz, WSA del. Andrzej Jagiełło (sprawozdawca), Protokolant Szymon Mackiewicz, po rozpoznaniu w dniu 18 sierpnia 2011 r. na rozprawie w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej Dyrektora Izby Skarbowej w K. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 24 maja 2010 r. sygn. akt I SA/Gl 356/09 w sprawie ze skargi B. L. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w K. z dnia 23 lutego 2009 r. nr [...] w przedmiocie zryczałtowanego podatku dochodowego od osób fizycznych za 2006 r. od dochodów nieznajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach przychodów 1) oddala skargę kasacyjną, 2) zasądza od Dyrektora Izby Skarbowej w K. na rzecz B. L. kwotę 2.700 (dwa tysiące siedemset) złotych tytułem częściowego zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego
Uzasadnienie
1. Zaskarżonym wyrokiem z dnia 24 maja 2010 r. sygn. akt I SA/Gl 356/09 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach po rozpoznaniu skargi B.L. uchylił decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w K. z dnia 23 lutego 2009 r. nr [...] w przedmiocie zryczałtowanego podatku dochodowego od osób fizycznych za 2006 r. od dochodów nie znajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach przychodów.
2. Ze stanu sprawy przyjętego przez Sąd pierwszej instancji wynikało, że na podstawie postanowienia Dyrektora Urzędu Kontroli Skarbowej w K. z 18 stycznia 2008r. wszczęto postępowanie kontrolne wobec małżeństwa B. L. i J.L. w zakresie rzetelności deklarowanych podstaw opodatkowania oraz prawidłowości obliczania i wpłacania podatku dochodowego od osób fizycznych oraz w zakresie źródeł pochodzenia majątku i dochodów nieznajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach przychodów za 2006r. W wyniku przeprowadzonej kontroli stwierdzono, że B. L. zgromadził w 2006r. zasoby finansowe o wartości 41.580,34 zł na, które złożyły się następujące kwoty: 18.417,50 zł odpowiadająca kwocie 1/2 dochodów uzyskanych przez podatniczkę w okresie od I-IX 2006r. ze stosunku pracy, w okresie trwania wspólności małżeńskiej); 6750 zł - 1/2 dochodów uzyskanych przez podatnika w okresie od I-IX 2006r. ze stosunku pracy; 4050 zł - 1/2 dochodów z wymienionego tytułu przez jej męża w okresie I - X 2006 r.; 375 zł - 1/2 dochodów jej męża uzyskanych w okresie I-IX 2006r.; 381,10 zł-1/2 z nadpłaty podatku dochodowego od osób fizycznych za rok 2005; 1.500 zł - 1/2 kwoty wypłaconej z PZU; 287,48 zł - 1/2 kwoty zwróconych środków z IKE PZU; 2.115,21 zł -1/2 kwoty wypłaconego ubezpieczenia z PZU; 1,48 zł -1/2 z kwoty naliczonych odsetek bankowych za okres od I-IX 2006r.; 924,57 zł -1/2 z kwot na rachunku bankowym oraz 1.250 zł. dofinansowanie do wypoczynku Powyższe zasoby finansowe porównano z poniesionymi przez B. L.w tym roku wydatkami na kwotę łączną 1.376.808,36 zł, na które składały się: 3.750 zł - 1/2 kosztów wyżywienia poniesionych przez B. i J. małżonków L. w okresie od I-IX 2006r., oraz koszty wyżywienia poniesione w okresie X-XII 2006r. - 1.000 zł; 2005,61 zł - koszty zakupu odzieży, środków czystości, opłat za energię elektryczną i gaz, wywóz śmieci i podatek od nieruchomości - w proporcjach przypadających na stronę; 700 zł -1/2 z kwoty wydatkowanej na zakupu paliwa przez małżonków i podatniczkę; 9.012 zł na ubezpieczenie samochodu, społeczne, zdrowotne i na życie w kwocie przypadającej proporcjonalnie na podatniczkę ; 145 zł - koszty przejazdów; 2.881,25 zł - 1/2 z kwoty podatku dochodowego od osób fizycznych zapłaconego przez małżonków w okresie od I-IX 2006r. oraz kwota podatku zapłacona przez stronę w okresie od X-XII 2006r.; 1.062,33zł - opłaty za RTV, wodę, opłatę notarialną z tytułu zawartej umowy o rozdzielność majątkową, energię, gaz, wywóz śmieci, opłaty od wpłat za wodę, oraz od wpłat na podatek od nieruchomości w proporcji przypadającej na stronę; 396.000 zł - 1/2 z kwoty wydatkowanej na objęcie udziałów w spółce z o.o. M.; 3.628,33 zł - 1/2 opłaty notarialnej od umowy spółki M.; 950.400 zł - 1/2 na objęcie udziałów w spółce T.; 7.163,29 zł - 1/2 opłaty notarialnej od umowy spółki T.; 60,40 zł - naliczone odsetki od salda debetowego, opłaty za prowadzenie rachunku bankowego, prowizja za odnowienie kredytu. Dyrektor Urzędu Kontroli Skarbowej określając poniesione wydatki w w/w kwocie nie uznał jednocześnie za wiarygodnego oświadczenia strony gdzie pominięto wydatki poniesione przez męża podatniczki J. L. na objęcie w zamian za wkład pieniężny udziałów w spółkach z o.o. M. z siedzibą w T. i T. z siedzibą w B. W odniesieniu do pierwszej z wymienionych spółek organ stwierdził, że w akcie notarialnym dotyczącym zawiązania spółki M. zapisano wysokość kapitału zakładowego w kwocie 2.400.000,00 zł, oraz, że dzieli się on na 2.400 równych niepodzielnych udziałów o wartości nominalnej po 1.000,00 zł. W kapitale zakładowym J. L. miał objąć 792 udziałów o łącznej wartości nominalnej 792.000,00 zł i pokrywa je w całości gotówką w kwocie 792.000,00 zł. Według postanowień wspólników zawartych w akcie koszty sporządzenia aktu notarialnego ponoszą wspólnicy proporcjonalnie do posiadanych udziałów. Do wniosku rejestracyjnego spółki M., stosownie do art. 167 § 1 pkt 2 Kodeksu spółek handlowych, dołączono oświadczenie członków zarządu z dnia 15 maja 2006r., o wniesieniu przez wspólników wkładów pieniężnych na pokrycie udziałów w kapitale zakładowym spółki (wpłacone gotówką) oraz pokryciu w całości kapitału zakładowego. Organ nie uznał za wiarygodne: oświadczenia J. L. z 6 marca 2008 r., w którym oświadczył, że wpłacił gotówką do spółki tytułem kapitału kwotę 50.000,00 zł, a pozostała kwota do dnia dzisiejszego nie została wpłacona, jak i pisma z 4 marca 2008r. prezesa spółki T. M. w którym poinformował, że skarżący w dniu założenia spółki M. sp. z o. o. tj., 25 października 2007r. wpłacił na poczet udziałów 50.000,00 zł. W odniesieniu do spółki T. organ kontroli skarbowej wskazał, że w akcie notarialnym dotyczącym zawiązania spółki zapisano wysokość kapitału zakładowego w kwocie 5.760.000,00 zł, oraz, że dzieli się on na 4.800 równych i niepodzielnych udziałów o wartości nominalnej po 1.200,00 zł każdy. W kapitale zakładowym J. L. objąć miał 1584 udziałów o łącznej wartości nominalnej 1.900.800,00 zł i pokryć je w całości gotówką w kwocie 1.900.800,00 zł. Koszty umowy ponoszą wspólnicy proporcjonalnie do posiadanych udziałów. Do wniosku rejestracyjnego spółki T., dołączono oświadczenie członków zarządu z dnia 26 lipca 2006r., o wniesieniu przez wspólników wkładów pieniężnych na pokrycie udziałów w kapitale zakładowym spółki (wpłacone gotówką) oraz pokryciu w całości kapitału zakładowego. Organ nie uznał za wiarygodne: oświadczenia męża podatniczki z 6 marca 2008r., w którym oświadczył, że wpłacił gotówką do spółki tytułem kapitału kwotę 10.800,00 zł, a pozostała kwota nie została wpłacona, jak i pisma z 4 marca 2008r. prezesa spółki J. T. w którym poinformował, że skarżący w dniu założenia spółki T. sp. z o.o. tj., 26 lipca 2006 r. wpłacił na poczet udziałów 10.800,00 zł. Organ pierwszej instancji wskazał, że wkłady wniesione do obu spółek znalazły odzwierciedlenie w bilansach sporządzonych na dzień 31 grudnia 2006r., raportach kasowych za okres od 1 do 31 sierpnia 2006 r. i sprawozdaniach finansowych. Organ uwzględnił wniosek pełnomocnika o przeprowadzenie dowodu ze świadków przesłuchując J. O., który na podstawie zawartej umowy zlecenia prowadził księgi rachunkowe spółek. Przesłuchany 17 czerwca 2008r. w obecności pełnomocnika kontrolowanych zeznał, że: podstawą otwarcia ksiąg rachunkowych była umowa spółki sporządzona w formie aktu notarialnego, a w szczególności zawarte w niej oświadczenie o pokryciu udziałów gotówką. Podstawowym dokumentem był akt notarialny założenia spółki, odpis pełny KRS, dokumenty kasowe odzwierciedlające wpłaty gotówkowe, jak to zostało zapisane w akcie notarialnym. Na pytanie pełnomocnika, czy jest mu wiadome, czy udziały kapitału zakładowego zostały wpłacone w gotówce do kasy przedsiębiorstwa, czy też przelewem na konto bankowe wyjaśnił, iż nie prowadził kasy i nigdy tych pieniędzy nie widział, a w zakresie jego czynności nie był nadzór nad prowadzeniem kasy, stąd na jego wniosek została sporządzona inwentaryzacja kasy, w której nie brał udziału. Dodał, że jedynie weryfikował spis z natury pod względem formalno rachunkowym. W dniu 9 lipca 2008r. J. L. złożył zeznania nie wypowiadając się co do objęcia udziałów w kapitałach zakładowych spółek. Wypowiedział się natomiast na okoliczność posiadania na początek kontrolowanego okresu środków pieniężnych oraz źródeł ich pochodzenia. Wyjaśnił, że otrzymał spadek w latach osiemdziesiątych po babci, gdzie przedmiotem spadku były obligacje Stanów Zjednoczonych. Ich wartość, w nominałach 100 dolarowych i w ilości kilkudziesięciu sztuk, nie była mu znana. Obligacje te zbyte zostały na giełdzie w Berlinie przy pomocy kuzynki na stałe mieszkającej w Berlinie. Kuzynka dokonała obrotu obligacjami, a uzyskany zysk inwestowała na giełdzie wykorzystując biuro maklerskie. Z dochodu, który przyniosła gra giełdowa skarżący brał udział w grze w kasynie w Berlinie, co miało miejsce od lat 80-tych do 2000r. W zakresie określenia wysokości dochodu uzyskanego z obligacji wyjaśnił, że w całym okresie było to około kilkaset tysięcy marek niemieckich. Pieniądze przechowywał w domu, i nie może sprecyzować wysokości i okresu wygranych w grach liczbowych. Na początek 2005r. pozostały mu pieniądze z obrotu, którym dysponował w wysokości około 1,5 mln zł i środki te przechowywał w domu, czego nie potrafi udokumentować. Pieniądze pochodzące ze spadku i gry częściowo były źródłem finansowania udziałów w spółkach kapitałowych zaś pozostała kwota pochodziła z oszczędności. Skarżący powyższych twierdzeń co do posiadania zasobów finansowych nie uwiarygodnił jakimikolwiek dowodami. Według organu pierwszej instancji, ogólnikowe wyjaśnienia podatnika (męża skarżącej) dotyczące otrzymanego spadku oraz uzyskiwanych dochodów z gry na giełdzie i z gry w kasynie nie dają możliwości ustalenia wielkości uzyskanego z tego tytułu dochodu i jego wpływu na wydatki poniesione w 2006r. Dyrektor Urzędu Kontroli Skarbowej wskazał, że samo podanie źródła przychodu bez jednoczesnego wykazania, i to w sposób nie budzący wątpliwości, że skarżący faktycznie otrzymał spadek w postaci obligacji, które sprzedał, a otrzymane środki zaangażował w grę na giełdzie i w gry w kasynach, nie może stanowić wystarczającej podstawy do uznania, aby dochody te uwzględnić w bilansowaniu wydatków poniesionych w 2006r. Organ kontroli skarbowej nie uwzględnił złożonego wniosku o dopuszczenie dowodu z zeznań świadków: S. K.- prezes zarządu spółki P., i Z. K. - pełnomocnika spółki P. na okoliczności związane z założeniem spółek M. i T., ustaleniem ich kapitału zakładowego, zarejestrowaniem wskazując, iż zostały one wyjaśnione w wprowadzonym postępowaniu kontrolnym i udokumentowane dowodami z ksiąg rachunkowych oraz dowodami w postaci aktów notarialnych, oświadczeniami zarządu spółek o wniesieniu kapitałów, wpisowi do KRS t. j. dokumentami urzędowymi, które zostały określone w art. 194 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (Dz.U z 2005, Nr 8 poz. 60), zwanej dalej: ord. pod. Następnie organ powołując treść art. 20 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U z 2010, Nr 51 poz. 307), zwanej dalej u.p.d.o.f., uznał, że skarżąca i jej mąż osiągnęli przychody ze źródeł, których nie ujawnili. W konsekwencji powyższego, Dyrektor Urzędu Kontroli Skarbowej, stosując art. 8 u.p.d.o.f. i art. 43 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego dla ustalenia podstawy opodatkowania za okres I-IX 2006r. (okres w którym między małżonkami istniała wspólność ustawowa) dla każdego z małżonków, przyjął kwoty przychodów i wydatków stanowiące 50 % kwot ustalonych dla obojga małżonków a za okres X-XII 2006 r. poniesione przez skarżącą wydatki i uzyskane przychody . Za okres X- XII 2006 r. dla skarżącej przyjęto poniesione przez nią łącznie wydatki w kwocie 1.376.808,36 zł. W konsekwencji przy przychodzie w kwocie 41.580,34 zł nadwyżka wydatków nad przychodami wynosiła 1.335.228 zł. Zatem zryczałtowany podatek dochodowy od dochodów z nieujawnionych źródeł przychodów i nieznajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach stanowi kwotę 1.001.421 zł obliczoną jako 75 % z kwoty 1.342.093 zł, a to stosownie do art. 30 ust.1 pkt 7 u.p.d.o.f.
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
