Wyrok NSA z dnia 21 grudnia 2010 r., sygn. II FSK 1538/09
Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Bogusław Gruszczyński, Sędziowie NSA Antoni Hanusz (sprawozdawca), NSA Jan Rudowski, Protokolant Anna Dziosa, po rozpoznaniu w dniu 21 grudnia 2010 r. na rozprawie w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej T. sp. z o.o. w K. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 15 kwietnia 2009 r. sygn. akt I SA/Gl 1147/08 w sprawie ze skargi T. sp. z o.o. w K. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w K. z dnia 16 października 2008 r. nr [...] w przedmiocie podatku dochodowego od osób prawnych za 2004 r. 1) oddala skargę kasacyjną, 2) zasądza od T. sp. z o.o. w K. na rzecz Dyrektora Izby Skarbowej w K. kwotę 2.700 (słownie: dwa tysiące siedemset) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego
Uzasadnienie
II FSK 1538/09
Uzasadnienie
1. Zaskarżonym wyrokiem z dnia 15 kwietnia 2009 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w sprawie o sygnaturze akt I SA/GL 1147/08, działając na podstawie art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 roku Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 dalej u.p.p.s.a.) oddalił skargę spółki z ograniczoną odpowiedzialnością T. sp. z o.o. z siedzibą w K. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w K. z dnia 16 października 2008 roku w przedmiocie podatku dochodowego od osób prawnych za 2004 rok. Zaskarżoną do sądu decyzją Dyrektor Izby Skarbowej w K., utrzymał w mocy decyzję Dyrektora Urzędu Kontroli Skarbowej w K. z dnia 16 kwietnia 2008r. określającą zobowiązanie podatkowe T. Sp. z o.o. z siedzibą w K. w podatku dochodowym od osób prawnych za 2004r. w kwocie 155.874,00 zł tj. w wysokości wyższej od zadeklarowanej przez Podatnika o kwotę 60.720,00 zł. Ze stanu sprawy przedstawionego przez Sąd pierwszej instancji wynikało, że w uzasadnieniu decyzji organ II instancji podał, że dokonane w toku kontroli źródłowej, przeprowadzonej u Podatnika, ustalenia pozwoliły na stwierdzenie zaniżenia zobowiązania podatkowego za okres 2004r. o kwotę 60.720,00 zł. Przedmiotowe zaniżenie zobowiązania podatkowego spowodowane zostało zawyżeniem kosztów uzyskania przychodów o kwotę 319.581,00 zł. Dyrektor Izby Skarbowej w K. wyjaśnił, że w ocenie organu I instancji zawyżenie kosztów uzyskania przychodów na ogólną kwotę 319.581,00 zł powstało w wyniku zakwalifikowania do nich wydatku w kwocie 319.022,34 zł wynikającego z faktury nr [...] z dnia 20.12.2004r. na kwotę 77.350,00 EUR, wystawionej przez firmę S. z siedzibą w G., tytułem umowy nr [...] z dnia 10.01.2004r. oraz nieobniżenia kosztów uzyskania przychodów o dodatnie różnice kursowe w kwocie 558,58 zł, powstałe w wyniku zapłaty zobowiązania wynikającego z faktury nr [...] z dnia 10.11.2004r. na kwotę 54.231,86 EUR wystawionej przez F. Sp.A. Powyższe ustalenia organu I instancji stanowiły podstawę wydania decyzji z dnia 16 kwietnia 2008r. nr [...] określającej zobowiązanie podatkowe w podatku dochodowym od osób prawnych za 2004r. w kwocie 155.874,00 zł. Dyrektor Izby Skarbowej w K. w objętej skargą decyzji podtrzymał stanowisko organu pierwszej instancji oraz podzielił zawartą tam argumentację. 2.Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w wyniku przeprowadzenia sądowej kontroli objętej skargą decyzji ocenił, że nie narusza ona prawa. Sąd wskazał, że główne zarzuty skargi dotyczyły naruszenia przez organy podatkowe przepisów postępowania podatkowego, w tym postępowania dowodowego, a w szczególności art. 122, art. 123 § 1, art. 180 § 1, art. 187 § 1, art. 188, art. 190 § 1 i § 2, art. 191, art. 199 a § 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 roku Nr 8, poz. 60 z poz. zm.). Zdaniem skarżącej spółki organy podatkowe naruszyły zasadę prawdy obiektywnej poprzez odmowę dopuszczenia dowodów zgłoszonych przez stronę tj. przesłuchania świadków B.B. oraz A.L. na okoliczność nawiązania współpracy pomiędzy skarżącą a A. S.P.A. oraz dowodu z przesłuchania osób odpowiedzialnych w spółce A. za nawiązanie i realizację kontraktu pomiędzy tę spółką a skarżącą oraz wyjaśnienia wątpliwości co do wiodącej roli skarżącej przy nawiązywaniu współpracy z firmą T.P. sp. z o.o.. Na podstawie tejże odmowy sformułowano spółka większość zarzutów procesowych, przyjmując niejako automatycznie, że to niedopuszczenie doprowadziło do niewłaściwego ustalenia stanu faktycznego sprawy, a w konsekwencji do wadliwego wyłączenia z kosztów uzyskania przychodów kwoty 319.022,34 zł. wypłaconej P.L.- prezesowi firmy S. Sąd argumentował, że przedmiot sporu rozpoznawanej sprawy dotyczy zasadności zakwestionowania zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów kwoty w wysokości 319.022,34 zł. wypłaconej na podstawie faktury Nr [...] z dnia 20 grudnia 2004 r. wystawionej przez firmę S. z siedzibą na G., tytułem umowy z dnia 10 stycznia 2004 r. dotyczącej prowadzenia negocjacji i doprowadzenia do podpisania kontraktu przez skarżącą z firmą T. Sp. z o.o. z siedzibą w W. Przedmiotem zaś wniosku dowodowego strony skarżącej było przesłuchanie świadków wskazanych we wniosku na okoliczność wiodącej roli skarżącej w zawarciu kontraktu ze spółką T.P. i A. W ocenie Sądu odmowa przeprowadzenia wnioskowanego dowodu nie naruszyła ustawowych reguł prowadzenia postępowania dowodowego. Organy podatkowe za udowodnioną przyjęły tezę, że to skarżąca doprowadziła do zawarcia kontraktu i że to jej w pierwszej kolejności oferta, a następnie negocjacje w rezultacie zaowocowały podpisaniem umowy. Przedmiotem postępowania było wyjaśnienie zasadności poniesienia wydatków, na tzw. pośrednika, który w świetle zawartej umowy z dnia 10 stycznia 2004 r. miał prowadzić negocjacje z firmą T.P. Sp. z o.o., celem doprowadzenia do zawarcia umowy. Na marginesie należałoby wskazać, że wniosek dowodowy zmierzający do wykazania wiodącej roli skarżącej w zawarciu tego kontraktu nie koresponduje z tezą zmierzającą do wykazania, że to P.L. "prowadził negocjacje i doprowadził do podpisania kontraktu". Sąd argumentował następnie, że zgodnie art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 roku o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2000 roku Nr 54, poz. 654 ze zm.,) kosztami uzyskania przychodów, są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ustawy. Przepis ten formułował zasadę, że nie każdy poniesiony wydatek stanowił koszt uzyskania przychodu, ale tylko taki wydatek, który po pierwsze nie był wymieniony w katalogu wydatków określonych w art. 16 ust.1 ustawy, a po drugie jego poniesienie przyczyniło się lub mogło przyczynić do powstania przychodu. Zdaniem Sądu, okoliczność na udowodnienie, której został zgłoszony wniosek dowodowy tj. wiodącej roli skarżącej w zawarciu w/w kontraktu nie mogła przyczynić się do wyjaśnienia kwestii zasadniczej tj. wykonania usługi przez S., skoro wniosek dotyczył przesłuchania świadków, zatrudnionych w firmie A., a więc podwykonawcy umowy. Firma S. miała bowiem negocjować i doprowadzić do zawarcia umowy pomiędzy skarżącą a T., a nie między skarżącą a firmą A. Skład orzekający uznał za uzasadniony pogląd organów podatkowych, iż dowód przeprowadzenia którego żądała skarżąca, nie miał znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy, albowiem okoliczność wiodącej roli skarżącej w zawarciu kontraktu została udowodniona innymi dowodami, a organy wręcz wyeksponowały tę właśnie rolę skarżącej, wskazując na zakres negocjacji, ich miejsce i sposób dochodzenia do consensusu. Wniosek dowodowy, nieuwzględnienie którego stanowiło podstawę sformułowanego zarzutu naruszenia art. 188 O.p., dotyczył zaniechania przesłuchania świadków F. B. oraz A. L., a także pracowników Spółki A. na okoliczność wiodącej roli skarżącej w zawarciu zarówno kontraktu z firmą T., jak i A., a ta nie była kwestionowana przez organy podatkowe. Sąd wskazał, że dla wyjaśnienia, czy faktycznie firma S. wykonała na rzecz skarżącej usługę pośrednictwa, organ kontroli skarbowej przeprowadził obszerne postępowanie dowodowe, dopuszczając i przeprowadzając dowody zarówno z urzędu, jak i na wniosek strony, z wyłączeniem dowodów, o których była mowa powyżej. W zakresie, w jakim to było możliwe, skontrolowano dokumentację źródłową u skarżącej, przesłuchano też w charakterze świadków osoby, które mogły posiadać wiadomości na temat okoliczności towarzyszących zawarciu umowy, w tym prezesa spółki T.P. to jest kontrahenta skarżącej, pozyskano informacje od w/w firmy na temat okoliczności zawarcia umowy podwykonawczej z dnia 25 marca 2004, wreszcie pozyskano informacje od firmy O., a dotyczącej podróży służbowych prezesa skarżącej spółki do Włoch. Zakres postępowania dowodowego był szeroki, organy nie pominęły żadnego z istotnych dowodów i możliwych do przeprowadzenia. Tym samym podniesiony w skardze zarzut o "niewłaściwym ustaleniu stanu faktycznego", a także sformułowany w odwołaniu o naruszeniu art. 122 i art. 187 § 1 Ordynacji podatkowej nie został uznany przez Sąd za uzasadniony. Sąd argumentował, że w badanej sprawie skarżąca zaliczyła do kosztów uzyskania przychodów kwotę w wysokości 319.022,34 zł, jaką poniosła na rzecz Spółki S. na podstawie umowy z dnia 10 stycznia 2004 r., której zasadniczym przedmiotem było doprowadzenie do podpisania kontraktu pomiędzy skarżącą, a T.P., której poniesienie winna udokumentować według zasad określonych w ustawie z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości, a więc w sposób odzwierciedlający rzeczywisty przebieg zdarzeń gospodarczych. Wykonanie usług winno być potwierdzone stosowną dokumentacją, stanowiącą odzwierciedlenie prowadzonych rozmów, wstępnych ustaleń, zakresem i osobami biorącymi udział w negocjacjach, wynegocjowanych warunków w zakresie ceny i obowiązków stron stosunku obligacyjnego itp. wreszcie projekt kontraktu przekazany do akceptacji przyszłych stron umowy. Sąd zauważył, że na etapie prowadzonego postępowania podatkowego skarżąca spółka udostępniła pewne dokumenty, w tym ofertę z dnia 24 listopada 2003 r. (a więc przed podpisaniem w dniu 10 stycznia 2004 r. umowy, która stanowiła podstawę uregulowania spornej kwoty) oraz dwie wersje zmian przyszłej umowy z dnia 28 stycznia 2004 r. i z dnia 11 lutego 2004 r. dopiero z chwilą uzyskania ich od kontrahenta tj. firmy T.P. Sekwencja zdarzeń przedstawionych właśnie przez kontrahenta skarżącej Spółki, tj. oferta skarżącej, kolejne wersje umowy i wreszcie jej zawarcie w dniu 25 marca 2004 r. z udziałem tylko i wyłącznie przedstawicieli skarżącej spółki oraz firm T.P. i A., bez udziału jakichkolwiek pośredników, przemawia za przyjętą przez organy podatkowe tezą, że zarówno negocjacje, jak i ich finalizacja nastąpiła bez udziału pośredniaka, a skoro tak, to wydatek został poniesiony pomimo niewykonania przez P.L. umowy. Zdaniem Sądu, nie do pogodzenia z zasadami logicznego i racjonalnego postępowania oraz doświadczenia życiowego jest przyjęcie tezy forsowanej przez pełnomocnika skarżącej spółki iż prowadzenie negocjacji na rzecz określonego podmiotu bez dokonania ze zlecającym ustaleń dotyczących istotnych warunków umowy, da się dokonać "ustnie" przy kontrakcie na kwotę 3.313.000,00 zł. oraz przy przyjęciu zlecenia na wykonanie systemu H., w nowowybudowanych zakładach polipropylenu i polietylenu ciężkiego na rzecz Inwestora - B. sp. z o.o. na zasadzie wspólnego przedsięwzięcia z inną firmą tj. A. Zakres tej umowy, warunki techniczne, parametry produkcyjne i wykonawcze wymagały szczegółowych negocjacji i ustaleń, co zresztą potwierdzają odbyte w tej sprawie spotkania i ilość wersji kontraktu oraz sposobu jego realizacji, w których nie brał udziału "pośrednik". W ocenie Sądu same tylko wyjaśnienia prezesa skarżącej i oświadczenie P.L., bez przedłożenia wiarygodnych dowodów świadczących o wykonaniu usługi pośrednictwa, w tym dowodu dotyczącego udziału w negocjacjach czy też czynnościach finalnych związanych z podpisaniem kontraktu, co słusznie ocenione zostało przez organy obu instancji, nie mogło być uznane za wystarczający dowód potwierdzający wykonanie usługi, skoro z innych dowodów przeprowadzonych przez organy wynikały wnioski przeciwne. Zgromadzony materiał dowodowy i jego ocena, zdaniem Sądu, potwierdzały zasadność przyjętego przez organy wniosku, że P.L. nie negocjował i nie doprowadził do zawarcia spornego kontraktu. Wydatek poniesiony przez skarżącą na rzecz w/w był wydatkiem nie mogącym stanowić kosztu uzyskania przychodu. Odmienna niż oczekiwała skarżąca ocena materiału dowodowego nie jest równoznaczna z oceną wadliwą, naruszającą wymagania określone w art. 191 Ordynacji podatkowej. W ocenie Sądu, ocena ta dokonana była zgodnie z wymogami art. 191 Ordynacji podatkowej, stąd zarzut naruszenia tego przepisu na uwzględnienie nie zasługuje. W ocenie Sądu nie zasługuje też na uwzględnienie zarzut naruszenia przez organy podatkowe zasady zapewnienia stronie czynnego udziału w postępowaniu podatkowym. Zarzut ten sformułowano na okoliczność uwzględnienia m.in. pism Spółki T.P., to jest kontrahenta skarżącej. Takie działanie, jak to nazwał pełnomocnik, pozbawiło skarżącą czynnego udziału, a to z tej przyczyny, że rozstrzygnięcie oparto na dowodach z korespondencji. Sąd argumentował, że w zakresie nieregulowanym w ustawie z dnia 28 września 1991 r. o kontroli skarbowej (art. 31 ust. 1 ustawy) do postępowania przed tymi organami, stosuje się Przepisy Ordynacji podatkowej. Przepis art. 82 tej ostatniej ustawy stanowił podstawę wystąpienia do T.P. o udzielenie informacji związanych z negocjacjami i podpisaniem kontraktu ze skarżącą. Informacji tej nie należy utożsamiać z dowodem z przesłuchania świadka. Przepis ten nie wymaga także "udziału w tej korespondencji" podatnika, gdyż możliwość zapoznania się z materiałem dowodowym zgromadzonym w sprawie gwarantuje art. 200 Ordynacji podatkowej, nakładający na organ podatkowy obowiązek wyznaczenia stronie 7 - dniowego terminu do wypowiedzenia się w sprawie zgromadzonego materiału dowodowego, co w badanej sprawie zostało spełnione zarówno przez organ I, jak i II instancji. W tym kontekście nie zasługiwał również w ocenie Sądu na uwzględnienie zarzut naruszenia art. 190 § 1 i 2 Ordynacji podatkowej, gdyż przepis ten formułuje powinności organu podatkowego przy przeprowadzaniu dowodu z zeznań świadka, opinii biegłych lub oględzin tj. zawiadomienia strony o miejscu i terminie przeprowadzenia tych dowodów przynajmniej na 7 dni przed ich terminem, a nie o zawiadamianiu strony o każdej czynności procesowej, w tym przypadku o udzielenie informacji w trybie art. 82 Ordynacji podatkowej. 3. W skardze kasacyjnej do Naczelnego Sądu Administracyjnego spółka zaskarżyła wskazany powyżej wyrok w całości, zarzucając mu naruszenie art. 145 § 1 pkt 1 lit. c) u.p.p.s.a., polegające na oddaleniu skargi w sytuacji gdy strona skarżąca wskazała, iż decyzja organu drugiej instancji została wydana z naruszeniem przepisów postępowania, to jest art. 123 § 1 oraz art. 190 § 1 i § 2 Ordynacji podatkowej. Uchybienia te polegać miały na zastępowaniu dowodów nazwanych, to jest dowodów z przesłuchania świadków, dowodami nienazwanymi z korespondencji pomiędzy organem kontroli skarbowej a kontrahentem podatnika, czym naruszone miało zostać prawo do czynnego udziału strony w każdym stadium postępowania. Wskazano w dalszej kolejności na naruszenie w zaskarżonym wyroku art. 145 § 1 pkt 1 lit. c) u.p.p.s.a. polegające na oddaleniu skargi w oparciu o przyjęte przez Sąd założenie, iż prawidłowym było przeprowadzenie przez Dyrektora Urzędu Kontroli Skarbowej w K. w części postępowania dowodowego w ramach prowadzonej kontroli skarbowej u podatniczki, na podstawie art. 82 Ordynacji podatkowej. W ocenie autora skargi kasacyjnej przepis ten pozwala wyłącznie na uzyskanie w trybie informacji podatkowej danych o zdarzeniach wynikających ze stosunków cywilnoprawnych albo z prawa pracy, mogących mieć wpływ na powstanie obowiązku podatkowego lub wysokość zobowiązania podatkowego osób lub jednostek, z którymi zawarto umowę: nie upoważnia natomiast organów podatkowych i organów kontroli skarbowej do zbierania informacji o okolicznościach faktycznych związanych ze zdarzeniami prawnymi. Wskazano też zarzut naruszenia art. 145 § 1 pkt 1 lit. c) u.p.p.s.a. polegający na oddaleniu skargi w sytuacji naruszenia przez organy podatkowe obowiązku podjęcia wszelkich niezbędnych działań w celu dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego, wyczerpującego zebrania i rozpatrzenia całego materiału dowodowego, uwzględnienia żądania strony dotyczącego przeprowadzenia dowodu i dokonania oceny czy dana okoliczność została udowodniona na podstawie całego zebranego materiału dowodowego, a polegających na odmowie przeprowadzenia wnioskowanych przez stronę skarżącą dowodów z przesłuchania świadków. Wskazując na powyższe zarzuty spółka domagała się uchylenia zaskarżonego wyroku w całości i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Gliwicach oraz zasądzenia zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego. 4. Dyrektor Izby Skarbowej w K. w odpowiedzi na skargę kasacyjną domagał się jej oddalenia oraz zasądzenia zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego. Organ argumentował, że skarga kasacyjna nie zawiera usprawiedliwionych podstaw ani zarzutów, a zaskarżony wyrok odpowiada prawu. 5. Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje. Skarga kasacyjna nie zawiera usprawiedliwionych zarzutów, a zatem należało ją oddalić. Spór o prawo w rozpoznawanej sprawie dotyczy prawidłowości zakwestionowania przez organy podatkowe zaliczenia do kosztów podatkowych 2004 roku przez spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością T. wydatku w kwocie 319.022,34 zł wynikającego z faktury [...] z dnia 20 grudnia 2004 roku wystawionej przez S. z siedzibą na G., tytułem umowy nr [...] z dnia 10 stycznia 2004 roku zawartej pomiędzy podatnikiem jako zamawiającym, reprezentowanym przez Prezesa Zarządu - E.P., a firmą S., jako wykonawcą reprezentowanym przez prezesa Zarządu - P.L. Na mocy przedmiotowej umowy wykonawca zobowiązał się do prowadzenia negocjacji i doprowadzenia do podpisania kontraktu przez podatnika z firmą T.P. sp. z o.o. z siedzibą w W. Skarżąca spółka w skardze kasacyjnej kwestionuje prawidłowość ustaleń faktycznych dotyczących spornego wydatku wynikającego z faktury FA [...] z dnia 20 grudnia 2004 roku, dokonanych przez organy podatkowe oraz ocenionych przez Sąd jako zgodne z prawem. Ustalenia te wskazują, że wykonanie usługi za którą faktura została wystawiona, nie miało miejsca, co z kolei wykluczało zaliczenie wynikającego z niej wydatku do kosztów podatkowych na zasadzie art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Sąd w ślad za organami podatkowym uznał bowiem, że umowa z dnia 10 stycznia 2004 roku za wykonanie której wystawiona została sporna faktura dotyczyła usługi prowadzenia przez zarejestrowaną na G. spółkę S. negocjacji i doprowadzenia do podpisania kontraktu przez skarżącą ze spółką T.P. spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. Tymczasem nieprawidłowości w postępowaniu dowodowym na które zwraca uwagę skarżąca spółka, dotyczyły odmowy przeprowadzenia wnioskowanego przez skarżącą spółkę dowodu z zeznań świadków na okoliczność wiodącej roli skarżącej spółki, a nie spółki S., w zawarciu kontraktu ze spółką T.P. oraz spółką A. Oddalając podniesione w skardze kasacyjnej zarzuty w pierwszej kolejności odnieść się należy do tych z nich, które dotyczą naruszenia w zaskarżonym wyroku art. 145 § 1 pkt 1 lit. c) u.p.p.s.a. w związku z art. 123 § 1 oraz art. 190 § 1 i § 2 Ordynacji podatkowej. Spółka bowiem zarzuciła, iż Sąd nie zauważył, że poprzez odmowę przeprowadzenia wnioskowanego przez nią dowodu, pozbawiono ją prawa do czynnego udziału w toczącym się postępowaniu. Tymczasem art.123 § 1 Ordynacji podatkowej ustanawia ogólną zasadę czynnego udziału strony w postępowaniu podatkowym, z której wynika prawo strony do czynnego udziału w każdym stadium postępowania oraz prawo strony do wypowiadania się co do zebranych dowodów oraz zgłoszonych twierdzeń. Ani treść zarzutów skargi kasacyjnej ani jej uzasadnienie nie wskazują, że art. 123 § 1 Ordynacji został naruszony przez Sąd w objętym skargą kasacyjną wyroku. Już to, z punktu widzenia wymogów konstrukcyjnych skargi kasacyjnej oraz kryteriów materialnych tego pisma procesowego zawartych w art. 176 oraz w związku z 183 § 1 u.p.p.s.a. uzasadnia ich oddalenie. Ponadto, zarzut te dotyczą niesłusznej w ocenie autora skargi kasacyjnej, odmowy przeprowadzenia zgłoszonych przez stronę dowodów z zeznań świadków na okoliczność nawiązania współpracy pomiędzy skarżącą spółką a spółką A., oraz dowodu z przesłuchania osób odpowiedzialnych w tej spółce za nawiązanie i realizację kontraktu między tą spółką a skarżącą oraz wyjaśnienia wątpliwości co do wiodącej roli skarżącej spółki przy nawiązywaniu współpracy ze spółką T.P. Jak słusznie zwrócił uwagę Sąd pierwszej instancji, okoliczności na które strona domagała się przeprowadzenia tego dowodu nie dotyczyły ustalenia istotnej z punktu widzenia rozpoznawanej sprawy sądowadministracyjnej okoliczności faktycznego wykonania przez spółkę S. z siedzibą w G. usługi polegającej na prowadzeniu negocjacji i doprowadzeniu do podpisania przez skarżącą kontraktu ze spółką T.P. sp. z o.o. Z tej przyczyny, organy podatkowe zajęły słuszne stanowisko, którego potwierdzenie znalazło się także w wyroku Sądu pierwszej instancji, że przedstawiony powyżej wniosek dowodowy nie zasługiwał na uwzględnienie. Nie służył wyjaśnieniu czy faktycznie usługa wymieniona w spornej fakturze [...] z dnia 20 grudnia 2004 roku miała miejsce, a jedynie ta okoliczność była istotna w sprawie zaliczenia spornego wydatku w koszty podatkowe skarżącej spółki w 2004 roku. Wreszcie należy powiedzieć, że odmowa przeprowadzenia w postępowaniu podatkowym wnioskowanego przez spółkę dowodu nie mogła naruszać zasady czynnego udziału strony w postępowaniu wyrażonej w art. 123 § 1 oraz art. 190 § 1 i § 2 Ordynacji podatkowej. Strona poprzez złożenie wniosku o przeprowadzenie dowodu skorzystała z przysługującego jej prawa inicjatywy dowodowej i zrealizowała uprawnienie czynnego udziału w postępowaniu podatkowym. Zaś odmowa organu przeprowadzenia wnioskowanych czynności nie stanowi o uchybieniu zasadzie wyrażonej w art. 123 § 1 Ordynacji podatkowej. Nadto, skoro organy odmówiły uwzględnienia wniosku o przesłuchanie wskazanych we wniosku skarżącej spółki osób, to dowód ten nie był wcale przeprowadzany w postępowaniu zakończonym decyzją Dyrektora Izby Skarbowej w K. z dnia 16 października 2004 roku. Oznacza to, że organy podatkowe prowadząc to postępowanie nie mogły też naruszyć art. 190 §1 i §2 Ordynacji podatkowej, który nakazuje zawiadomić stronę o miejscu i terminie przeprowadzenia z zeznań świadków co najmniej na 7 dni przed terminem oraz zapewnia stronie prawo udziału w przeprowadzaniu dowodu z zeznań świadka. Stanowisko Sądu w tym zakresie i z tej przyczyny jest prawidłowe. Na uwzględnienie nie zasługuje także wskazany w skardze kasacyjnej zarzut naruszenia w zaskarżonym wyroku art. 145 § 1 pkt 1 lit. c) u.p.p.s.a. w związku z art. 82 § 1 pkt 1 Ordynacji podatkowej. Akta administracyjne rozpoznawanej sprawy wskazują, że organy w celu weryfikacji faktycznego wykonania usługi udokumentowanej fakturą [...] z dnia 20 grudnia 2004 roku organ II instancji zwrócił się do T.P. sp. z o.o. z wnioskiem o udzielenie informacji na temat okoliczności związanych z zawarciem Umowy Podwykonawczej nr [...] z dnia 25 marca 2004r. W odpowiedzi w/w spółka wyjaśniła, że podczas ustalania postanowień umowy nie uczestniczyli pośrednicy i warunki umowy były omawiane bezpośrednio z Podatnikiem i firmą A. Spółka A. była wcześniej znana firmie T., została umieszczona na liście podwykonawców. Przedmiotowe pismo zostało, jeszcze uzupełnione pismem z dnia 30 lipca 2007 roku, do którego dołączono kserokopie oferty złożonej przez skarżącą spółkę z dnia 24 listopada 2003 roku, oraz dwie wersje zmian, pierwszą z dnia 28 stycznia 2004 roku oraz drugą z dnia 11 lutego 2004 roku. Fakt, że w trakcie kontroli podatkowej przedmiotowa oferta oraz jej zmiany nie zostały przedstawione organowi I instancji, aż do czasu gdy kontrolujący weszli w ich posiadanie z innego źródła, wskazuje zdaniem organu na okoliczność, że skarżąca zmierzała do ukrycia faktu, że w dniu zawarcia umowy z firmą S. już od kilku miesięcy współpracował z firmą T., a prace związane z ofertą były już w wysokim stopniu zaawansowane. Wedle oceny autora skargi kasacyjnej, zebrane przez organ kontroli skarbowej w trybie art. 82 § 1 pkt 1 Ordynacji podatkowej powyższe informacje nie spełniają przesłanek określonych w tym przepisie i nie stanowią informacji podatkowej, a jedynie dowód nienazwany. Zaś dowody nienazwane nie mogą być zastępowane dowodami dowolnymi, co w ocenie spółki miało miejsce w rozpoznawanej sprawie. Nie podzielając tej argumentacji wskazać należy, że w rozpoznawanej sprawie organ kontroli skarbowej badając stosunki cywilnoprawne wynikające z umowy pośrednictwa z dnia 10 stycznia 2004 roku Nr [...] oraz Umowy podwykonawczej nr [...] z dnia 25 marca 2004 roku żądał udzielenia w trybie art. 82 § 1 pkt 1 Ordynacji podatkowej informacji o okolicznościach faktycznych związanych z zawarciem subkontraktu. Okoliczności te dotyczą czynności prawnej jaką jest zawarcie umowy. Uzyskane przez organ kontroli skarbowej dane stanowiły informacje podatkowe, o których mowa w art. 82 § 1 pkt 1 Ordynacji podatkowej oraz w rozumieniu art. 181 Ordynacji podatkowej, a więc były dowodami nazwanymi, wbrew temu co twierdzi strona wnosząca skargę kasacyjną. Mogły być więc wykorzystane w postępowaniu dowodowym. Dokumenty, w których treści zawarte są informacje podatkowe pozyskane przez organy podatkowe w trybie art. 82 § 1 pkt 1 Ordynacji podatkowej, mogą w niektórych sytuacjach mogą służyć jako dowód w postępowaniu podatkowym. Pozyskanie natomiast przez organ podatkowy materiału dowodowego w trybie art. 82 § 1 pkt 1 Ordynacji podatkowej również, ze wskazanych powyżej przyczyn, nie narusza też art. 123 § 1 Ordynacji podatkowej. Wreszcie na uwzględnienie nie zasługuje zarzut naruszenia przez Sąd art. 145 § 1 pkt 1 lit. c) u.p.p.s.a. w związku z art. 122, art. 187 § 1, art. 188 i art. 191 Ordynacji podatkowej. Jak słusznie zauważył organ w odpowiedzi na skargę kasacyjną, w dniu 25 marca 2004 roku została zawarta Umowa Podwykonawcza nr [...] pomiędzy T.P. sp. z o.o. a T. sp. z o.o. Przedmiotem tego kontraktu było wykonanie systemu H. w nowowybudowanych przez T.P. sp. z o.o. zakładach. Umowa ta została przyznana spółce T. przez spółkę T.P. sp. z o.o. na zasadzie wspólnego przedsięwzięcia z włoską firmą A. Skarżąca spółka w piśmie z dnia 22 czerwca 2007 roku przyznała, że kontrakt z T. sp. z o.o. nawiązany został za pośrednictwem S. z G. Jednak jak słusznie wskazały organy podatkowe, a następnie potwierdził to Sąd w zaskarżonym wyroku, spółka w toku postępowania podatkowego nie przedłożyła dokumentów potwierdzających wykonanie usługi pośrednictwa, za które została wystawiona sporna faktura faktury [...] z dnia 20 grudnia 2004 roku. Zgłaszany przez spółkę realizującą prawo do czynnego udziału strony w postępowaniu wniosek dowodowy nie dotyczył, o czym mowa powyżej, okoliczności wykonania usługi pośrednictwa spółki S., o której mowa w tej fakturze. Wskazując na powyższe, Naczelny Sąd Administracyjny działając na podstawie art. 184 u.p.p.s.a. orzekł jak w sentencji. O kosztach postępowania kasacyjnego postanowiono na podstawie art. 204pkt 1 tej ustawy oraz § 14 pkt 2 lit. a) rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. Nr 163, poz. 1349 ze zm
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
