Postanowienie NSA z dnia 26 stycznia 2009 r., sygn. II FZ 587/08
Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Sędzia NSA Antoni Hanusz po rozpoznaniu w dniu 26 stycznia 2009 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Finansowej zażalenia W.D. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie z dnia 30 października 2008 r. sygn. akt I SA/Sz 97/08 odmawiające przyznania prawa pomocy w zakresie częściowym w sprawie ze skargi W.D. na postanowienie Dyrektor Izby Skarbowej w S. z dnia 10 stycznia 2008 r. nr (...) w przedmiocie egzekucji świadczeń pieniężnych postanawia oddalić zażalenie.
Uzasadnienie
II FZ 587/08
Uzasadnienie
1. Zaskarżonym postanowieniem z dnia 30 października 2008 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie w sprawie o sygnaturze akt I Sa/Sz 97/08, odmówił W.D. przyznania prawa pomocy w sprawie ze skargi na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w S. z dnia 10 stycznia 2008 roku w przedmiocie odmowy zwolnienia z egzekucji samochodu zajętego w postępowaniu egzekucyjnym prowadzonym na podstawie tytułu wykonawczego wystawionego przez Powiatowy Inspektorat Nadzoru Budowlanego w D. Skarżący w odpowiedzi na wezwanie do uiszczenia wpisu od skargi w kwocie 100 zł, złożył wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych, który to wniosek uzupełnił składając urzędowy formularz. W uzasadnieniu wniosku skarżący wskazał, że jego rodzina znalazła się w bardzo trudnej sytuacji ekonomicznej. Dodatkowo W.D. oświadczył, że gospodarstwo domowe prowadzi wspólnie z żoną oraz 23 - letnim synem i 17 - letnią córką, a jedynym źródłem utrzymania czteroosobowej rodziny jest dochód z pracy żony, w wysokości 1.800,00 zł (brutto) miesięcznie. Określając stan majątkowy skarżący podał, że posiada mieszkanie o powierzchni 46 m2 oraz zabudowaną nieruchomość o powierzchni 220 m2. Sąd wezwał skarżącego do złożenia dodatkowych informacji dotyczących sytuacji majątkowej oraz stanu rodzinnego. W odpowiedzi na w/w wezwanie W.D. oświadczył, że nie jest w stanie zgromadzić wszystkich wymienionych w nim dokumentów i w załączeniu powyższego przedłożył jedynie decyzję Burmistrza Miasta i Gminy Z. z dnia 22 lipca 2008r. o wykreśleniu wpisu W.D. z ewidencji działalności gospodarczej. Wojewódzki Sąd Administracyjny w zaskarżonym postanowieniu wskazał, że skarżący nie wykazał w sposób należyty, iż jego sytuacja materialna i finansowa uprawnia go do skorzystania ze zwolnienia z powszechnego obowiązku ponoszenia kosztów sądowych. Sąd argumentował, że skarżący wezwany do uzupełnienia wniosku o przyznanie prawa pomocy o dodatkowe dokumenty i oświadczenia został jednocześnie pouczony, że niewykonanie wezwania we wskazanym zakresie i terminie spowoduje odmowę przyznania prawa pomocy. Sąd argumentował, że skarżący nie wyjaśnił również, czy wykazana na urzędowym formularzu zabudowana nieruchomość stanowi dla skarżącego i jego rodziny źródło przychodu oraz nie podał danych dotyczących stanu środków na rachunkach bankowych, wysokości ponoszonych wydatków związanych z koniecznym utrzymaniem oraz kwestii korzystania z pomocy społecznej. Sąd argumentował, że z zebranych w sprawie informacji wynikało, że skarżący nie pracuje (zlikwidował działalność gospodarczą), a jego żona osiąga dochód w wysokości 1.800 zł (brutto) miesięcznie, mają dwoje dzieci, z tego jedno jest pełnoletnie - 23 lata. W tych okolicznościach wobec braku udokumentowania danych odnoszących się do wysokości otrzymywanych dochodów skarżącego i jego rodziny, jak i wysokości ponoszonych wydatków na konieczne utrzymanie, Sąd stwierdził brak możliwości dokonania w sposób pełny rzeczywistej oceny, czy W.D. nie może ponieść pełnych kosztów postępowania bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny. W zażaleniu na powyższe postanowienie W.D. domagał się uchylenia tego orzeczenia oraz zwolnienia go z obowiązku ponoszenia kosztów postępowania. Skarżący ponownie wskazał na złą sytuację majątkową uniemożliwiającą mu partycypowanie w kosztach postępowania sądowego. Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje. Zażalenie nie ma usprawiedliwionych podstaw, a zatem należało je oddalić. Stosownie do art. 246 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 roku Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270, dalej u.p.p.s.a.), osobie fizycznej prawo pomocy może być przyznane w zakresie całkowitym, gdy osoba ta wykaże, że nie jest w stanie ponieść jakichkolwiek kosztów postępowania, a w zakresie częściowym, jeżeli wykaże, że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania bez uszczerbku koniecznego utrzymania siebie i rodziny. Wykazanie okoliczności uzasadniających przyznanie prawa pomocy, z punktu widzenia treści art. 246 § 1 u.p.p.s.a. należy do obowiązku podmiotu ubiegającego się o przyznanie tego prawa. Strona ma zatem obowiązek wykazania, że nie jest w stanie ponieść kosztów postępowania lub ich części albo że nie ma adekwatnych środków na poniesienie tych kosztów. Sąd natomiast rozpoznając wniosek zobowiązany jest wskazać z jakich względów uznał, że żądanie strony zasługuje bądź nie zasługuje na uwzględnienie. Rozpoznając wniosek o przyznanie prawa pomocy należy z jednej strony uwzględnić wysokość kosztów postępowania, jakie strona musi ponieść, a z drugiej jej sytuację finansową, na którą składają się przede wszystkim uzyskiwane przez stronę dochody. Informacje niezbędne dla oceny zasadności wniosku o przyznanie prawa pomocy strona postępowania ma obowiązek przedstawić w urzędowym formularzu wniosku, wykazując tym samym, że spełnia przesłanki przyznania jej prawa pomocy wynikające z art. 246 u.p.p.s.a. Zasadą bowiem jest, że wniosek o przyznanie prawa pomocy składa się na urzędowym formularzu według ustalonego wzoru (art. 252 § 2 u.p.p.s.a.). Jeśli natomiast w ocenie sądu informacje w nim zawarte okażą się niewystarczające lub wzbudzą wątpliwości, sąd może w trybie art. 255 u.p.p.s.a. wezwać stronę do złożenia dodatkowych oświadczeń i dokumentów. Niezłożenie ich przez skarżącego skutkuje rozpoznaniem wniosku na podstawie informacji zebranych w aktach sprawy. Sąd administracyjny pierwszej instancji rozpoznał wniosek W.D. o zwolnienie z obowiązku ponoszenia opłat sądowych w prawidłowy sposób. Uwzględnił bowiem dane wskazane przez skarżącego we wniosku o przyznanie prawa pomocy dotyczące stanu majątkowego i rodzinnego wnioskodawcy i słusznie uznał, z punktu widzenia norm art. 246 § 1 u.p.p.s.a., że jego sytuacja materialna pozwoli pokryć koszty wpisu sądowego w wysokości 100,00 złotych. Sąd też słusznie zauważył, że z uwagi na niedostarczenie przez wnioskodawcę wszystkich informacji wymienionych w wezwaniu skierowanym do skarżącego w trybie art. 255 u.p.p.s.a., wniosek o przyznanie prawa pomocy należało rozpoznać w oparciu o oświadczenia przedstawione w urzędowym formularzu wniosku o przyznanie prawa pomocy. Oświadczenia te nie pozwalały na uznanie, że spełnione zostały przesłanki zwolnienia skarżącego od obowiązku wpisu od skargi wymienione w art. 246 § 1 pkt 2 u.p.p.s.a. Z uwagi na powyższe, Naczelny Sąd Administracyjny działając w oparciu o art. 184 w związku z art. 197 § 2 u.p.p.s.a., orzekł jak w sentencji.
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
