Postanowienie NSA z dnia 12 października 2009 r., sygn. II FZ 396/09
Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący : Antoni Hanusz (spr.) po rozpoznaniu w dniu 12 października 2009 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Finansowej zażalenia B.O. od postanowienia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 1 czerwca 2009 r. sygn. akt I SA/Gl 49/09 w zakresie odmowy przyznania prawa pomocy w sprawie ze skargi B.O. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w K. z dnia 7 listopada 2008 r. nr [...] w przedmiocie nadpłaty w podatku dochodowym od osób fizycznych za 2008r. postanawia: uchylić zaskarżone postanowienie i przyznać B. O. prawo pomocy w zakresie zwolnienia od kosztów sądowych.
Uzasadnienie
II FZ 396/09
Uzasadnienie
Zaskarżonym postanowieniem z dnia 1 czerwca 2009 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w sprawie o sygnaturze akt I SA/GL 49/09, odmówił B.O. przyznania prawa pomocy w zakresie zwolnienia od kosztów sądowych w sprawie ze skargi na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w K. z dnia 7 listopada 2008 roku w przedmiocie podatku dochodowego od osób fizycznych. Skarżąca we wniosku o przyznanie pomocy podkreśliła, że jest osobą samotną, utrzymującą się z wynagrodzenia za pracę w wysokości 1.200,00 zł brutto. Sumę stałych miesięcznych wydatków, nie obejmującą kosztów wyżywienia oraz drobnych bieżących wydatków życia codziennego, skarżąca wyliczyła na około 600,00 zł. Według wniosku strona nie posiada żadnego majątku i zamieszkuje w wynajmowanym lokalu. Do wniosku załączono zaświadczenie pracodawcy skarżącej, w świetle którego w okresie od listopada 2008 r. do stycznia 2009 r. otrzymała ona wynagrodzenie w kwocie 904,21 zł netto, oraz odpisy dokumentów dotyczących kosztów stałego utrzymania, w tym zawiadomienia o ustaleniu opłaty za lokal na kwotę 390,94 zł. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach rozpoznając wniosek podatniczki wskazał, że prawo pomocy w zakresie częściowym, obejmującym zwolnienie tylko od opłat sądowych, które w rozpoznawanej sprawie wynoszą 188,00 zł z tytułu wpisu od skargi, może być przyznane osobie fizycznej, gdy wykaże, że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania, bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny (art. 246 § 1 pkt 2 w zw. z art. 245 § 3 u.p.p.s.a.). Wedle oceny Sądu, w rozpoznawanej sprawie skarżąca nie wykazała okoliczności przemawiających za przyznaniem jej prawa pomocy. Sąd argumentował, że skarżąca w okresie kilku miesięcy uiściła z tytułu kosztów leczenia stomatologicznego i ortodontycznego kwotę przewyższającą jej udokumentowane dochody, a tym samym znacznie przekraczającą wartość wpisu sądowego od skargi w niniejszej sprawie. Wedle oceny Sądu, powyższe okoliczności podważały wiarygodność twierdzeń skarżącej na temat jej dochodów, a tym samym przemawiały za odmową przyznania skarżącej prawa pomocy. Podatniczka zaskarżyła wskazane powyżej postanowienie, wnosząc zażalenie na formularzu wniosku o przyznanie prawa pomocy. Ponownie przedstawiła sytuację materialną oraz możliwości płatnicze, które w jej ocenie przesądzają o zasadności przyznania prawa pomocy w zakresie zwolnienia od kosztów sądowych. Naczelny Sąd Administracyjny rozpoznając zażalenie zważył, co następuje. Zażalenie zasługuje na uwzględnienie, a zatem zaskarżone postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach należało uchylić. W pierwszej kolejności należy powiedzieć, że choć skarżąca zażalenie wniosła na urzędowym formularzu wniosku o przyznanie prawa pomocy, to należy uznać że zostało ono wniesione skutecznie. W orzecznictwie od lat respektowana jest bowiem zasada, że nie nazwa lecz treść przesądza o prawnym charakterze pisma (por. choćby uchwałę NSA z dnia 4 grudnia 2004 roku FPS 13/00). Pismo skarżącej, którym wniosła zażalenie zawiera bowiem elementy wymagane dla pisma w postępowaniu przed sądem administracyjnym wymienione w art. 46 § 1 jak również spełnia istotne wymogi zażalenia, takie jak oznaczenie zaskarżonego postanowienia, wskazanie sądu który je wydał oraz zwięzłe uzasadnienie tego środka zaskarżenia przedstawione w rubryce 5 (karta 75-76). Zażalenie skarżącej spełnia tym samym istotne wymogi przewidziane dla tego środka zaskarżenia zawarte w art. 194 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 roku Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1290) dalej u.p.p.s.a. Naczelny Sąd Administracyjny nie jest bowiem, związany przy rozpoznawaniu zażalenia podstawą zarzutów oraz jego granicami. Zasada ta wrażona w art. 183 § 1 u.p.p.s.a. odnosi się tylko do rozpoznawania środka zaskarżenia jakim jest skarga kasacyjna. Dodatkowo należy podnieść, że strona skarżąca zaś, wnosząc w rozpoznawanej sprawie zażalenie skutecznie domagała się rozpoznania jej sprawy zainicjowanej winsokiem o przyznanie prawa pomocy w zakresie zwolnienia od kosztów sądowych, dwukrotnie, to jest zgodnie z wyrażoną w art. 78 i 184 Konstytucji RP zasadą dwuinstancyjnego postępowania przed sądami administracyjnymi, oraz stosownie do norm art. 194 § 1 u.p.p.s.a. przez Naczelny Sąd Administracyjny. W myśl art. 246 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 roku Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270, dalej u.p.p.s.a.), osobie fizycznej prawo pomocy może być przyznane w zakresie całkowitym, gdy osoba ta wykaże, że nie jest w stanie ponieść jakichkolwiek kosztów postępowania, a w zakresie częściowym, jeżeli wykaże, że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania bez uszczerbku koniecznego utrzymania siebie i rodziny.
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty