Wyrok NSA z dnia 19 września 2008 r., sygn. II OSK 1038/07

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Andrzej Jurkiewicz (spr.) Sędziowie Sędzia NSA Alicja Plucińska - Filipowicz Sędzia del. WSA Leszek Kamiński Protokolant Andżelika Nycz po rozpoznaniu w dniu 17 września 2008 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Z. W. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dnia 15 marca 2007 r., sygn. akt II SA/Gd 174/06 w sprawie ze skargi Z. W. na decyzję Kierownika Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych z dnia [...] nr [...] w przedmiocie uprawnień kombatanckich oddala skargę kasacyjną.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku wyrokiem z dnia 15 marca 2007 r. sygn. akt II SA/Gd 174/06 oddalił skargę Z. W. na decyzję Kierownika Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych z dnia [...] Nr [...], w przedmiocie uprawnień kombatanckich.

Wyrok został wydany w następujących okolicznościach faktycznych i prawnych sprawy: Z. W., twierdząc, że urodził się [...]. w M. w okolicach Murmańska na terenie ZSRR i powrócił wraz z matką do Polski 30 października 1947 r., ubiegał się o przyznanie uprawnień kombatanckich. Kierownik Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych decyzją z dnia [...] i następnie utrzymaną nią w mocy decyzją z dnia [...] odmówił przyznania stronie uprawnień kombatanckich. Organ administracji publicznej ocenił żądanie strony w kontekście art. 3 pkt 1 ustawy z dnia 24 stycznia 1991 r. o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego stwierdzając, iż skarżący z tego tytułu nie może uzyskać uprawnień kombatanckich, gdyż powodem wywiezienia matki skarżącego do ZSRR nie była prowadzona przez nią działalność kombatancka, o której mowa w art. 1 ust. 2 ustawy o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego, lecz posiadanie przez nią trzeciej niemieckiej grupy narodowościowej.

Skarga Z. W. od decyzji Kierownika Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych z dnia [...]. została przez Naczelny Sąd Administracyjny Ośrodek Zamiejscowy w Gdańsku wyrokiem z dnia 8 sierpnia 2002 r. oddalona. Sąd administracyjny uznał, że organ administracji publicznej błędnie zastosował do powołanych przez skarżącego faktów art. 3 pkt 1 ustawy o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego, gdyż ani jego pobyt nie był i nie mógł być spowodowany działalnością kombatancką ani nie podnosił, aby pobyt jego matki w obozie był spowodowany tego rodzaju działalnością. Sąd wskazał też, że organ administracji publicznej nie rozważał możliwości zastosowania art. 4 ust. 1 ustawy o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego, który mógłby stanowić podstawę uznania dziecka urodzonego w obozie pracy lub na zesłaniu albo deportacji w ZSRR za podlegające represjom w rozumieniu tej ustawy, jeżeli umieszczenie tam jego matki było spowodowane przyczynami politycznymi, religijnymi lub narodowościowymi. Następnie wywiódł, powołując się na preambułę ustawy o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego, że represją ze względów narodowościowych w rozumieniu tej ustawy, jest represja, która spotkała obywatela polskiego z powodu jego przynależności do Narodu Polskiego. To mając na uwadze Sąd wskazał, że ze znajdujących się w aktach dokumentów wynika, iż matka skarżącego znalazła się w obozie w ZSRR po zajęciu przez Armię Czerwoną Królewca, gdzie pracowała w niemieckiej fabryce zbrojeniowej oraz, że w wyciągu z listy transportowej, dotyczącej matki skarżącego, znajduje się wzmianka "VD III gr", co może wskazywać, że figurowała na niemieckiej liście narodowościowej. Dalej argumentował, że skoro w aktach sprawy brak danych pozwalających na przyjęcie, że matka skarżącego przebywała w obozie z przyczyn narodowościowych - związanych z przynależnością do Narodu Polskiego lub z przyczyn politycznych lub religijnych, to uznać należało, że odmowa przyznania skarżącemu uprawnień kombatanckich, pomimo wskazania wadliwej podstawy prawnej, nie narusza prawa.