Wyrok NSA z dnia 4 grudnia 2007 r., sygn. I OSK 239/07

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Barbara Adamiak, Sędziowie NSA Małgorzata Pocztarek, Tomasz Zbrojewski (spr.), Protokolant Tomasz Zieliński, po rozpoznaniu w dniu 4 grudnia 2007 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej H. C.-M. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 6 stycznia 2006 sygn. akt IV SA/Wr 523/04 w sprawie ze skargi H. C.-M. na decyzję Samorządowe Kolegium Odwoławcze w W. z dnia [...] nr [...] w przedmiocie odmowy wznowienia postępowania w sprawie przyznania zapomogi pieniężnej z tytułu strat powodziowych 1. oddala skargę kasacyjną; 2. przyznaje od Skarbu Państwa na rzecz adw. I. D. wynagrodzenie wraz z należnym podatkiem od towarów i usług w łącznej kwocie 549 (pięćset czterdzieści dziewięć) złotych tytułem zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu.

Wyrokiem z dnia 6 stycznia 2006r., sygn. akt IV SA/Wr 523/04, Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu oddalił skargę H. C. M. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w W. z dnia [...], nr [...] w przedmiocie odmowy wznowienia postępowania w sprawie zakończonej ostateczną decyzją z dnia [...], nr [...], którą po wznowieniu postępowania odmówiono uchylenia decyzji ostatecznej z dnia [...] września 1997r w przedmiocie przyznania zapomogi pieniężnej z tytułu strat powodziowych.

W uzasadnieniu wyroku podano, że we wniosku z dnia 20 sierpnia 1997r. skarżąca zwróciła się do Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w O. o wypłatę zasiłku w związku z zalaniem gospodarstwa domowego w czasie powodzi, która miała miejsce w lipcu 1997r. Wnioskodawczyni podała, że zalaniu uległy: piwnica, spiżarnia, pralnia, kotłownia, pomieszczenie socjalne, garaż oraz ogród i podwórko. Niewielkie zasoby finansowe nie pozwalają jej na przeprowadzenie prac remontowych w domu oraz na odkupienie zniszczonych rzeczy (w tym warzyw i owoców na zimę). Decyzją z dnia [...] września 1997r., nr [...] Kierownik Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w O. odmówił stronie przyznania jednorazowej zapomogi pieniężnej w wysokości 3.000 zł przyjmując, że jej mieszkanie nie zostało zalane, natomiast zalanie pomieszczeń przynależnych do mieszkania nie stanowi podstawy do przyznania zapomogi. W piśmie z dnia 2 grudnia 1997r. H. C. M. ponownie wystąpiła o przyznanie zapomogi pieniężnej powołując się na okoliczność wystąpienia nowych szkód związanych z powodzią takich jak: osiadanie ganku, pęknięcia ścian i sufitu, przeciekanie wody z tarasu do ganku, nasiąkanie tynków wodą, odstawanie okładziny elewacji. Po rozpatrzeniu sprawy przez Naczelny Sąd Administracyjny oraz po kilkukrotnym uchyleniu decyzji organu I instancji przez organ odwoławczy, decyzją z dnia [...] stycznia 2000r., nr [...], Kierownik Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w O. odmówił uchylenia decyzji ostatecznej z dnia [...] września 1997r. uznając, że straty nie zostały spowodowane zalaniem mieszkania. We wniosku z dnia 3 lipca 2001r. skarżąca wystąpiła o wznowienie postępowania zakończonego wskazaną decyzją ostateczną z dnia [...] stycznia 2000r. Wnioskodawczyni wyjaśniła, że nie odwoływała się od powyższej decyzji, ponieważ została ona wydana w trakcie postępowania toczącego się przed Naczelnym Sądem Administracyjnym we Wrocławiu, w związku z czym uważała ją za "nieważną". Ponadto wyjaśniła, że nie mogła czasowo korzystać z pomieszczeń mieszkalnych (okres zalania, czas dezynfekcji) oraz poniosła straty spowodowane osiadaniem budynku, pękaniem ścian i zalaniem pokoju z meblami i rzeczami osobistymi, niefortunnie nazwanego pomieszczeniem socjalnym. W piśmie z dnia 26 sierpnia 2001r. strona powołała się dodatkowo na okoliczności nie sporządzenia protokołu szkód, uszkodzenia w czasie powodzi dwóch pieców centralnego ogrzewania a także fakt, że właściciele sąsiednich nieruchomości otrzymali zapomogi w związku z zalaniem domów podczas powodzi. Po uchyleniu decyzji administracyjnych przez Naczelny Sąd Administracyjny, decyzją z dnia [...], nr [...], Kierownik Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w O. odmówił wznowienia postępowania zakończonego decyzją tego organu z dnia [...] stycznia 2000r. o odmowie uchylenia decyzji ostatecznej z dnia [...] września 1997r. wskazując w jej uzasadnieniu, że w pismach z dnia 3 lipca i 26 sierpnia 2001r. strona nie powołała żadnych dowodów lub okoliczności świadczących o istnieniu podstaw do wznowienia postępowania wymienionych w art. 145 § 1 k.p.a. Brak protokołu na okoliczność zalania domu przez powódź dotyczy zwykłego postępowania zakończonego decyzją z dnia [...] września 1997r. Wystąpienie pęknięć domu, uszkodzenie pieców centralnego ogrzewania oraz określenie pomieszczenia socjalnego w piwnicy jako pokoju nie stanowi nowych okoliczności faktycznych, ponieważ były one znane organowi wydającemu decyzję w dniu [...] stycznia 2000r. Strona określiła pomieszczenie socjalne jako pokój nie tylko w piśmie z dnia 3 lipca 2001r., lecz także wcześniej, m.in. w odwołaniu z dnia 28 stycznia 1998r. oraz skardze do Naczelnego Sądu Administracyjnego na decyzję Wojewody W. z dnia [...] marca 1998r. Jeżeli zatem strona o okolicznościach stanowiących, w jej ocenie, podstawy wznowienia wiedziała znacznie wcześniej, to podanie zostało wniesione z uchybieniem miesięcznego terminu do jego wniesienia określonego w art. 148 § 1 k.p.a., co uzasadnia odmowę wznowienia postępowania zgodnie z art. 149 § 3 k.p.a. Po rozpatrzeniu odwołania, decyzją z dnia [...], nr [...], Samorządowe Kolegium Odwoławcze w W. utrzymało w mocy powyższą decyzję wskazując w uzasadnieniu, że w związku z wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 26 listopada 2003r. organ I instancji zobowiązany był do ponownego rozpatrzenia wniosku o wznowienie postępowania z dnia 3 lipca 2001r., uzupełnionego pismem z dnia 26 sierpnia 2001r. Według organu odwoławczego okoliczności podnoszone przez stronę były jej znane od dawna. W piśmie z dnia 19 kwietnia 1999r. strona zarzuciła, że nie został sporządzony protokół na okoliczność wystąpienia szkody oraz jej wysokości. O pęknięciach ścian oraz osiadaniu budynku napisała do organu w piśmie z dnia 2 grudnia 1997r., natomiast o zalaniu pieców centralnego ogrzewania w piśmie z dnia 20 sierpnia 1997r. Tam też znalazła się informacja o zalaniu pomieszczenia socjalnego, nazywanego później pokojem. Także informacja, że mieszkańcy niektórych sąsiednich działek otrzymywali świadczenie powodziowe była znana stronie. Tym samym wniesienie wniosku o wznowienie postępowania z dnia 3 lipca 2001r. niewątpliwie nastąpiło z uchybieniem terminu, o którym mowa w art. 148 § 1 k.p.a. Okoliczność wskazana w wyroku Sądu z dnia 26 listopada 2003r., czy zalaniu w czasie powodzi uległ pokój, czy pomieszczenie socjalne nie ma znaczenia, gdyż spór co do charakteru zalanego pomieszczenia toczy się od 1997r. i nie może stanowić okoliczności uzasadniającej wznowienie postępowania.